Ruim een kwart van Nederland ligt onder zeeniveau. En maar liefst 59% van het land kan overstromen door water uit de zee of rivieren. Om Nederland te beschermen tegen deze overstromingen, heeft ons land ruim 3.700 kilometer aan waterkeringen.
De overstromingsgevoelige gebieden van Nederland: 59% van het landoppervlak van Nederland (dus excl. Waddenzee, IJsselmeer en ander open water) is gevoelig/kwetsbaar voor overstromingen. Deze cijfers zijn tot stand gekomen in samenwerking tussen PBL en Rijkswaterstaat-Waterdienst.
Dijken, duinen en dammen beschermen Nederland
Waterkeringen, zoals dijken, duinen en dammen, beschermen ongeveer 60% van Nederland tegen overstromingen. In dit overstroombare gebied wonen zo'n 9 miljoen mensen. Dit aantal neemt toe. Ook is de economische waarde in deze gebieden gestegen.
Het korte antwoord: ja, dat kan. Maar de kans is wel bijzonder klein. Nederland heeft de best beveiligde delta ter wereld. "De waterkeringen in Nederland zijn uitgerekend op een storm die eens in de 10.000 jaar kan voorkomen", zegt specialist waterveiligheid van Rijkswaterstaat Harold van Waveren.
Ongeveer 59% van het Nederlandse landoppervlak loopt een overstromingsrisico: 26% ligt onder zeeniveau, 29% kan overstromen als rivieren massaal buiten hun oevers treden en 4% ligt buitendijks. Gezien de potentiële gevolgen behoren overstromingen tot de ergste rampen die Nederland kunnen treffen.
Uit de Flood Analyzer kunnen ook rankings worden afgeleid: de top 11 landen waar de bevolking bijvoorbeeld het meest wordt getroffen door rivieroverstromingen zijn: India, Bangladesh, China, Vietnam, Pakistan, Indonesië, Egypte, Myanmar, Afghanistan, Nigeria en Brazilië.
Eén op de vijf Nederlanders weet het zeker: over honderd jaar zal het grootste deel van Nederland onder water liggen. Dat blijkt uit een onderzoek onder ruim duizend volwassen Nederlanders dat door de waterschappen en Rijkswaterstaat is uitgevoerd. Nederland zal in 2120 vrijwel onbewoonbaar zijn, denken ze.
Om binnen Nederland hoogtes te kunnen vergelijken maken we gebruik van één nulpunt: het NAP. Hierdoor kunnen we zeggen dat het hoogste punt in Nederland dicht bij het Drielandenpunt in Vaals ligt met 322,38 m boven NAP. Het laagste punt ligt bij Nieuwerkerk aan den IJssel met 6,78 m onder NAP.
Belangrijke uitgangspunten voor het nieuwe waterveiligheidsbeleid zijn: 1. een minimaal beschermingsniveau voor iedereen: een jaarlijkse kans op overlijden door een overstroming van maximaal 1 op 100.000; 2.
WEST-BRABANT - De fatale watersnood van 1953 is alweer 65 geleden Maar dat wil niet zeggen dat de geschiedenis zich niet kan herhalen. ,,Mijn grootste zorg is dat mensen tegenwoordig niet langer de noodzaak zien om de strijd tegen het water te blijven voeren.''
De bevolkingsgroei, van bijna 17,5 miljoen nu naar 20 miljoen in 2100, wordt voor een belangrijk deel opgevangen in middelgrote, deels nieuwe steden in Zuid- en Oost-Nederland. Als bescherming tegen de stijgende zeespiegel wordt de duinenrij langs de Noordzee verbreed en worden zandsuppleties uitgevoerd.
Als de zeespiegel meer dan 2 meter stijgt, heeft Nederland een groot probleem (deel 1). Als we dat willen voorkomen, moeten de grote ijskappen op hun plek blijven. De beste manier om daarvoor te zorgen is de opwarming beperken tot max 1,5 graad (deel 2).
Ongeveer een kwart van Nederland ligt nu al onder het NAP, maar met vijf meter zeespiegelstijging wordt dat aanzienlijk meer. Een deel van de wereldbevolking, 300 – 400 miljoen mensen, wonen in kuststreken tot vijf meter boven 'NAP' (Normaal Amsterdams Peil).
Zeedijken en rivierdijken, maar ook duinen horen bij Nederland. Als er geen dijken zouden zijn, zou een groot deel van Nederland onder water komen te staan. En dat is juist het gedeelte van ons land dat het dichtst bevolkt is.
De kans op overstroming is heel klein, maar niet uit te sluiten. Andere locaties binnen de dijkring kunnen wel overstromen.” Groningen is overigens niet de enige stad die in de problemen komt: ook het noorden van Brabant, Zeeland, Zuid- en Noord-Holland, Flevoland en Gelderland krijgen te maken met overstromingen.
Wilt u weten op welke hoogte het maaiveld van uw postcode ligt? Bezoek dan www.ahn.nl. De waarden zijn ten opzichte van het Normaal Amsterdams Peil (NAP), afgerond op decimeters. De hoogten zijn afkomstig van het Actueel Hoogtebestand Nederland.
Dijken, sluizen, dammen en andere waterkeringen houden water tegen en beschermen ons land zo tegen overstromingen. De bekendste waterkeringen zijn de 13 Deltawerken. Ze zijn Nederlands grootste verdedigingssysteem tegen hoogwater langs de kust.
Er zijn vorig jaar in Nederland 80 mensen om het leven gekomen door verdrinking. In 2020 waren dat er 107. Onder de slachtoffers waren veel migranten of kinderen van migranten. De meeste verdrinkingen vonden plaats in open water, een enkele keer ging het mis in en om het huis.
Nederland ligt op de scheidslijn van daling en opheffing. NW Nederland daalt: het is deel van het Noordzeebekken. Bekkens zijn grote schotelvormige dalingsgebieden als gevolg van tektoniek. Dat is hier vooral het gevolg van gebergtevorming (Alpine plooiing) die al zo'n 60 miljoen jaar aan de gang is.
Amsterdam ligt 2 meter onder de zeespiegel. Het ligt net als veel andere plaatsen in Nederland, sommigen tot wel 7 meter, onder de zeespiegel. De laagste delen bevinden zich in het westen van het land, waaronder Noord-Holland, Zuid-Holland en Zeeland.
Bijna een derde van Nederland bevindt zich onder zeeniveau. Het laagste punt van Nederland ligt in Nieuwerkerk aan den IJssel op 6,76 meter onder zeeniveau. Het hoogste punt van Nederland bevindt zich op het drielandenpunt van Nederland, België en Duitsland. Dit punt ligt op 323 meter boven zeeniveau.
Het slechte nieuws? In de meeste andere wijken is er zeker kans op overstromingen. Tot wel 2,5 meter kan het water hoog komen. Naast het vele water is er een kans op geen drinkwater en elektriciteit en kunnen er problemen zijn met de riolering, de gaslevering én grote drukte op de weg.
Wetenschappelijke onderzoeken laten de laatste jaren zien dat de zeespiegel na 2050 misschien versnelt stijgt. Een zeespiegelstijging tot 1 meter kan Nederland technisch en financieel aan volgens het Expertise Netwerk Waterveiligheid (ENW).
Deze aanpak heeft ertoe geleid dat Nederland anno 2009 de veiligste delta van de wereld is. De veiligheidsniveaus zijn hier nu zo hoog dat de kans dat grote delen van bedijkt Nederland overstromen, kleiner dan 1/1.250e per jaar is.