De klachten kunnen er een aantal weken zijn, maar ook jaren. Vaak gaan de klachten vanzelf over. Maar heeft u deze klachten, en gaat het ook minder goed op school, werk en met vrienden? Misschien heeft u dan een beginnende psychose.
Hoelang duurt een psychose? Een psychotische periode duurt meestal weken tot maanden. Sommige mensen krijgen één keer een psychose terwijl anderen vaker een psychotische periode doormaken. Een psychose komt het meest voor bij mensen tussen de 16 en 30 jaar.
Een psychose zonder medicatie kan binnen een week weg zijn of een jaar of langer aanhouden. Er is geen precies antwoord op te geven, behalve dat je ook zonder medicatie uit de psychose kan komen. Het is over het algemeen niet zinvol om iemand te proberen overtuigen dat anderen zijn ideeën niet hebben.
Bij een psychose is het belangrijk dat u zo snel mogelijk behandeling krijgt. Bel uw huisarts als u dit soort klachten heeft. Meestal is er specialistische hulp nodig van een GGz-instelling of ziekenhuis. Bij een psychose is het belangrijk om tot rust te komen.
Als je een psychose hebt, verwerken je hersenen de prikkels anders, het netwerk in je hersenen is verstoord en uit zijn evenwicht. Ook neurotransmitters (zoals dopamine, glutamaat en GABA) zijn uit hun evenwicht, het dopaminesysteem is bijvoorbeeld heel actief.
Het kan gaan om traumatische ervaringen uit de kindertijd, zoals seksueel misbruik of geweld, maar ook om acute stressvolle gebeurtenissen. Verder is bekend dat ook drugsgebruik een psychose kan uitlokken.
Je ziet dingen en/of personen die er in werkelijkheid niet zijn. Kleuren kunnen veranderen, vormen en voorwerpen nemen een andere vorm aan. In extreme gevallen ziet iemand beelden of schimmen die er helemaal niet zijn. Geuren ruiken.
Hoe lang duurt de behandeling van een psychose? Daar valt moeilijk iets over te zeggen. Sommige mensen hebben een behoorlijke uitglijder gemaakt met hun eerste psychose, krabbelen snel op, pakken de draad in hun leven weer op en hoeven nooit meer gebruik te maken van de hulpverlening.
Een psychose kan dagen tot vele maanden duren. Wanneer je vaker psychoses hebt en in de tussentijd slecht functioneert, is er sprake van schizofrenie. Ook bij een bipolaire stoornis en bij depressie kunnen psychoses voorkomen. Maar je kunt ook 'alleen' psychotisch zijn.
Iemand met een psychose ziet of hoort soms dingen die er niet zijn (hallucinaties) en heeft bepaalde ideeën die niet kloppen (wanen). Iemand kan bijvoorbeeld stemmen horen of erg achterdochtig zijn. Een psychose heeft veel invloed op het dagelijks leven, bijvoorbeeld in relaties, sociale contacten, werk of studie.
Milde symptomen kunnen zelfs jaren aanhouden zónder dat er ooit een echte psychose ontstaat met hallucinaties, wanen en andere symptomen. Worden vroege symptomen heftiger, dan kan er een psychose ontstaan. Meestal ontstaat een psychose door een directe aanleiding met veel stress, angst of andere emoties.
Mensen die een psychose doormaken zijn onvoorspelbaar en gevaarlijk. Fout: Niet alle mensen met een psychose zijn onvoorspelbaar en gevaarlijk. Ieder mens is anders – en ieder mens heeft andere ervaringen in het dagelijks leven. Dus ook andere psychotische ervaringen.
Bij een psychose leef je in een toestand waarbij je het contact met de werkelijkheid verliest. Je leeft dan in een eigen werkelijkheid die tijdens de psychose heel echt lijkt. Een psychose is een mix van allerlei kenmerken. Hoe de psychose eruit ziet is dan ook per persoon verschillend.
Een psychose begint vaak met niet-specifieke klachten. Iemand verandert bijvoorbeeld in zijn gedrag, lijkt niet langer geïnteresseerd in sociale contacten en wordt minder actief. Vervolgens wordt hij bijvoorbeeld achterdochtig, hoort stemmen, hallucineert en kan niet meer helder denken.
Wel komt een psychose bij 4 op de 5 patiënten vaker terug. Enkele jaren na de eerste psychose heeft 40% geen psychotische of negatieve symptomen, 40-50% heeft wel symptomen maar functioneert daarbij redelijk, 10-20% heeft veel symptomen en kan bijvoorbeeld niet zelfstandig wonen.
Een psychose kan je angstig of somber maken, waardoor je je niet meer onder andere mensen durft te begeven. Dit is vaak goed te behandelen met psychotherapie, medicijnen of zogenaamde virtual reality behandelingen om angst in sociale situaties te verminderen.
Acute psychose is een psychische toestand waarbij een persoon het normale contact met de werkelijkheid gedeeltelijk of geheel kwijtraakt. De symptomen kunnen heel uiteenlopend zijn. De benaming acuut verwijst naar het plotse begin van de klachten.
Soms is er een duidelijke lichamelijke oorzaak aan te wijzen waardoor een psychose ontstaat. Zoals hoge koorts of een zware operatie. Ook vrouwen kunnen door hormonale schommelingen een zwangerschapspsychose of een postpartum psychose krijgen.
Dopamine wordt niet constant geproduceerd maar komt vrij bij bepaalde handelingen of situaties zoals eten, sporten, seks of drugs. Een teveel aan dopamine kan er voor zorgen dat belangrijke cognitieve functies worden verstoord, waardoor de gevoeligheid voor psychoses toeneemt.
Mensen krijgen een diagnose langdurige psychose als ze langere tijd last hebben van psychoses. Psychoses houden in dat je wanen en/of hallucinaties ervaart en verward denkt. Waar men vroeger heel pessimistisch was over het verloop van de aandoening, wordt nu meer en meer de klemtoon gelegd op het herstel.
Wie een psychose heeft gehad, komt vaak aan de zijlijn terecht. Terwijl heel wat mensen ook dan kunnen werken. Sterker nog, een reguliere baan is juist erg positief voor hun herstel. Als zij maar op een goede manier worden begeleid.