' Als werknemer heb je niet alleen plichten, maar ook veel rechten. Zo ben je niet verplicht om te werken op je gebruikelijke vrije dagen. Als je dus niet op je vrije dag deze reis wilt ondernemen, mag je dat gewoon zeggen tegen je baas.
Je werkgever kan je verzoek niet weigeren, tenzij er 'zwaarwegende bedrijfsbelangen' zijn. Bijvoorbeeld, als iedereen dezelfde niet-inroosterbare dag kiest, dan kan de winkel niet open. Je werkgever mag dan je verzoek weigeren, maar moet wel aantonen dat er inderdaad een 'zwaarwegend bedrijfsbelang' is.
De werkgever heeft, volgens de wet, een 'instructiebevoegdheid'. Dat is ook logisch: zou een werkgever zijn medewerkers niets mogen verplichten, dan heeft hij niets aan zijn werknemers. Die blijven dan thuis, omdat het niet mogelijk is om ze te verplichten op het werk te verschijnen.
Volgens de wettelijke regeling moet het rooster ten minste vier weken van te voren bekend gemaakt worden. Als het rooster eenmaal bekend is mag deze niet zomaar meer gewijzigd worden.
Je bent niet verplicht om in het weekend te werken. Behalve als je dit vooraf met je werkgever hebt afgesproken. Werk je wel in het weekend, dan heb je ieder jaar recht op tenminste 13 vrije zondagen. Je mag in ieder geval weigeren om meer dan 40 zondagen te werken.
Volgens de wet is het de werkgever niet toegestaan te vragen naar medische klachten, symptomen of naar de aard of oorzaak van de ziekte. Griep, migraine, nekklachten, een blaasontsteking, een burn-out of iets anders ergs. Mensen worden helaas ziek.
Het uitgangspunt is dat een werkgever alleen datgene mag vragen en registeren wat zij noodzakelijkerwijs zou moeten weten om te bepalen hoe het verder moet met de werkzaamheden van de werknemer, en een werkgever mag informatie hebben om te beoordelen of zij loon moet doorbetalen aan de werknemer.
Voorwaarden wijziging werktijden
U moet werken bij een bedrijf met minimaal 10 medewerkers. U moet minimaal een halfjaar in dienst zijn. U moet uw verzoek schriftelijk doen en uiterlijk 2 maanden voor de gewenste ingangsdatum. In uw verzoek moet staan: de gewenste ingangsdatum en de gewenste verdeling van uw werkuren.
Als er geen collectieve regeling bestaat die een dergelijke termijn voorschrijft, schrijft de wet een algemene regeling voor. Deze bepaald dat het rooster 28 dagen van tevoren bekend moet zijn, mits de aard van het werk dit toelaat.
Werknemers van 55 jaar en ouder kunnen niet worden verplicht tot overwerk.
Overwerken is niet verplicht
In de wet staat niets over overwerk. Maar je werkgever kan en mag verwachten dat je soms overwerkt. We raden dus aan overwerk niet meteen te weigeren. Je werkgever laat je vast ook wel eens wat eerder naar huis gaan om een persoonlijke reden.
Wie bepaalt of je arbeidsongeschikt bent? Belangrijk om te weten is dat je werkgever niet kan én mag bepalen of je wel of niet ziek bent. En of je dus (weer) moet komen werken. Jouw werkgever is namelijk geen arts.
Het noodzakelijkheidscriterium houdt in dat je als werkgever zelf beoordeelt of een medewerker een mobiele telefoon nodig heeft om zijn werk naar behoren te kunnen doen. Is dat volgens jou het geval, dan mag je de telefoon verstrekken. De medewerker kan deze zowel zakelijk als privé gebruiken.
Ja, verplicht aanwezige tijd is betaalde tijd. Als u een medewerker verplicht om vijf minuten eerder aanwezig te zijn omdat u bang bent dat deze te laat komt of om zich voor te bereiden op het werk, geeft u daarmee aan dat de betreffende medewerker ook vijf minuten eerder met zijn werk begint.
Werkoverleg is een uitstekend middel om werknemers sterker te betrekken bij hun werk. De tijd die nodig is voor werkoverleg geldt formeel als werktijd. Volgens veel regelingen/cao's moet de duur van overleg worden gezien als werktijd. Die tijd dient als zodanig gecompenseerd te worden.
Voor elke keer dat u gevraagd wordt om te komen werken en ook daadwerkelijk aan het werk bent gegaan, moet u minimaal 3 uur loon uitbetaald krijgen. Dus ook als u bijvoorbeeld als oproepkracht door uw werkgever voor 1 of 2 uur wordt opgeroepen.
De Arbeidstijdenwet bevat geen voorschriften over het maximale aantal te werken weekenden per jaar. De Arbeidstijdenwet bevat wel regelgeving met betrekking tot zondagarbeid: Op zondag wordt geen arbeid verricht, tenzij het tegendeel is bedongen en uit de aard van de arbeid voortvloeit (zoals in de gezondheidszorg).
Na een werkdag mag u minimaal 11 aaneengesloten uren niet werken. De rustperiode van 11 uur mag eens in de 7 dagen ingekort worden tot minimaal 8 uur. Maar dit mag alleen als het nodig is voor het werk. Standaard is er een wekelijkse rust van 36 uur aaneengesloten in elke periode van 7 maal 24 uur.
Het loon is een arbeidsvoorwaarde van de werknemer. Je kunt als werkgever niet zomaar een arbeidsvoorwaarde aanpassen. Hiervoor heb je of de instemming van de werknemer nodig, of je moet als werkgever zeer zwaarwegende belangen hebben die dit rechtvaardigen.
Wil uw werkgever u een andere functie geven omdat de organisatie verandert? Dan kan dat alleen als u het daarmee eens bent. In uw contract, collectieve arbeidsovereenkomst (cao) of bedrijfsreglement kan staan dat uw werkgever uw arbeidsvoorwaarden zonder uw toestemming mag wijzigen.
'Een werkgever kan nooit zomaar eenzijdig arbeidsvoorwaarden aanpassen en iets essentieels als de hoogte van het salaris al helemaal niet. Daarvoor is de instemming van de werknemer vereist. Een werkgever moet een zwaarwegend belang hebben om een arbeidsvoorwaarde eenzijdig aan te passen. '
Veelvuldig ziekteverzuim is op zich geen reden voor ontslag. Maar als de gevolgen voor het bedrijf te ernstig zijn, kunt u de kantonrechter vragen om de arbeidsovereenkomst te ontbinden. Bijvoorbeeld als de voortgang van het productieproces in gevaar komt. Of als de werkdruk voor de andere werknemers te hoog wordt.
Je werkgever mag geen medische informatie van je vragen. Ook niet of je bij de huisarts bent geweest. Je werkgever mag wel vragen of je adequate behandeling hebt gezocht. En ook mag je werkgever vragen of de ziekte een gevolg is van een arbeidsongeval.
Veel bedrijven hebben in hun contract opgenomen wat geoorloofd is qua ziekteverzuim. Bedrijfsarts Jerry Mahadewsing zegt dat de regels verschillen per organisatie. "De meeste organisaties vinden drie keer verzuim per jaar geoorloofd." Als dat hoger is, volgt vaak een gesprek.