Gist is dan wel een eencellige schimmel, het heeft een houdbaarheidsdatum. Als je gist over de datum is, is de kans groot dat je deeg niet of bijna niet zal rijzen. Als je dus niet vaak gist gebruikt, kun je het beste kleine zakjes aanschaffen in plaats van één grote.
Eens de verpakking van de droge gist geopend, kan u de gist nog zo'n 6 weken bewaren in de koelkast, in goed afgesloten verpakking/doosje.
Je kan testen of je gist het nog doet door een paar gram gist toe te voegen aan lauwwarm water en eventueel een beetje suiker. Als het na een kwartiertje gaat bubbelen kan je het gist nog gebruiken. Zo niet, gooi het dan maar snel weg en koop nieuw.
Verse blokgist is 4 weken houdbaar bij bewaring in de koelkast aan 4 à 5 °C. Bewaar de gist nooit te warm, aangezien ze dan vroegtijdig geactiveerd wordt met verlies van rijskracht als gevolg.
Nadat het de oven uitkomt is de gist allang niet meer actief. Gist mag niet in aanraking komen met onverdunde suiker of zout. Suiker en zout trekken het vocht uit de gistcellen waardoor deze hun werking verliezen.
Helaas zal, als het mengsel niet schuimt, de gist waarschijnlijk dood zijn en kan deze niet gebruikt worden in recepten. Je kunt eventueel wat opgewarmd water toevoegen (niet warmer dan 43ºC) en het 10 minuten langer laten staan. Als het dan nog niet schuimt, gooi het dan weg.
Veel mensen gebruiken te warm water, en daarvan gaan de gistcellen dood. Zorg ervoor dat de vloeistof zeker niet warmer is dan 45°C of gebruik gewoon koud water van de kraan. Het enige wat kan gebeuren, is dat je deeg wat langer moet rijzen.
Deze gist is lang houdbaar mits geopend, dan is deze het beste te bewaren in de koelkast. De gist zal langzaam zijn kracht gaan verliezen. Door de gist in te vriezen blijft deze langer werkzaam en zal korrelig blijven. Bij voorkeur verpakken in een luchtdicht afsluitbare bak.
Bewaren van korrelgist
Bij kamertemperatuur blijft de gist maximaal 12 maanden bruikbaar. Een geopende verpakking kan in de koelkast maximaal 2 dagen bewaard worden maar ik zou het risico niet nemen.
Instant gist kent een heel aantal voordelen, vooral voor thuisbakkers: zeer lang houdbaar.
In principe kan je geen gist invriezen tenzij je heel snel bij een zeer lage temperatuur werkt. Om dit te doen, wordt vloeibare stikstof (-190 ° C) gebruikt om de gist in leven te houden. Als de gist te langzaam wordt ingevroren, vormen zich ijskristallen in en rond de gist, waardoor de celwand wordt beschadigd.
In het algemeen is een zakje droge gist van 7 gram voldoende voor 500 gram bloem. Maar lees altijd het recept om te weten hoeveel je precies nodig hebt.
Verse gist kun je invriezen, bij droge gist raden we dat af. De verse gist kun je het beste per portie in een diepvrieszakje verpakken, want dit kun je na het ontdooien niet een tweede keer invriezen.
Als er in een recept gevraagd wordt om droge gist, wordt er eigenlijk altijd instant gist bedoeld. Alle 'gedroogde' gist die in de supermarkt wordt verkocht (in de zakjes van 7 gram) is eigenlijk instant gist. Droge gist is veel langer houdbaar dan verse gist.
Als je twee keer zoveel gist gebruikt of de deegtemperatuur flink hoger maakt, of allebei, dan rijst het deeg "de pan uit". En zo zou je een brood in circa 90 minuten kunnen maken in plaats van de gebruikelijke drie uur.
Als je een deeg maakt met 1 gram instant gist moet je wellicht 5 uur wachten tot dit deeg tot normale proporties is gerezen, terwijl met 5 gram instant gist deze tijd beperkt is tot zeg één uur. Beide degen worden even hoog, daar zit echt geen verschil tussen, het kost alleen wat meer tijd.
Instant gist is te koop in zakjes van 7 of 11 gram en in verpakkingen van 125 en 500 gram. In de gesloten verpakking kan je het wel twee jaar bewaren. Maak je eens per week een brood, dan adviseren we je om zakjes gist te gebruiken van 7 gram. Kijk eens bij de Lidl daar zijn ze prettig geprijsd.
Hoeveel gist heb je nodig? Om 1 kilogram bloem (dat is voldoende voor 2 grote broden) te laten rijzen heb je nodig: 42 g verse gist. 14 g droge gist.
De gist sterft als het deeg in de oven wordt geschoven, bij ongeveer 45°C.
Gist vervangen door baking soda
Je kan gist vervangen voor een gelijke hoeveelheid van citroensap en baking soda (50/50). Dus als een recept vraagt om een theelepel gist, kun je dit vervangen voor een halve theelepel citroensap en een halve theelepel baking soda.
De verhouding is 1 op 3. Met andere woorden: 1 gram gedroogde gist (of instantgist) staat gelijk aan 3 gram verse gist. Als in je recept 21 gram verse gist wordt gebruikt, dan gebruik je dus 7 gram gedroogde gist.
Instant gist (ook bekend als 'Instant Yeast' of 'Instant Dry Yeast') is de meest makkelijke soort gist om een brood te laten rijzen. Het is te koop in kleine zakjes of in bulkverpakkingen, het is lang houdbaar en laat zich goed bewaren in een zuurstofarme, koude en vochtvrije omgeving.
Deeg laten rijzen is erg belangrijk voor de smaak en textuur van zelfgebakken brood. Tijdens het rijzen produceert het gist of de zuurdesem kooldioxide. Dit zorgt voor een mooi luchtig en goed gerezen brood. Hoe langer en langzamer je brooddeeg laat rijzen, des te lekkerder de smaak en textuur van het brood.
Het oliebollenbeslag wil niet rijzen, wat nu? Is het water te koud of te warm, dan rijst de gist onvoldoende. Ook de omstandigheden waarin het beslag rijst, luisteren nauwkeurig. Zet het beslag niet op de tocht, maar ook niet te dicht bij de verwarming.
Een deeg dat niet wil rijzen kan twee oorzaken hebben: het deeg is niet goed of lang genoeg gekneed, of het staat in een te koude omgeving. Als het deeg goed gekneed is dek je de kom af met folie of een schone theedoek en zet je deze op een tochtvrije plek. Minimaal op kamertemperatuur, maar liefst iets warmer.