"Je hart krijgt een opdonder bij hevige emoties." Van een dramatische gebeurtenis breekt je hart natuurlijk niet letterlijk in tweeën, maar het kan wel degelijk van slag zijn. Hevige emoties veroorzaken soms een ontsteking aan het hart, waardoor je je heel beroerd kunt voelen.
Bij 1 op de 100 mensen die zich in het ziekenhuis melden met een acuut hartinfarct, blijkt er in werkelijkheid sprake te zijn van een 'gebroken hart' door verdriet of andere stress. 'Je hoeft overigens niet bang te zijn dat je het gebroken-hart-syndroom krijgt wanneer je een blauwtje loopt.
Soms hebben mensen zoveel liefdesverdriet dat ze spreken over een gebroken hart. Vaak wordt dit figuurlijk bedoeld, maar het is mogelijk om je hart echt te breken. De medische naam hiervoor is Takotsubo Cardiomyopathie. Dit syndroom kan veroorzaakt worden door acute emotionele stress, bijvoorbeeld een relatiebreuk.
De pijnreactie wordt veroorzaakt in de interne cingulate cortex (emotionele hersendeel) van ons brein. Zowel fysiek- en emotionele pijn komen terecht op deze plek. Daardoor kan liefdesverdriet ook echt tot lichamelijke klachten leiden.
"Bij een gebroken hart knijpt de onderkant van het hart niet of nauwelijks samen. Het hart krijgt dan de vorm van een Tako-tsubo. De oorzaak kan liefdesverdriet, het plotseling overlijden van een dierbare of plotseling heftige pijn zijn, maar ook het winnen van een loterij kan acute heftige emotionele stress geven.
Emotionele pijn is pijn die zich uit via je emoties. Denk hierbij aan intens verdriet, angst of woede. Eigenlijk is emotionele pijn iets heel normaals. Wanneer jij iets of iemand verliest, dan is het normaal dat je hierom rouwt.
De dwangmatige gedachten zorgen dat je niet kunt ontspannen. Je raakt gestrest. Dat heeft zijn weerslag op je lijf: je kunt moeite hebben om te slapen of slaapt juist heel veel, je kunt kortademig raken en je eetlust verliezen.
Vrijwel elke emotie veroorzaakt meer activiteit in de borst: een blijk een versnelde hartslag en ademhaling. Dat mensen het hoofd ook vaak rood inkleuren duidt op activiteit van de gezichtspieren, maar ook op veranderingen in gedachten en gevoelens.
Lichaam en brein reageren op de stress die een relatiebreuk kan veroorzaken. Mensen met stress kunnen minder eetlust hebben, slechter slapen, maag- en darmklachten of hoofdpijn krijgen. Daarnaast zijn er allerlei mentale klachten zoals gevoelens van angst, onzekerheid, een opgejaagd gevoel en negatieve gedachten.
Je kunt door de acute stress die je na een breuk ervaart daadwerkelijk last hebben van een gebroken hart (het syndroom stress cardiomyopathie) en hiermee in het ziekenhuis belanden, maar dit syndroom is zeldzaam. In het brein veroorzaakt liefdesverdriet dezelfde klachten als depressie, cocaïneverslaving en griep.
Dat is normaal, want verliefdheid heeft met van alles te maken: geuren, genen, interesses, afkomst, zelfbeeld, er open voor staan... Maar het brengt je in de war. Soms maakt de ander het dan uit, uit verwarring, niet omdat jij niet de moeite waard bent.
Volgens onderzoekers is het niet ondenkbaar dat een woede-uitbarsting het risico op een hartaanval in de daaropvolgende uren verhoogt, al kan men dit niet met zekerheid aantonen. Wanneer rekening gehouden wordt met bijkomende risicofactoren (roken, alcohol, overgewicht) zou dit risico veel kleiner zijn.
Bij hartkramp heeft u korte aanvallen van een drukkend, pijnlijk of benauwd gevoel in uw borstkas. U krijgt de klachten als u zich inspant, bij kou, na vet eten of bij emoties. Uw hart krijgt even te weinig zuurstof. De klachten zijn meestal in een paar minuten over.
Hevige emoties
En wat bleek: vernedering leidt inderdaad vaak tot heviger emoties dan boosheid of blijdschap. Sterker nog: het is een van de sterkste emoties die een mens kan voelen.
Na verloop van tijd worden het onverwerkte emoties. Dat uitgestelde en onverwerkte emoties op de achtergrond veel energie vragen, wordt vaak minder goed beseft: het zijn verborgen energieslurpers en kunnen leiden tot een lusteloos gevoel en allerlei ander ongemak.
Opgekropte gevoelens van verdriet, teleurstelling, of droefheid kunnen je lichaam uitputten, want het kost veel energie om je emoties weg te stoppen en je tranen binnen te houden. Je draagt haast fysiek de last van je negatieve emoties waardoor je je uitgeput voelt en zelfs pijn ervaart.
Een break-up is nooit leuk, en liefdesverdriet verwerken kan lastig zijn. Liefdesverdriet is soms zelfs gevaarlijk. In je brein kan liefdesverdriet namelijk dezelfde gevoelens en klachten opwekken als bij griep, depressie of zelfs een cocaïneverslaving.
Het eerste verwerken van de break up begint een week of 6 nadat het uit is gegaan. Na ongeveer 1 maand en 12 dagen zijn de tranen van de relatiebreuk gedroogd. Hoe lang doen we er meestal over om foto's uit fotolijstjes te verwijderen? Langer dan het stoppen met huilen.
Niet zo vaak
Ze gokt dat ongeveer 6 procent een 'doorstart' maakt. Maar ze ontdekte ook dat van de 1001 stellen die ze sprak, 64 procent succes had bij de herkansing. Opvallend: geen enkel stel zei dat het 'net als vroeger was'. De liefde was hetzelfde, sterker misschien, maar de relatie was totaal anders.
Jezelf helen: associëren en doorvoelen
Associëren op de klacht is dus de eerste belangrijke stap om jezelf te helen. Daarna komt het erop aan om het signaal dat je lichaam je geeft ook te doorvoelen. Om even in de pijn of irritatie die je voelt te duiken, in plaats van deze te negeren.
Emotionele pijn wordt namelijk zichtbaar in de manier waarop je je verhaal verteld. Misschien verschiet je van kleur; worden je ogen vochtig; ballen je handen zich tot vuisten; of versnelt je ademhaling. Het kan ook zijn dat je iets zeer heftigs zegt zonder een spoor van emotie.
Mentale pijn kan verschillende oorzaken hebben, zoals stress, een burn-out of een depressie. U ervaart fysieke pijn, maar hier is geen lichamelijke oorzaak voor te vinden.
Normaal, bestaat dat eigenlijk? Er bestaat geen standaard proces voor rouw. Er is ook geen tijdlimiet aan een rouwproces. Verdriet van een verlies draag je met je mee en er kunnen in een leven altijd momenten komen dat dit weer heel sterk voelbaar is.
Vaak komen er ook lichamelijke klachten bij, zoals vermoeidheid, concentratieproblemen, of slapeloosheid. Misschien kende je sommige gevoelens niet eens van jezelf, zoals angst, woede, somberheid, verlangen, eenzaamheid, vervreemding, lusteloosheid, schuld, of wanhoop.