Wilt u zelf zonnepanelen plaatsen, dan heeft u de keuze uit panelen die op een schuin dak komen te liggen en zonnepanelen die op een plat dak, op de grond of in een tuin worden neergezet. Zonnepanelen hebben licht nodig, dus het snoeien van overhangende bomen of struiken is alvast een van de dingen die moet gebeuren.
Wanneer de panelen op je dak liggen en we de omvormer hebben geïnstalleerd, trekken we een kabel van de omvormer naar de meterkast. Dat is nodig om de opgewekte stroom van je zonnedak via de omvormer naar de meterkast laten lopen. Via deze kabels sluiten we de zonnepanelen aan op de hoofdmeter en op de hoofdzekering.
Dan bespaar je op de arbeidskosten van een installateur en betaal je enkel voor de materialen die je nodig hebt: de zonnepanelen zelf, de draagstructuur, de omvormer en de bekabeling. Je mag gemiddeld rekenen op de volgende kosten: Zonnepanelen: € 140 à 320 per paneel (excl. btw)
Om gevaarlijke situaties en lagere opbrengsten te voorkomen moet je zonnepanelen door een vakkundig installateur laten plaatsen. Vraag bij de verkopende partij door naar de expertise en ervaring van de specifieke installateur die bij jou aan huis komt, niet alleen van het bedrijf als geheel.
Spijtig genoeg kan niet iedereen het perfecte zonnepanelensysteem plaatsen. Soms zijn er factoren die bepalen dat je het met een minder systeem dient te doen of zelfs volledig moet afzien van het plaatsen van zonnepanelen.
Het is afhankelijk van het aantal zonnepanelen hoe hoog het verlies is en of het beter is om de omvormer juist dichtbij de zonnepanelen of juist dichtbij de meterkast te plaatsen. De regel is als volgt: zijn er veel zonnepanelen in serie geschakeld, plaats de omvormer dan dichtbij de meterkast.
Allereerst is het verplicht om PV-panelen altijd op een aparte groep in de groepenkast aan te sluiten. Dit geldt ook voor de kleinere panelen die rechtstreeks met een steker in het stopcontact kunnen worden aangesloten. Een PV-omvormer kan niet zondermeer op een extra eindgroep worden aangesloten.
Zonnepanelen welke volledig onafhankelijk werken, ook wel 'off grid' genaamd, blijven probleemloos verder werken bij stroomuitval, alsook alle elektrische toestellen. Dit type zonnepanelen installatie komt voor bij afgelegen buurten waar geen elektriciteitsnet bestaat.
Als je 24 zonnepanelen of meer wilt plaatsen heb je altijd een 3-fasen omvormer nodig. Het grootste voordeel bij een 3-fasen omvormer is dat de stroom over 3 verschillende fasen wordt verdeeld. Er is hierdoor sprake van minder kabelverlies. De energie wordt daarnaast ook over 3 fasen verdeeld.
De omvormer kan het beste worden opgehangen op een plek die niet al te stoffig is en waar de omvormer zijn warmte goed kwijt kan. Een krappe slecht geventileerde meterkast of een hooischuur is daarom geen goede plek. Een koele garage, daarentegen, is de perfecte plek.
Zonnepanelen worden normaal gesproken in serie geschakeld. Bij het in serie schakelen wordt de plus van het ene paneel aangesloten op de min van het andere zonnepaneel, waarmee het voltage (de elektrische spanning) wordt opgeteld. Door de zonnepanelen serieel met elkaar te verbinden, bereikt u een hoger voltage.
Volgens de nieuwe NEN1010 is het verplicht voor installateurs om een werkschakelaar te plaatsen in de buurt van de omvormer, zodat u veilig werken aan de omvormer indien noodzakelijk. Voornamelijk belangrijk als met meerdere mensen aan de set wordt gewerkt, of als de omvormer ver van de groepenkast hangt.
De aardlekschakelaar voor een PV installatie is niet verplicht, mits er aan de NEN1010 voor bijvoorbeeld de uitschakeltijden van de installatie wordt voldaan.
De kabel van de omvormer naar de meterkast
Voor omvormers (fase 1) wordt een 3-aderige kabel gebruikt (3 x 2,5 tot 6 mm2) en voor omvormers (fase 3) 5 x 2,5 mm2. Deze kabeldikte kan berekend worden met behulp van het vermogen van de omvormer en de lengte van de kabel.
Werken zonnepanelen ook bij stroomuitval? In principe niet. De zon kan wel schijnen en de zonnepanelen doen hun werk maar de omvormer zet de energie niet op het net.
Stroom van zonnepanelen
Een stroomstoring kan ook ontstaan door zonnepanelen. Met behulp van zonnepanelen wordt stroom teruggeleverd aan het net, maar dit gaat niet altijd goed. Dit probleem is niet zelf op te lossen.
Ter vergelijk: een gemiddeld gezin in Nederland draait 208 wassen per jaar. Met een zuinige wasmachine kost dit totaal ongeveer 168 kWh. Met andere woorden: één zonnepaneel is dus al genoeg om de energiekosten van deze wasmachine af te dekken.
Een andere veel voorkomende reden voor het vervangen van de meterkast is doordat de capaciteit niet meer aansluit bij de energiebehoefte. In het geval van zonnepanelen is het goed om van tevoren te bepalen of de hoeveelheid opgewekte stroom bij de huidige capaciteit van de meterkast past.
Als je meer dan 3680W (16A * 230V) kunt produceren, heb je meestal een 3-fase omvormer nodig. Maar als je systeem minder vermogen heeft, kan dat prima met een 1-fase omvormer. De vraag die vaak gesteld wordt is of het salderen wel goed gaat.
De omvormer maakt de stroom geschikt voor het elektriciteitsnet. Zonnepanelen met stekker hebben hun eigen omvormer. Daarom kun je ze direct aansluiten zonder de meterkast aan te passen. Een voordeel van deze micro-omvormers of micro-inverters is dat de panelen onafhankelijk van elkaar werken.
Met een pakket van 10 zonnepanelen van 365 Wattpiek (High Power) wek je per jaar ongeveer 3103 kWh op. De gemiddelde dagopbrengst rekenen we als volgt uit: het maximaal vermogen zonnepaneel in Wattpiek x 0,85 = verwachte jaaropbrengst in kWh, gedeeld door 365 dagen. Het vermogen van 10 zonnepanelen is 3650 Wp.
De omvormer is een elektronisch apparaat, vergelijkbaar met een TV of wasmachine. Deze bevat printplaten met elektronische componenten die bij defecten of overbelasting in brand zouden kunnen vliegen. Theoretisch zit hier dus een risico. Gelukkig hebben de meeste omvormers een volledig metalen behuizing.
Vrijwel alle fabrikanten van zonnepanelen gebruiken 4mm² bekabeling. Dit is ook logisch, aangezien de stroom van de zonnepanelen vrij laag is in verhouding tot deze kabeldikte.