De stiefouder kan namelijk wel in zijn of haar testament bepalen dat een stiefkind in de verdeling als eigen kind wordt gezien. Is dat in het testament bepaald, dan heeft het stiefkind recht op een kindsdeel dat net zo groot is als het kindsdeel van het eigen kind.
Stiefkinderen zijn geen erfgenaam op grond van de wet en zij kunnen dus geen aanspraak maken op haar erfenis.
Een stiefkind erft normaal gesproken niet van een stiefouder. Maar dit kan een stiefouder wel regelen. De stiefouder kan het stiefkind in zijn of haar testament tot erfgenaam benoemen.
Dat komt onder andere tot uiting als een stiefouder overlijdt. Als we kijken naar het erfrecht, dan is het pas sinds 2003 mogelijk een stiefkind als 'eigen' kind te betrekken bij de wettelijke verdeling[1]. Dit betekent dat het stiefkind niets krijgt, tenzij je in je testament regelt dat het stiefkind ook erft.
Volgens de wet zijn kleinkinderen en stiefkleinkinderen geen erfgenaam.
Een stiefkind is een kind dat uw partner uit een eerdere relatie heeft. Als uw stiefkind bij u woont, gelden voor de toeslagen dezelfde regels als voor eigen kinderen. Meestal is dat gunstig voor uw toeslagen. Vanaf 2023 gelden dezelfde regels als u met uw partner samenwoont.
Stiefkinderen. Stiefkinderen erven niet automatisch van hun stiefouders. Stiefouders kunnen hun stiefkinderen wel opnemen in hun testament.
Samen hebben die kinderen recht op de helft van de erfenis. Ofwel minstens een zesde voor elk (elk een derde van de helft). Het gemeenschappelijk kind (het meisje) erft van beide partners in het nieuwe koppel.De twee zonen van de vader en de twee zonen van de moeder erven elk van hun respectieve moeder en vader.
In principe kan een ouder het kindsdeel opmaken, maar dit is aan bepaalde voorwaarden en beperkingen verbonden. De ouder moet namelijk de beschikking hebben over het kindsdeel en mag dit niet doen op een manier die in strijd is met de wettelijke regels.
Het kind kan het kindsdeel niet direct opeisen, maar krijgt dit pas als de langstlevende ouder ook overleden is.
Als jouw stiefmoeder overlijdt en geen testament heeft, dan krijg jij in principe niets van haar erfenis. Je hebt wel nog recht op het deel van de erfenis van jouw vader waar jij een vordering op had, maar meer dan dat niet. Dit komt omdat er geen sprake is van een bloedlijn tussen jou en je stiefouder.
Je stiefmoeder erft alles in de volgende gevallen: Als je vader is overleden zonder testament dan erft je stiefmoeder alles wanneer ze gehuwd waren of een partnerschap hadden. Als je vader en stiefmoeder een samenlevingscontract hebben, dan mag er in het testament staan dat jij je deel pas later krijgt.
Stiefkind erkennen
U krijgt door de erkenning ook automatisch ouderlijk gezag over het kind. Bent u niet getrouwd of heeft u geen geregistreerd partnerschap? Sinds 1 januari 2023 krijgt u ook dan door de erkenning automatisch ouderlijk gezag met de moeder van het kind.
In de wet staat een aantal situaties genoemd waardoor een kind het kindsdeel eerder kan opeisen, bijv.bij hertrouwen, faillissement of overlijden van de langstlevende ouder. Ook in een testament kunnen dit soort bepalingen worden opgenomen.
Je kunt je kindsdeel opeisen als er sprake is van een wettelijke verdeling of als er geen testament is opgesteld. Bij een wettelijke verdeling erft de langstlevende partner automatisch alle bezittingen en schulden en ontvangen de kinderen hun kindsdeel in de vorm van een geldvordering.
Als er geen testament is, bepaalt de wet wie de erfgenamen zijn. Dat gebeurt in deze volgorde: echtgenoot of geregistreerd partner en de kinderen. ouders, broers en zussen.
Het kindsdeel is zoals eerder aangegeven in beginsel niet opeisbaar. De wet of het testament bepaalt wanneer een kindsdeel opeisbaar wordt. Dat is bijvoorbeeld het geval als de langstlevende ouder in staat van faillissement verkeert of wanneer de wettelijke schuldsanering wordt uitgesproken.
Het deel van vader, de helft van de huwelijksgemeenschap, is dan de erfenis. De erfdelen zijn 1/3e deel (twee kinderen en een echtgenote, dus drie erfgenamen) van de nalatenschap. Het kindsdeel is dan 1/3e deel van de erfenis, is gelijk aan 1/6e deel van het gezamenlijke vermogen van de ouders.
Als je afstand doet van een erfenis, gaat jouw deel van de nalatenschap naar je erfgenamen. Heb je kinderen? Dan valt het erfdeel automatisch aan hen toe. Als je dit niet wilt en je kinderen zijn minderjarig, dan moet je toestemming aan de rechter vragen voor het verwerpen.
Binnen de orde heb je dan graden of generaties: de dichtste generatie erft. Er zijn vier orden volgens bloedverwantschap: Kinderen en andere afstammelingen (klein- en achterkleinkinderen). Wanneer er geen afstammelingen zijn: ouders, broers en zussen (en hun kinderen).
Volgorde erfgenamen
Eerste groep: kinderen en echtgenoot/geregistreerd partner. Als je kinderen niet meer leven, dan erven je kleinkinderen in hun plaats. Tweede groep: ouders, broers en zussen. Als je broers of zussen niet meer leven, dan erven de kinderen van je broers of zussen in hun plaats.
Minstens erft de langstlevende gehuwde de gezinswoning en de inboedel in vruchtgebruik. Dat is de zogenaamde reserve. De wettelijk samenwonende partner erft het vruchtgebruik van de gezinswoning en inboedel. Feitelijk samenwonende partners erven wettelijk gezien niet.
Bloedverwanten en echtgenoot / echtgenote
Alleen eigen familie kan dus volgens de wet erven. Schoondochters, schoonzonen, schoonzussen en zwagers zijn geen bloedverwanten van de overledene en kunnen daarom niet volgens de wettelijke regels van de overledene erven.
De wet voorziet niet in een wettelijk erfrecht tussen ouder(s) en hun stiefkinderen (of 'pluskinderen'). De kinderen van uw partner maken dus geen aanspraak op uw nalatenschap, tenzij u hiervoor actief stappen onderneemt (bijvoorbeeld door hen aan te stellen in uw testament).
Ouders mogen in 2023 € 6.035 schenken aan hun kind. Onder 'kind' verstaan wij ook een pleegkind of een stiefkind. De jaarlijkse vrijstelling voor alle andere personen in 2023 is € 2.418.