Psychologen schrijven geen medicijnen voor. Dat komt doordat het geen artsen zijn, maar gedragswetenschappers, die met mensen praten over hoe ze in elkaar zitten en wat voor effect dat heeft op wat ze doen.
'Een huisarts kan methylfenidaat voorschrijven als iemand de diagnose ADHD heeft', zegt Mariëlle van Avendonk van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG). 'Maar we adviseren wel om daar heel terughoudend mee te zijn. ' De voorkeur gaat uit naar oplossingen zónder pilletjes: therapie of begeleiding.
Een psycholoog is geen arts en mag geen medicijnen voorschrijven. Een psychotherapeut is gespecialiseerd in het behandelen van cliënten met complexe, psychische klachten. Deze behandeling is vaak intensiever en langduriger dan die van een psycholoog. Meestal valt deze behandeling onder de gespecialiseerde ggz.
Artsen mogen nu ook volwassenen methylfenidaat voorschrijven, maar onder voorwaarden. Discussie over de werkzaamheid blijft bestaan. Voor kinderen met ADHD was methylfenidaat allang geregistreerd, maar nu kunnen psychiaters het ook voor volwassenen voorschrijven.
Maar, niet alleen mensen met een ADHD-diagnose vinden toegevoegde waarde in het gebruik van Ritalin. Uit onderzoek van de Universiteit van Amsterdam blijkt dat het gebruik van Ritalin zonder doktersrecept in toenemende mate is genormaliseerd.
De prijs varieert van een paar Euro op school, tot 20 Euro per pil op de zwarte markt. De vergelijking van Ritalin met cocaïne is niet alleen maar een reclameboodschap. Ritalin is chemisch soortgelijk aan cocaïne.
Effecten van Ritalin zonder ADHD
Doordat je je beter kunt concentreren, is Ritalin ook populair bij mensen zonder ADHD. Zij merken daarnaast ook het opwekkende effect van dit middel, dat verwant is aan speed.
Methylfenidaat zorgt ervoor dat u meer aandacht heeft. Ook verbetert het uw stemming. Bij ADHD (u bent snel afgeleid, doet drukker en doet dingen zonder er bij na te denken). Ook bij narcolepsie (u moet vaak overdag slapen terwijl u genoeg geslapen heeft).
Medicamenteuze behandeling van volwassenen met ADHD moet uitgevoerd worden door een psychiater of een andere arts getraind in de diagnostiek en behandeling van ADHD (PB).
Er zijn mogelijk drie volwassenen overleden als gevolg van het gebruik van Ritalin. Dat blijkt uit een rapport van bijwerkingencentrum Lareb. Het centrum wil dat er beter onderzoek wordt gedaan naar gebruik van Ritalin door volwassenen. Ritalin wordt vooral voorgeschreven aan kinderen met ADHD.
Een psychiater is, in tegenstelling tot een psycholoog, een medisch arts. Een psychiater heeft dan ook in eerste instantie medicijnen gestudeerd, en heeft zich daarna gespecialiseerd tot psychiater. In de vervolgopleiding voor psychiater is ook de opleiding tot psychotherapeut opgenomen.
De behandelaar mag bijvoorbeeld geen cadeaus aannemen die een klein bedrag te boven gaan. Ook intimiteiten zijn niet toegestaan; seksueel contact tussen behandelaar en patiënt is verboden. De psycholoog/psychotherapeut mag geen overeenkomst met u sluiten waarvan hij voordeel zou kunnen hebben.
Dit gebeurt bijvoorbeeld als de psycholoog een diagnose stelt waar medicatie voor wordt voorgeschreven, zoals autisme, ADHD, depressie of psychose. Voor de behandeling bij een psychiater heb je een doorverwijzing van een psycholoog nodig. Maak je geen zorgen over het kiezen van de juiste hulpverlener.
Het middel is bedoeld als medicijn dat artsen en (kinder)psychiaters kunnen voorschrijven na een grondig onderzoek naar ADHD (Attention Deficit/Hyperactivity Disorder oftewel aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit) of ADD (Attention Deficit Disorder).
Kinderen met probleemgedrag en met lichte beperkingen in het functioneren (bijvoorbeeld door onoplettend, druk of impulsief gedrag) hebben niet de diagnose ADHD. Zij kunnen geen medicijn krijgen, omdat zij geen aandoening hebben waarbij ADHD medicatie officieel geregistreerd staat.
Alcohol kan het effect van Ritalin versterken. Alcohol kan de bijwerkingen van Ritalin op het centraal zenuwstelsel (met name rusteloosheid, spreekdrang, angst en ontstemmingstoestanden, bij zeer hoge doses wanen en hallucinaties) verergeren. Bovendien kan alcohol nieuwe bijwerkingen van Ritalin oproepen.
Angst en zelfmoordneigingen als bijwerkingen
Naast de drie overlijdens, kwam Lareb echter tot een lange lijst problemen door gebruik van methylfenidaat. Hart- en vaataandoeningen voeren die lijst aan, gevolgd door depressie, angst en zelfmoordneigingen, maar ook slapeloosheid, vermoeidheid en hoofdpijn.
Snel afgeleid zijn; moeite met concentreren. Erg druk zijn (hyperactief). Dingen doen zonder na te denken (impulsief). Problemen in het dagelijks leven, zoals thuis, op het werk en in het omgaan met anderen.
Aanbevolen dosering
De gemiddelde dagdosering ligt tussen 40 en 100 mg. De maximum dosering van methylfenidaat bij volwassenen is onbekend; in de praktijk komen de meeste patiënten uit beneden een totale dosering van 150 mg per dag.
Ritalin is een merknaam en niet zozeer de naam van het medicijn zelf. De werkzame stof in de drug is methylfenidaat: een stof die chemisch lijkt op amfetaminen, ook wel bekend als de harddrug speed. Het is een medicijn dat bijna altijd wordt voorgeschreven aan kinderen en jongeren, en niet aan volwassenen.
Ritalin, het medicijn dat wordt voorgeschreven voor mensen met ADHD, heeft bij kinderen andere effecten dan bij volwassenen: het lijkt er op dat Ritalin de werking van hersenen bij kinderen voorgoed verandert, ook al zijn ze gestopt met het medicijn.
Een van de bijwerkingen van methylfenidaat is verminderde eetlust. Reden dat het middel ook gebruikt wordt als afslankmiddel. Ritalin© zul je echter niet snel van de huisarts voorgeschreven kregen om je wasbord uit de kast te halen of een paar kledingmaten minder uit de rekken te kunnen trekken.
Ritalin is alleen verkrijgbaar op doktersrecept, maar lang niet iedereen met een aandachtsstoornis als ADHD of ADD slikt de pillen. Zo kunnen ze terechtkomen bij studenten en scholieren, die meestal zo'n 5 euro betalen voor een strip met vijf pillen.
Het effect is te vergelijken met speed; je voelt je opgepept en vol energie. Sommigen gebruiken het om een nachtje door te halen. Gebruikers geven aan dat ze beter functioneren, beter kunnen focussen, meer energie krijgen en langer door kunnen gaan met studeren of uitgaan.
Er is sprake van een verminderde concentratie. ADD bij volwassenen komt regelmatig voor. ADD'ers komen dromerig over maar hebben een hoofd vol gedachten. Ze zijn overgevoelig voor uitwendige prikkels en trekken zich regelmatig terug om opgedane ervaringen te verwerken.