De wolf is terug in Nederland.Ook in Limburg in de grensstreek met Brabant. Het aantal zwervende wolven kan de komende jaren toenemen in de natuurgebieden, maar ook sporadisch in het stedelijk gebied. De kans om een wolf tegen te komen is klein.
Wolven in Bosland. Er leven momenteel meer dan 10 wolven in de Limburgse home range waar Bosland een groot deel van uitmaakt: wolf August, wolvin Noëlla, naar schatting nog 2/3 welpen uit 2020, naar schatting nog 2 welpen uit 2021 en met zekerheid 9 welpen uit 2022. Op deze website kan je er alles over leren.
Slechts twee aantoonbare Limburgse waarnemingen zijn in 2024 geregistreerd bij BIJ12, de organisatie die landelijk de cijfers bijhoudt. Vorig jaar waren dat er vijftien. Een van de twee meldingen van dit jaar is die van de wolf die in april op de N297 bij Born werd doodgereden.
Wolvin GW3449f is gevestigd in het noorden van de Belgische provincie Antwerpen, en is nu voor het eerst aangetoond in het Nederlandse Zuidwest-Brabant. Enkele wolven hebben aanzienlijke afstanden afgelegd over landsgrenzen heen. Wolf GW2398m verbleef sinds 2022 op de Midden-Veluwe, maar was begin 2024 in Duitsland.
De laatste jaren zijn er meer waarnemingen in Duitsland, Nederland en Frankrijk. Begin 2018 stak een gezenderde wolvin de grens met Vlaanderen over. In Limburg verbleef het dier vooral in het Kempen-Broek en de Vallei van de Zwarte Beek.
De meeste waarnemingen komen uit de provincies Drenthe, Friesland, Overijssel, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg. De wolvenpopulatie in Nederland wordt goed in de gaten gehouden. BIJ12 houdt voor de provincies bij op welke plekken de wolf is gezien.
Komt u in de natuur een wolf tegen, blijf dan kalm en houd afstand. Een wolf zal u normaal gesproken niet benaderen. Komt de wolf te dichtbij, ga dan hard praten en maak gebaren. Houd honden aan de lijn.
Wel is een schatting te maken op basis van de gegevens die bekend zijn bij het landelijk Wolvenmeldpunt van BIJ12. Op dit moment leven er naar schatting 104-124 wolven in Nederland: 24 gevestigde wolven, 17-26 jaarlingen, 55-62 welpen en 8-12 zwervende wolven.
Wolven zijn dan ook vooral 's nachts actief en lopen dan ook langs en door onze menselijke omgeving. Wegen worden gemakkelijk overgestoken, rivieren overgezwommen of door middel van een brug of tunnel gepasseerd. Overdag trekken ze zich terug in een rustig bosje, of zelfs in een maïsveld.
Na lange periode van afwezigheid worden er weer wolven gezien in Brabant. Van 2020 tot en met 2023 had een wolf zich gevestigd op de Groote Heide in Zuidoost-Brabant. Deze wolf is al een lange tijd niet meer waargenomen, de reden daarvan is onbekend. Wel worden er zo nu en dan zwervende wolven waargenomen in Brabant.
Wereldwijd zijn er in de afgelopen 18 jaar bijna 500 gevallen bekend waarin een wolf een mens aanviel. In Europa en Noord-Amerika is bewijs gevonden voor twaalf aanvallen met veertien slachtoffers. Daarvan waren er twee dodelijk, beiden in Noord-Amerika.
De populaties grijze wolven in het noordwesten van Idaho, Montana en Wyoming zijn iets groter, geschat op respectievelijk 1.556, 900 en 327. De populatie grijze wolven in het noordwesten van Alaska is het grootst, met 7.000-10.000. Alaska herbergt ook de enige populatie van de Alexander Archipelago wolf (Canis lupus ligoni).
De wolf loopt vooral in het oosten van het land rond, waar hij minder last heeft van mensen dan in de drukte van de Randstad. Ook bosrijke gebieden in Drenthe, Friesland en het oosten van Brabant staan op het lijstje met plekken waar de wolf zich mogelijk goed kan vestigen in Nederland.
Het is opvallend dat het aantal roedels dit jaar niet enorm is gestegen. Tussen 2019 en 2021 was er één wolvenroedel in Nederland. In 2022 was dit toegenomen tot vier en in 2023 tot negen. Met elf wolvenroedels in 2024 lijkt de eerdere stijging af te vlakken.
Schapenhouders in Leusden (8 keer) en Woudenberg (6 keer) werden dit jaar het vaakst getroffen. In deze gebieden, bij de Leusderheide en landgoed Den Treek, hebben twee wolven vijf welpen ter wereld gebracht. Daarnaast trekken er zwervende wolven door de provincie, die soms vee aanvallen.
Wolven hebben in schadejaar 2024 twee keer zoveel vee gedood als het jaar ervoor. 2.293 dieren overleefden een wolvenaanval niet. Het schadejaar ervoor waren dat er nog 1.123. Daarnaast raakten er in 2024 nog zo'n 250 dieren vermist.
Schrikdraad en lint om wolven op afstand te houden
Door het plaatsen van lint boven het schrikdraad worden wolven afgeschrikt en zullen ze ook niet over het draad heen springen. Het hek tegen wolven is daarom dus ook niet voldoende, want de wolven zullen hun weg naar binnen wel vinden.
Als wolven volwassenen aanvielen dan waren het meestal vrouwen. Ook deze aanvallen waren zeer zelden. Dit patroon laat zien dat wolven altijd de zwakste en de gemakkelijkste prooi uitzoeken. Dat wolven mensen als prooi zien is vandaag de dag zeer zelden.
Wolven leven nu vooral in bosrijke natuurgebieden op de Veluwe en een enkeling in Noord-Brabant, Overijssel en Drenthe. In een cultuurlandschap als Nederland zou dat in de toekomst ook op andere plekken kunnen zijn. Als er maar voldoende voedsel en rust te vinden is.
Wolvenwelpen op de Zuid-Veluwe: de vierde Nederlandse wolvenroedel. De Zuid-Veluwe is nog een plek in Nederland waar tot voor kort geen wolvenwelpen zijn gespot.
In het monitoringjaar 2021/2022 hebben de Duitse deelstaten 1.175 wolven in de gedocumenteerde wolvengebieden geverifieerd: 423 volwassen wolven, 550 welpen en 98 subvolwassen wolven.
In het zeldzame geval dat u een agressieve wolf tegenkomt: Ren niet weg. Val agressief naar de wolf toe terwijl u schreeuwt of in uw handen klapt, of trek u langzaam terug terwijl u de wolf aankijkt en agressief handelt. Staar de wolf recht aan en keer hem niet uw rug toe.
Door te huilen communiceert de wolf ook met wolven van andere roedels. Het geluid is dan een waarschuwing en een manier om het territorium te markeren. Het gehuil schrikt vijandige wolven af en brengt ze in verwarring.
Aanvallen door wolven op mensen komen tegenwoordig nauwelijks nog voor. Tijdens de laatste 50 jaar van de vorige eeuw zijn er in Amerika, Europa en Rusland samen slechts 17 slachtoffers gevallen, waarvan de helft dan nog betrekking had op gevallen van hondsdolheid die toen nog heerste.