Kalk heeft ook de eigenschap de grond minder zuur te maken: kalk maakt de pH waarde van de grond hoger. Kalkminnende planten zoals de vlinderstruik, buxus, clematis, druif, lavendel, seringen, gazongras en rozen groeien graag op een bodem met een hogere pH-waarde.
De zuurgraad (pH-waarde) is dan lager dan 7. Boven 7 is grond kalkrijk, onder 7 is grond kalkarm. Bij pH 3 is grond zo zuur als citroensap.
De waarden worden gegeven van 0 tot 14. 7 betekent een neutrale grond, niet zuur en niet basisch (kalk). Hoe hoger je gaat, hoe meer kalk in de grond. Hoe lager, hoe zuurder de grond is.
De PH waarde van de grond heeft een waarde van 0 tot 14, waarbij 7 neutraal is. Grond met een PH waarde van lager dan 7 is een zure grond. Grond met een PH waarde hoger dan 7 noem je een basisch of alkalisch milieu.
Wanneer de pH-waarde lager is dan 6,5-7 spreken we van een zure bodem. Is de pH boven de 7 dan is er sprake van een kalkhoudende, alkalische bodem. Rond de 7 is gemiddeld en is voor de meeste planten een prima waarde.
Dat wordt in een oplopende schaal gemeten en aangegeven. Die schaal loopt van pH 1 tot pH 14. pH 1 is ontzettend, bijtend zuur, pH 7 is neutraal (niet zuur, niet kalkrijk) en boven pH 7 (t/m pH 14) wordt alles steeds kalkrijker. Dus hoe hoger het getal hoe minder zuur.
Kalk strooien gazon
Bij een lage/slechte zuurgraad kunnen planten niet voldoende voedingstoffen opnemen. Dit remt de groei en geeft mos en onkruiden meer kans. Het strooien van kalk (bijvoorbeeld DCM Groen-Kalk) is dus heel erg belangrijk om mos en onkruidgroei te voorkomen. Want voorkomen is altijd beter dan genezen.
De meeste kalkbodems zijn in vroegere zeeën ontstaan uit de skeletten van dieren en algen. Kalksteen zit meestal vol fossiele resten en bestaat uit allerlei verbindingen op basis van calcium. Of de grond in uw tuin erg kalkrijk of juist aan de zure kant is, kunt u constateren met een pH-testje.
Let op: hortensia's , azalea's en heideplanten zijn zuurminnende planten. Voor deze planten is bekalken niet nodig. Overige planten als buxus, taxus, rozen, sierstruiken, etc.
Van nature is kleigrond meestal neutraal tot basisch, dat wil zeggen kalkrijk. Zandgrond kan alle kanten op, aan de kust is de zandgrond vaak basisch, op de Veluwe meestal zuur. Veengrond is vrijwel altijd van nature zuur, dat wil zeggen kalkarm.
De voedingsstoffen die kalk vrijgeeft aan de planten zijn calcium en magnesium. Deze combinatie maakt magnesiumcalciumcarbonaat. Deze stof zorgt voor de verhoging van de zuurgraad en verbetert het structuur van de grond. Om de pH-waarde met 0,1 te verhogen is ongeveer 5 kg tuinkalk per 100 m² nodig.
Goede en rijpe compost is helemaal niet zuur. Compost heeft een pH-waarde van 6.8 tot 7.2 en werkt dus pH-verhogend. In 100 kg compost zit ongeveer 4 kg kalk die vrijkomt in jouw bodem.
Bosgrond wordt gekenmerkt door veel zand en organische delen. Dit zijn resten van afgestorven planten die als voedingsstoffen in de grond blijven. Bosgrond is licht zuur. Dat is uitstekend geschikt voor rododendrons en heide.
Wat te doen als je de zuurheid kent? Indien je grond zuurder wil maken om sommige planten een juiste bodem te geven, vul de grond dan aan met turf of afgemaaid gras. Is de grond te zuur om planten te kweken, voeg dan kalk toe of compost. De grond meer of minder zuur maken, doe je niet in één seizoen.
De behoeften van zuurminnende planten
Zuurminnende planten zoals azalea, rododendron, heide (Erica, Calluna), blauwe hortensia, skimmia, camellia, pieris, brem… vragen een luchtige, goed doorlatende en eerder zure grond (pH 4,5-5,5).
Het voorkomen van zuring, varkensgras, weegbree en paardenstaarten (heermoes) wijst ook op zure grond. Het voorkomen van paardestaarten duidt trouwens ook op een slecht doorlatende bodem.
Maar let op: strooi je ieder jaar te veel kalk, dan wordt de pH te hoog. In dat geval moet je een bodemverbeteraar toevoegen die de zuurtegraad verlaagt.
Maart: verticuteren
Heb je in februari geen kalk gestrooid, dan kun je dit aan het begin van maart nog doen. Mocht het gazon wat aan de lange kant zijn, dan kun je voor de eerste keer maaien. Hierna kun je het gazon voor de eerste keer verticuteren. Doe dit alleen bij gazons die ouder zijn dan drie jaar.
Kalk neutraliseert het zuur in de bodem en maakt grond kalkrijker, verder verbetert kalk in de regel de bodemstructuur. Kalk voorziet de planten bovendien van twee zeer belangrijke voedingsbestanddelen: calcium (kalk, Ca) en magnesium in de vorm van magnesiumoxide (MgO) dat door veel planten makkelijk wordt opgenomen.
Extra toevoegen van kalk is meestal niet noodzakelijk. Voor zandgrond is dat wezenlijk anders. Zandgronden zijn van zichzelf vaak zuurdere gronden. Een zuurgraad lager dan 4,8 komt hier regelmatig voor.
Meststoffen bestaan uit zouten en afhankelijk van de samenstelling van de zouten in de meststof reageert de meststof zuur (pH-verlagend), basisch (pH-verhogend) of neutraal. De chemische samenstelling heeft met name bij kalkmeststoffen grote invloed: verhoging van de pH van de bodem.
Voor zand- en veengronden geldt bijvoorbeeld dat deze over het algemeen wat zuurder zijn, met een pH-waarde tussen de 4,5 en 5,5. Kleigronden daarentegen zijn minder zuur met een pH-waarde vanaf ongeveer 6,7 en hoger.
Zuurminnende planten houden niet van kalk, denk aan heide, veenbes en rododendron. Kalk verspreidt zich ook door de bodem, dus zorg dat je flink ver van deze planten blijft tijdens het strooien.
De juiste zuurgraad van de bodem is 5,5 - 6. Door kalk te strooien zal het gras sneller groeien dan mos. Kalk zorgt ervoor dat meststoffen goed worden opgenomen. Om die reden dien je eerst kalk te strooien en pas daarna een meststof.
Kalk is bedoeld om de bodem te verbeteren onder andere om ervoor te zorgen dat de meststof beter opgenomen kan worden. Het voordeel van kalk is dat het ook bij koude temperaturen toegepast kan worden. Kalk kan daarom het beste gestrooid worden in de maanden november tot en met januari.