Toeristen van over de hele wereld gaan naar huis met de typisch Nederlandse souvenirs; tulpenbollen, klompen, molens, stroopwafels én een lekker stuk kaas. Ondanks de bekende Zwitserse en Franse kazen blijft Nederland het kaasland bij uitstek.
Nederland wordt vanaf de Gouden Eeuw (1600-1700) in het buitenland bekend als kaasland. Vroeger werd kaas door meestal de boerinnen zelf op de boerderij gemaakt. Eind 19e eeuw kwamen zuivelfabrieken op. Vooral in veenweidegebieden van Zuid-Holland en Utrecht zijn nog boerderijen waar kaas wordt gemaakt.
Denk je aan Nederland, dan denk je aan échte Nederlandse Goudse kaas. Want Gouda Holland wordt gemaakt van echte Nederlandse melk van Hollandse koeien die veelal op groene weiden grazen. En alleen die melk past binnen het eeuwenoude recept van Gouda Holland.
De geschiedenis van kaas gaat al lang terug. Aangenomen wordt dat kaas bij toeval is ontdekt, zo'n zesduizend jaar geleden. Nomaden trokken toen van land naar land en melk werd bewaard in varkensmagen of in rundermagen. Tijdens de reis schudde de melk dan heen en weer.
Hoewel Nederland een echt kaasland is, staat het niet op de eerste plek qua kaasconsumptie. De meeste kaas wordt namelijk gegeten in Denemarken. Daarna volgt Griekenland, waar vooral veel feta in gerechten wordt verwerkt. IJsland staat op de derde plaats en Frankrijk op de vierde.
In de middeleeuwen begon Nederland met de export van kaas naar het buitenland. Maar het duurde tot de Gouden Eeuw voor Nederland in het buitenland bekend werd als hét kaasland. De goede houdbaarheid van de Nederlandse kazen maakte het een ideaal export product.
De allerbeste kaas ter wereld komt uit het Zuid-Britse Cornwall. Cornish Kern heeft dankzij zijn 'tonen van karamel en diepe aroma' de World Cheese Awards 2017 gewonnen. Ook een Nederlandse Beemsterkaas viel in de smaak bij de jury en won een prijs.
In Nederland zijn de eerste bewijzen dat er kaas werd gemaakt uit 800 voor Christus. Uit die periode zijn namelijk aardewerken potjes met gaatjes gevonden, waarin de wrongel uitlekte en kon drogen.
Welke kaas wordt het meest gegeten in Nederland? Hollandse Gouda kaas natuurlijk; om precies te zijn jong belegen Goudse, op de voet gevolgd door jonge en extra belegen. De kazen die de laatste jaren het meest aan populariteit winnen, zijn: light-kazen (30+), verse kazen en geitenkaas.
Maar ook: vegetarisch. Kaas wordt namelijk niet alleen gemaakt van het dierlijke product melk, maar ook met een stukje van het dier zelf. Dat maakt de meeste kaas niet-vegetarisch. Kaas wordt gemaakt van melk - meestal koemelk, geitenmelk of schapenmelk.
Kaassoort oude boerenkaas
De rijpingstijd van oude boerenkaas ligt tussen de 10 en 12 maanden en staat bekend onder de Nederlandse harde kazen als het kaassoort met meer karakter. Door zijn langere rijpingstijd komt het pikantere soms zelf pittige karakter sterker naar voren.
Dit is de baas van alle Goudse kazen. Hij is de oudste en heeft het meeste karakter.
Nederland produceert jaarlijks 650 miljoen kilo kaas. Tweederde daarvan wordt geëxporteerd, waarmee Nederland de grootste kaasexporteur ter wereld is. Nederlanders eten jaarlijks gemiddeld 14,3 kilo kaas per persoon. Geen wonder dat Nederland wereldwijd bekend staat als het land van de kaaskoppen.
Kaas op basis van koe- en geitenmelk kennen we al, maar de duurste kaas ter wereld is gemaakt van ezelinnenmelk. Voor een kilogram betaal je ongeveer 880 pond, omgerekend 1037 euro. De kaas van ezelinnenmelk heeft officieel 'pule' en wordt gemaakt door de Servische Slobodan Simic.
De meest verkochte kaas in Nederland. Jong Belegen Goudse kaas.
Kaasmarkten in Nederland
Edam, Hoorn, Gouda en Woerden hebben hun eigen versies, maar de Alkmaarse Kaasmarkt is de oudste, grootste en meest bekende Kaasmarkt van Nederland.
De állerlekkerste Gouda 48+ belegen is Zoeteweijde. Deze kaas van Uniekaas Holland won donderdag 16 september goud bij de Gouda Cheese Awards 2021. In de categorie Geitenkaas 50+ jong belegen ging de eerste prijs naar Nora jong belegen van Kaashandel Remijn.
Luuk Wessels on Twitter: "Hoe noem je kaas die niet van jou is? "Nacho cheese" http://t.co/ZMjkMRBdKB" / Twitter.
In Gouda werden de Cheese Awards uitgereikt. De winnaars mogen zich een jaar lang de 'Lekkerste van Nederland' noemen. De awards worden elk jaar uitgereikt in twee categorieën: Dit jaar waren dat 'Gouda 48+ oud' en 'Geitenkaas 50+ belegen'.
Wetenschappers hebben vermoedelijk de oudste kaas ter wereld gevonden in een Egyptische graftombe. Na een rijping van ruim drie millennia jaar mag het Egyptische kaasje met recht overjarig worden genoemd.
Hoe langer een kaas ligt te rijpen, hoe minder vocht er in zit en hoe pittiger hij is. Na 4 weken rijpen noemen we een kaas jonge kaas, terwijl een oude kaas wel 10 tot 12 maanden op de planken blijft liggen. Jong belegen rijpt zo 8 tot 10 weken en als een kaas 16 tot 18 weken blijft liggen, noemen we het belegen kaas.
Oude kaas heeft een rijpingstijd van minimaal 12 maanden. Elk soort kaas heeft zijn eigen rijpingstijd, die zorgt ervoor dat de kaas zijn smaak ontwikkelt. Hoe ouder de kaas wordt, des te meer vocht hij verliest en daarom steeds pittiger wordt. Oude kaas heeft een heerlijk sterke en volle smaak.
Hoeveel kaas eten wij? De inwoners van Nederland worden ook wel kaaskoppen genoemd. Nederlanders eten gemiddeld ongeveer 17 kilo kaas per jaar. Niet meer dan onze buurlanden, want Fransen eten gemiddeld 26 kilo kaas per jaar en Dyuitsers 24 kilo.
Wie eet het meeste brood? Vanaf 2000 is Turkije het land met de grootste broodconsumptie per hoofd van de bevolking met 199.6 kg (440 lb) per persoon. Turken eten jaarlijks meer dan drie keer hun eigen lichaamsgewicht aan brood.
Twee jaar geleden produceerde Duitsland 6,8 miljoen ton kaas. Daarmee had het land een aandeel van 22 procent in de totale kaasproductie van de Europese Unie. Op de tweede plaats volgde Frankrijk met een marktaandeel van 18 procent. De top vijf bestond verder uit Italië, Nederland en Polen.