Het verschil tussen PTSS en andere psychische stoornissen is dat een PTSS altijd een direct gevolg is van een trauma. Bij andere stoornissen kunnen negatieve gebeurtenissen in iemands leven ook een rol spelen, maar is de stoornis niet een direct gevolg van een trauma.
Ingrijpende gebeurtenissen zoals een overval, oorlogsgeweld, een verkeersongeluk, mishandeling of een verkrachting zijn traumatisch en kunnen (langdurig) psychische klachten tot gevolg hebben. Deze psychische klachten kunnen leiden tot een posttraumatische stress-stoornis, oftewel PTSS.
Een posttraumatische stress-stoornis (PTSS) is een lange, heftige stressreactie op een schokkende gebeurtenis: een trauma. Je krijgt last van constante stress, voelt je extra waakzaam en je krijgt allerlei lichamelijke klachten. Je voelt je snel bedreigd en trekt je terug. Je verliest grip op je dagelijkse leven.
In de DSM-IV viel de posttraumatische-stressstoornis (PTSS) nog onder de angststoornissen. Een aanzienlijke wijziging is dat PTSS in de DSM-5 in een nieuw hoofdstuk is opgenomen: psychotrauma- en stressorgerelateerde stoornissen.
Na een of meerdere ingrijpende gebeurtenissen blijft de angst bestaan. Die angst kan korte of lange tijd grote impact hebben op je leven. Je hebt last van acute PTSS als je klachten ongeveer een maand aanhouden. Houden de klachten langer aan, dan spreken we van chronische PTSS.
Mensen met PTSS hebben vaak moeite zich te concentreren, last van spanning en kunnen depressieve gedachten hebben. Dit is veelal geen goede combinatie met werk waardoor langdurig verzuim kan ontstaan. Re-integreren van werknemers met PTSS is mogelijk.
Klachten worden vaak niet herkend waardoor de belastbaarheid van iemand met PTSS misschien wel verkeerd wordt ingeschat. Indien u 35% of méér arbeidsongeschikt blijkt te zijn, kunt u een arbeidsongeschiktheidsuitkering krijgen.
Een PTSS kenmerkt zich door vier groepen verschijnselen die ontstaan als u een psychotrauma heeft doorgemaakt. Dit soort gevoelens uiten zich via woede-uitbarstingen, agressie of prikkelbaarheid, slecht slapen, concentratieproblemen, heel wakker en alert zijn en heftig schrikken van onverwachte dingen.
Op termijn kan PTSS binnen een familie tot relatie-, opvoed- en geldproblemen leiden. Daarom vinden we het bij PsyQ belangrijk om de partner bij de behandeling te betrekken. Het kan erger voorkomen.”
Het behandelen van PTSS duurt ongeveer tussen de 2 tot 25 weken. Kan PTSS terugkomen? Ook nadat je genezen bent van PTSS, komen de klachten soms na een tijdje weer terug. Tijdens je behandeling heb je samen met je psycholoog een plan opgesteld voor het moment waarop je last krijgt van terugkerende klachten.
Ze raken snel overspoeld, emoties nemen dus de overhand, en ze zijn moeilijk te kalmeren. Sommige mensen proberen emoties weer de baas te worden door zich risicovol te gedragen of zichzelf te beschadigen. Alleen een psycholoog of psychiater kan op basis van onderzoek een diagnose stellen.
Een PTSS gaat bijna nooit vanzelf over. Er is vrijwel altijd een behandeling nodig om van de klachten af te komen. Meer dan de helft van mensen met een PTSS heeft zonder behandeling na vijf jaar nog steeds ernstige klachten.
Zelf ondergaan van een traumatische gebeurtenis. Getuige zijn van een traumatische gebeurtenis die anderen overkwam. Vernemen dat een naaste een traumatische gebeurtenis is overkomen. Ondergaan van herhaaldelijke of extreme blootstelling aan afschuwwekkende details van traumatische gebeurtenissen, zoals bij ...
Ruud Jongedijk was als lid van de DSM-5-expertgroep nauw betrokken bij de totstandkoming van de Nederlandse vertaling van het DSM-5-Handboek. In de DSM-5 valt PTSS niet meer onder de angststoornissen, maar is de stoornis ondergebracht in een nieuwe stoornisgroep: de trauma- en stressorgerelateerde stoornissen.
NB Als het om (vage) herinneringen gaat, vertellen cliënten vaak dat ze veel aan het trauma moeten denken, maar niet dat zij specifieke concrete situaties van toen en daar steeds herbeleven. Als er geen sprake is van herbelevingen, is er ook geen sprake van een PTSS!
Praat met anderen over datgene wat je hebt meegemaakt. Doe dit met mensen die je vertrouwt of met lotgenoten. Doe je verhaal ondanks de pijn die het veroorzaakt. Ga er niet vanuit dat mensen het vervelend vinden om je verhaal te horen.
Patiënten met PTSS hebben verhoogde levels van noradrenaline in hun hersenen. Deze chemische boodschapper is betrokken bij onrust en stress. Dit kan verklaren waarom het voor mensen met PTSS moeilijk is om zich weer veilig te voelen na het meemaken van het trauma.
De behandeling van PTSS bestaat meestal uit psychotherapie. Dit zijn gesprekken met een psycholoog of psychotherapeut. Er zijn verschillende vormen van therapie die goed kunnen helpen. De klachten kunnen daardoor verminderen of helemaal over gaan.
Gevolgen van PTSS
PTSS kan leiden tot verschillende lichamelijke en mentale klachten. In het dagelijks leven kunnen deze klachten je erg in de weg zitten. Dat kan op verschillende gebieden. Iets begrijpen: het kan moeilijk zijn om je aandacht ergens bij te houden.
Complexe PTSS heeft dezelfde symptomen als PTSS, maar heeft daarnaast ook nog andere symptomen. Naast vermijding, herbeleving en spanning is er ook sprake van dissociatieve momenten. Dat betekent dat bepaalde gedachten, emoties, waarnemingen of herinneringen buiten het bewustzijn worden geplaatst.
Klachten na een traumatische gebeurtenis gaan bij een groot deel van de mensen geleidelijk over. Zij verwerken het trauma en pakken hun leven weer op. Wanneer je een PTSS hebt, heb je het trauma niet verwerkt. Je houdt klachten of krijgt jaren later ineens klachten.
Hoeveel smartengeld PTSS
Op hoeveel smartengeld u recht heeft bij PTSS is afhankelijk van de ernst van het trauma en de gevolgen. De hinder en beperkingen die u persoonlijk ondervindt zijn bepalend. Soms is PTSS het gevolg van een ongeval waarbij ook ander letsel ontstaat.
Bedrijfsartsen hebben te maken met werknemers die uitvallen na een traumatische ervaring. In een aantal gevallen ontstaat er een posttraumatische stressstoornis (PTSS) en is traumabehandeling geïndiceerd. In de re-integratie die volgt kunt u een belangrijke bijdrage leveren.
Het wettelijk uitgangspunt is dat een werknemer in beginsel zelf bepaalt wanneer en of er sprake is van ziekte en van herstel. Bij twijfel vanuit de werkgever is het oordeel van de bedrijfsarts leidend. Indien nodig kan er ook nog een deskundigoordeel bij het UWV aangevraagd worden.