Melena is een waarschuwingssignaal dat ernstig genomen moet worden: een hoeveelheid bloed die leidt tot melena wijst op een aanzienlijke bloeding en de kans op herhaling is in veel gevallen levensgroot aanwezig.
Wat kun je zelf doen? Raadpleeg je arts wanneer je stoelgang zwart kleurt. De oorzaak moet steeds worden achterhaald. Sinds enkele jaren loopt in Vlaanderen een bevolkingsonderzoek om dikkedarmkanker vroegtijdig op te sporen.
Een maagbloeding is bij 5 tot 12 procent van de patiënten fataal. Om hoeveel sterfgevallen het in Nederland gaat, is nog onduidelijk. De kans op een maagbloeding is bij de nieuwe medicijnen 45 procent hoger dan bij de beproefde bloedverdunners, die al decennialang worden gebruikt.
In geval van zwarte, teerachtige ontlasting met een kenmerkende geur spreekt men van melena.
Wanneer bloed uit hoger gelegen delen van het maag-darmkanaal komt en dus wordt verteerd, verandert de kleur naar zwart. Wanneer u denkt bloed te zien in uw ontlasting of de ontlasting is zwart en ruikt sterk, is het altijd noodzakelijk om direct contact op te nemen met een (huis)arts.
Bij zeer grote bloedingen ontstaan er shockverschijnselen en kan u ook bloed op gaan braken. Dit is een medisch spoedgeval en u moet zo snel mogelijk naar een ziekenhuis.
Grijze ontlasting duidt meestal op problemen met de alvleesklier. Dit zorgt ervoor dat je stoelgang heel vet wordt wat zorgt voor een grijze massa, ook wel stopverf ontlasting genoemd.
Bij 4 van de 5 patiënten gaat de maag-darmbloeding vanzelf over. Als de maag-darmbloeding niet vanzelf overgaat, dan is soms opname in het ziekenhuis nodig. Meestal komt u dan op de intensive care terecht. Als u veel bloed heeft verloren, is een bloedtransfusie soms ook nodig.
Molenaar noemt tien dagen het maximum: "Daarna moet je opgenomen worden, want dan loop je de kans dat de endeldarm scheurt. De ontlasting kan dan in je buik komen en dat is levensgevaarlijk. Als je niet binnen vierentwintig uur behandeld wordt, is het afgelopen."
Oorzaken van zwarte poep
De oorzaak kan heel onschuldig zijn. Het kan bijvoorbeeld komen door donkere voedingsmiddelen, zoals drop, bosbessen of rode wijn. Ook ijzersupplementen of koolstoftabletten kunnen de poep donker kleuren. Dan is er meestal niet zoveel bijzonders aan de hand.
Zwart braaksel bestaat vaak uit oud bloed. Hoewel lichte bloedsporen in braaksel niet altijd gevaarlijk hoeven te zijn, is het wel verstandig om een huisarts te bezoeken als je grotere hoeveelheden (puur) bloed braakt. Verschillende oorzaken van zwart overgeven zijn: Slokdarmverstopping.
De meest voorkomende oorzaken van een maag- of darmbloeding zijn een maag- of dunne darmzweer, gastritis (maagontsteking), bloedingen uit spataders van de slokdarm, kleine scheurtjes in het onderste gedeelte van de slokdarm (dat kan voorkomen na langdurig en heftig braken), tumoren in het spijsverteringskanaal, ...
Vindt u helderrood bloed op het toiletpapier of aan de buitenkant van de ontlasting? Dit heeft meestal een onschuldige oorzaak, zoals een klein kloofje in de anus of aambeien. Hebt u strepen of klonten bloed, vermengd met de ontlasting? Dit bloed komt uit het maagdarmkanaal.
Bij de ziekte van Crohn zitten er ontstekingen (wondjes) in je darmen. Klachten zijn vooral diarree met (soms) bloed en slijm, buikpijn, weinig honger en vermoeidheid. Je hebt periodes met klachten en periodes zonder klachten. Je krijgt medicijnen die ontstekingen remmen.
Vooral bij kinderen en oudere mensen is er bij aanhoudende diarree kans op uitdroging. Ook wanneer je last hebt van braken en koorts verlies je extra veel vocht. Het vocht dat je verliest moet weer aangevuld worden.
Hoe donkerder de kleur van het bloed, hoe verder de bloeding weg zit van de anus. Het bloed is dan al een tijdje onderweg in uw maag-darmsysteem. Helderrood bloed bij ontlasting betekent dat het bloed nog vers is. Dit kan wijzen op bijvoorbeeld aambeien of een anusfissuur; dit is een kloofje in de huid rond de anus.
Even naar het toilet
Gastro-enterologen (maag-darm wetenschappers) vertellen in Live Science dat alles goed zit als je tussen de drie keer per dag en drie keer per week een grote boodschap doet.
Verzakking van de dunne darm (enterocele)
Bij een enterocele is de dunne darm tot laag in het bekken gezakt. De endeldarm wordt daardoor samengedrukt waardoor de ontlasting er niet goed uit kan. Typisch voor deze klacht is dat u vaak 's nachts het gevoel hebt dat u moet poepen.
Patiënten die na een beroerte een gastro-intestinale bloeding krijgen, lopen meer risico op overlijden of blijvende zware handicaps dan patiënten die gevrijwaard blijven van zo'n bloeding.
Ze kunnen levensbedreigend zijn. Bij een Mallory-Weiss-scheur is er eerst krachtig uitbraken van de maaginhoud, met nadien braken van een meestal grote hoeveelheid helder bloed. Het bloeden stopt doorgaans spontaan. Een maagzweer geeft hevige maagpijn en men braakt helder bloed.
Het meest kenmerkende verschijnsel van maagzweren en twaalfvingerige-darmzweren is pijn. De pijn wordt veroorzaakt doordat het maagzuur de zenuwen in de maagwand kan bereiken. De pijn wordt meestal hoog in de bovenbuik (in het maagkuiltje) gevoeld.
De kankercellen zijn goed gedifferentieerd. Dat betekent dat de tumorcellen voor een groot deel lijken op gezonde cellen van het orgaan waarin ze zijn ontstaan. De kankercellen groeien meestal langzaam.
Overmatig boeren laten wordt veroorzaakt door het inslikken van te veel lucht of voedsel dat te lang in de maag blijft zitten. Bijkomende klachten kunnen zijn: misselijkheid, een opgeblazen gevoel en rommelingen in de maag. Als je last hebt van constant boeren is het goed om naar de huisarts te gaan.