Van veel soa's krijg je jeuk, afscheiding wondjes of wratten op of rondom je vagina of penis. Van sommige soa's merk je niks, maar ze brengen wel je gezondheid in gevaar. Als je ze snel behandeld zijn de meeste soa's te genezen.
Genitale wratten, hepatitis B en herpes
Herpes is niet te genezen, maar de klachten zijn behandelbaar.
Een soa gaat niet vanzelf over. Je moet het dus laten behandelen. En hoe eerder je een soa behandelt, hoe beter. Als je een soa hebt, heb je meer kans om ook een andere soa te krijgen.
Chlamydia, gonorroe en syfilis
Chlamydia en gonorroe worden met antibiotica behandeld. Je bent na een week genezen. Ook syfilis wordt met antibiotica behandeld. Antibiotica worden alleen gebruikt voor soa's die door een bacterie worden veroorzaakt.
Genitale herpes, HPV-infectie, HIV-infectie en hepatitis B zijn ongeneeslijke virale infecties, waarvan de gevolgen met anitretrovirale middelen kunnen worden gemilderd. Als ze een SOA hebben, kunnen zwangere vrouwen een antibioticabehandeling volgen.
Syfilis is een, bij niet tijdige behandeling, gevaarlijke bacteriële soa. Syfilis begint vaak met een klein zweertje op de geslachtsorganen, en kan zich daarna via het bloed door het hele lichaam verspreiden en ernstige schade aan verschillende organen aanrichten.
Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa)
Een soa geeft niet altijd klachten. Je kunt dus een soa hebben zonder dat je het merkt. Wanneer een soa niet op tijd behandeld wordt kan dit ernstige gevolgen hebben. Chlamydia en gonorroe kunnen bijvoorbeeld onvruchtbaarheid veroorzaken.
SOA worden overgebracht door geslachtsgemeenschap, maar ook door seksuele contacten via de mond, door anale contacten of contacten met lichaamsvloeistoffen zoals sperma, speeksel, bloed en vaginale afscheiding. Slechts enkele SOA zijn overdraagbaar via huidcontact.
In sommige gevallen is het verplicht om een positieve uitslag aan de GGD (gemeentelijke gezondheidsdienst) te melden. Zodra je behandeld bent is het in veel gevallen belangrijk om nog wel op te blijven letten. Wij adviseren je over of het nuttig is om te hertesten en zo ja wanneer.
Als je een soa hebt, kun je last hebben van de volgende symptomen: Afscheiding of pus uit de vagina, penis of anus (meer dan normaal). De afscheiding kan waterig, melkachtig, gelig of groenig van kleur zijn of anders ruiken. Branderig gevoel, irritatie, pijn bij of na het plassen.
De meest vastgestelde soa is chlamydia. Bij hetero's volgen herpes en genitale wratten (HPV). Bij homomannen is dat syfilis en gonorroe.
Maar dit hoeft niet. Ook als je niets merkt kun je chlamydia hebben en dus anderen ook besmetten. Als je chlamydia niet behandelt, kun je minder vruchtbaar of onvruchtbaar worden.
Sommige soa's kun je, behalve door seks, ook krijgen door: Contact van je bloed met besmet bloed van een ander (hepatitis B, hepatitis C en hiv). Besmetting komt dan door bijvoorbeeld: een tatoeage of piercing zetten met spullen die besmet zijn.
De meeste soa's zijn goed te behandelen en leiden niet tot blijvende gevolgen mits er tijdig hulp en behandeling is gestart. De meest voorkomende soa's zijn chlamydia, gonorroe en syfilis.
Gevolgen. Het is belangrijk om een seksueel overdraagbare aandoening tijdig te behandelen. Anders kan die ernstige gevolgen hebben, zoals verminderde vruchtbaarheid of zelfs onvruchtbaarheid. Zolang een soa niet is behandeld, blijf je besmettelijk voor anderen.
SOA-symptomen bij een man
Pusachtige, waterige afscheiding uit de penis. Blaasjes, zweertjes of wratten op de penis, de eikel of de anus. Een pijnlijke of gezwollen balzak. Jeuk rond de anus/bilnaad.
De meeste soa's kun je 3 weken nadat je besmet bent aantonen met een soa-test. Dat betekent dat het pas 3 weken na de mogelijke besmetting zin heeft om je te laten testen. Soms kan een soa-test wel eerder, namelijk als je al klachten hebt (bijvoorbeeld afscheiding uit je penis of vagina).
En hebben jullie in het begin van jullie relatie geen soa-test gedaan? Dan weet je nooit zeker of je allebei geen soa hebt uit de tijd voor je relatie. Je kunt namelijk ook een soa hebben als je geen klachten hebt. Je kunt een soa in je relatie dus aan elkaar blijven doorgeven zonder dat je dat weet.
In 2017 hebben ruim 150.000 mensen een soa seksueel overdraagbare aandoening (seksueel overdraagbare aandoening )-test laten doen bij de centra seksuele gezondheid, 5 procent meer dan in het jaar ervoor. Bij 18,4 procent van deze mensen is ook daadwerkelijk een soa vastgesteld. Dat is hetzelfde percentage als in 2016.
Kun je van chlamydia genezen? Ja. Je krijgt medicijnen en dan gaat de soa over. De klachten gaan dan weg.
Geslachtsziekten of soa's bestaan al minstens 3500 jaar. De oudste verwijzing ernaar staat in het Ebers Papyrus, een Oud-Egyptische papyrusrol met medische informatie uit ongeveer 1550 voor Christus. Ook in het Oude Testament worden geslachtsziekten en hun behandelmethoden beschreven.
Een SOA oplopen door te zoenen, kan dat? Ja, dat kan. Zonder dat je symptomen hebt, kun je het herpesvirus in je mond hebben en met het speeksel dit virus op je (seks)partner overbrengen. Ook kun jij of degene met wie je (tong)zoent, alhoewel de kans klein is, de SOA gonorroe of syfilis overdragen.
Chlamydia en gonorroe oplopen zonder seksueel contact
Voor de meeste SOA's (zoals bijv. chlamydia, gonorroe) geldt dat je daadwerkelijk seks moet hebben om ze op te kunnen lopen. Gonorroe of chlamydia oplopen zonder seks (penetratie) is ook mogelijk door orale seks.
Nu weten we hoevaak Chlamydia en Gonorroe voorkomen in Nederland, maar wat is nou de kans dat je dit krijgt van één keer onveilige seks? Voor vrouwen geldt dat je per keer dat je onveilige seks hebt met een besmette partner, 45% kans hebt om Chlamydia op te lopen en 80% kans hebt om Gonorroe op te lopen.
Er zijn vaak geen of alleen vage klachten. Daardoor kunnen ze lang blijven doorlopen met een chlamydia-infectie, soms wel jaren. Ondertussen kan de ziekte ongemerkt worden doorgegeven.