Grofweg is lymfeklierkanker onder te verdelen in twee hoofdgroepen: Hodgkin lymfoom en Non-Hodgkin lymfoom. Hodgkin lymfoom is grotendeels één soort lymfeklierkanker. Non-Hodgkin lymfoom is daarentegen onder te verdelen in veel verschillende typen. Kanker is een ingrijpende ziekte.
Lymfomen worden onderverdeeld in twee groepen: Hodgkin Lymfoom (HL) en Non-Hodgkin Lymfoom (NHL). Het Hodgkin lymfoom is een duidelijk beschreven ziekte, ontstaan vanuit een bepaald celtype. Alle andere lymfomen (ongeveer 50 soorten) worden Non-Hodgkin lymfoom genoemd. NHL ontstaat in het lymfestelsel.
De lymfeklierkankers worden grof in twee groepen verdeeld: het Hodgkin lymfoom (vroeger de ziekte van Hodgkin genoemd) en non-Hodgkin lymfomen (afkorting NHL). In de groep non-Hodgkin lymfomen zitten vele verschillende lymfeklierkankers die ieder een eigen behandeling nodig hebben.
Het is een belangrijke, nieuwe ontwikkeling, want patiënten met lymfklierkanker zijn vaak nog jong en hebben een goede prognose op genezing en overleving. Ze kunnen na behandeling weer tachtig of negentig jaar worden, net als iedereen.
Het merendeel van de patiënten heeft een goede kans op genezing. De ziekte bevindt zich meestal in de lymfeklieren, maar de milt, het beenmerg en de lever kunnen ook betrokken zijn. Kenmerkend is de aanwezigheid van grote cellen (Reed-Sternbergcellen).
Als de kanker in de lymfklier een uitzaaiing is van kanker ergens anders in uw lichaam, dus niet in het hoofd-halsgebied, dan is een genezende behandeling niet mogelijk. Als uw ziekte niet meer te genezen is, kan een aantal behandelingen de ziekte remmen en/of de klachten verminderen.
Vanuit de lymfe of het bloed kunnen uitzaaiingen ontstaan, zoals in de lever, de longen, de botten of de hersenen. De plaats waar uitgezaaide kankercellen terechtkomen, is niet precies te voorspellen. Wel is bekend naar welke organen of weefsels bepaalde tumoren meestal uitzaaien.
Symptomen van lymfeklierkanker (lymfoom)
Patiënten hebben niet altijd symptomen. De meest voorkomend symptomen zijn echter: gezwollen lymfeklieren, gewichtsverlies, eetlustverlies, koorts, nachtelijk zweten en hardnekkige jeuk.
Vervolgens kan de ziekte zich door het hele lichaam verspreiden binnen enkele weken, maanden of jaren. De kwaadaardige lymfocyten kunnen zich via het bloed en het lymfesysteem verplaatsen, waardoor ze zich in meerdere klieren en organen op grote afstand van elkaar kunnen nestelen.
Als kanker uitzaait, is dat vaak als eerste naar de lymfeklieren. Zitten de uitzaaiingen maar in een paar lymfeklieren, dan is een behandeling met bestraling mogelijk. Met de straling uit het bestralingsapparaat kan de radiotherapeut (bestralingsarts) de uitgezaaide kankercellen doden.
Vooral bij hematologische kankers steeg de 5-jaarsoverleving de afgelopen decennia sterk. Bij mensen met chronische lymfatische leukemie (CLL) is de overleving na vijf jaar 87 procent, hodgkinlymfoom 88 procent en indolent non-hodgkinlymfoom (zoals de ziekte van Waldström) 86 procent.
Lymfeklierkanker wordt meestal ontdekt in de lymfeklieren of in het bloed.
De volgende combinaties van medicijnen worden het meest gegeven: BEACOPP (bleomycine, etoposide, adramycine, cyclofosfamide, vincristine, procarbazine en prednison)ABVD (adriamycine, bleomycine, vinblastine en dacarbazine)
Het eerste symptoom is vaak een voelbare zwelling in de hals, oksel of lies. Ook lymfeklieren tussen de longen, achter het borstbeen kunnen aangedaan zijn. kunnen patiënten last hebben van: perioden met koorts, afgewisseld door perioden met normale lichaamstemperatuur.
Een Hodgkin lymfoom geeft meestal weinig klachten. De meeste patiënten gaan met een opgezette lymfklier naar de huisarts. Deze zwelling in de hals, boven het sleutelbeen of onder de oksel is pijnloos en wordt maar langzaam groter.
Met een echo kunnen we de aard en de omvang van de afwijkingen bepalen. Een lymfeklierpunctie is nodig te achterhalen waar de lymfeklierzwelling door komt. Een lymfeklierbiopt is de enige manier om met zekerheid lymfeklierkanker te kunnen vaststellen.
Vooruitzichten bij de ziekte van Hodgkin
Negen op de tien mensen met deze soort kanker overleeft de ziekte. Als je op jongere leeftijd de ziekte krijgt is de levensverwachting na een succesvolle behandeling vergelijkbaar met leeftijdgenoten. Maar ook op oudere leeftijd is de overleving goed te noemen.
Vanuit de hals verspreidt de ziekte zich naar de borstkas, en vervolgens naar de buikholte. In verder gevorderde stadia kunnen de kwaadaardige cellen zich verspreiden naar milt, beenmerg en lever. Minder voorkomend zijn de zogenaamde B-symptomen: koorts, nachtzweten, onverklaard gewichtsverlies.
Stadium IV: de ziekte heeft zich verspreid naar organen. Bijvoorbeeld de longen, de lever, het beenmerg of de huid.
Biopsie lymfeklier
Om de diagnose te kunnen stellen is een biopsie van een lymfeklier nodig. Hierbij verwijdert de arts (een stuk van) de aangedane lymfeklier of van het verdachte lymfeweefsel. Een biopsie kan pijnlijk zijn. Ook als je hiervoor plaatselijk verdoofd bent.
Het verschil tussen lymfatische leukemieën en lymfomen is de plaats waar de kanker zich ontwikkelt. Bij lymfatische leukemie is dat in het beenmerg, bij een lymfoom is dat in de lymfeklieren.
Een tumor in de lymfeklier in de hals is bijna altijd een uitzaaiing (metastase).
Bijna 60 gevallen in de groep 15- tot 29-jarigen. Er bestaan ongeveer 30 types van non-hodgkinlymfomen. Sommige zijn ernstig, maar kunnen genezen worden. Andere zijn bijna goedaardig, maar moeilijk te genezen.
De kans op overleving is fors toegenomen bij darmkanker, nierkanker, slokdarmkanker en ook bij veel soorten bloed- en lymfeklierkanker. Kankersoorten met een 5-jaarsoverleving hoger dan 80% zijn huidkanker, borstkanker, prostaatkanker en minder vaak voorkomende kankersoorten zoals hodgkinlymfoom en zaadbalkanker.
Lymfeklierkanker is niet besmettelijk en meestal niet erfelijk. Bij 90 tot 95 procent is oorzaak van lymfeklierkanker onbekend.Mogelijke oorzaken zijn pesticiden, bepaalde virussen (zoals HIV) of afstotingstherapie na orgaantransplantatie.