De bacterie Yersinia pestis belandt op die manier direct in de longen. In dat geval spreekt men van primaire longpest. Als bij een builenpestpatiënt de bacillen via de bloedbaan in de longen terechtkomen, spreekt men van secundaire longpest.
Pest wordt veroorzaakt door de bacterie Yersinia (Y.)pestis , behorend tot de familie van de Enterobacteriaceae. De bacterie is duizenden jaren geleden ontstaan uit Y.
Pest is een ziekte bij mens en dier die wordt veroorzaakt door de bacterie Yersinia pestis. De pestbacterie is berucht om de pandemie die ze in de 14e eeuw veroorzaakte, de 'Zwarte Dood' genaamd.
Er worden drie belangrijke vormen van humane pest onderscheiden: builenpest ('bubonic plague'), sepsis ('septicemic plague') en longpest ('pneumonic plague'). De laatste twee vormen kunnen worden onderverdeeld in een secundaire en een primaire vorm.
In de veertiende eeuw werd de wereld getroffen door een ernstige pandemie: de pest, een hele besmettelijke ziekte. Deze werd veroorzaakt door een bacterie. In die tijd was er nog geen medicijn, waardoor er 200 miljoen doden vielen.
De Zwarte Dood is de epidemie die van 1347 tot 1352 in Europa woedde en vele slachtoffers maakte, soms tientallen procenten van de bevolking. De epidemie werd veroorzaakt door de pestbacterie en kostte wereldwijd tussen de 75 en 200 miljoen mensen het leven.
Het herinneren en gedenken van doden nam in het leven van de middeleeuwer een belangrijke plaats in. De dood was voortdurend aanwezig. Ten gevolge van ziekte, oorlog, hongersnood en andere bedreigingen lag de gemiddelde levensduur in de Nederlanden van de vijftiende eeuw beneden de veertig jaar.
4,5 Infectie met de pestbacterie kan zich manifesteren als builenpest of als longpest. Bij de builenpest ontstaat op de plaats van de vlooienbeet een pustel met daaromheen een donkere flegmone – vandaar vroeger de naam 'de zwarte dood' (figuur 3).
Vroege symptomen zijn heel algemeen en omvatten: Plotselinge hoge koorts en koude rillingen. Extreme zwakte. Maagpijn, diarree en braken .
In 1738 was er nog een epidemie in Oost-Europa en de ziekte verdween pas uit Europa na een laatste heropflakkering in Rusland van 1770-1773.
Er wordt algemeen aangenomen dat de Zwarte Dood het gevolg was van de pest, veroorzaakt door infectie met de bacterie Yersinia pestis . Moderne genetische analyses geven aan dat de stam van Y. pestis die tijdens de Zwarte Dood werd geïntroduceerd, voorouderlijk is aan alle bestaande circulerende Y. pestis-stammen waarvan bekend is dat ze ziekten bij mensen veroorzaken.
Een van de beruchtste ziekmakers is Yersinia pestis. In de jaren 541-543 na Christus trof deze pestbacterie het Oost-Romeinse Rijk, ook wel Byzantijnse Rijk genoemd, van keizer Justinianus I. De keizer, naar wie de ziekte is vernoemd, kreeg zelf ook de pest, maar overleefde het.
De pest is meerdere malen ontstaan in de loop van de geschiedenis en dit kan opnieuw gebeuren, zo waarschuwen wetenschappers. Het Romeinse rijk keeg in de zesde eeuw na Christus te maken met een vorm van de builenpest die genetisch gezien niet kan worden beschouwd als een voorloper van de moderne pest.
De drie soorten pest – builenpest, septische pest en longpest – zijn vernoemd naar het deel van uw lichaam dat geïnfecteerd raakt met Y. pestis.
De in Zwitserland geboren Alexandre Yersin sloot zich in 1885 op 22-jarige leeftijd aan bij het Institut Pasteur en werkte onder Émile Roux. Hij ontdekte de pestbacil in Hong Kong. Hij was een briljant wetenschapper, maar ook een ontdekkingsreiziger en pionier op veel gebieden.
De pest als wapen in de biologische oorlogsvoering
Het idee om de pest als wapen te gebruiken is niet nieuw. Anekdotische verslagen beschrijven het katapulteren van pestlijken in vijandelijke versterkingen in de 14e en 18e eeuw tijdens oorlogsvoering (Derbes, 1996; Gasquet, 1908; Marty, 2001).
Natuurlijke verspreiding. De pest is wijdverspreid over de hele wereld en komt voornamelijk voor als een door vlooien overgebrachte ziekte van kleine wilde dieren, waaronder haasachtigen zoals katoenstaarten en jackrabbits, en knaagdieren (bosratten, grondeekhoorns, muizen, woelmuizen, boomeekhoorns en chipmunks) .
Diarree is dunne, waterige poep.De poep komt veel vaker per dag dan normaal.Bij diarree verlies je veel vocht. Je verliest extra veel vocht als u ook overgeeft, koorts heeft of als het warm is.
Builenpest komt nog steeds overal ter wereld voor en in de VS , met gevallen in Afrika, Azië, Zuid-Amerika en de westelijke gebieden van Noord-Amerika. Gemiddeld komen er in de VS ongeveer zeven gevallen van pest per jaar voor.
De dood lag overal op de loer. Kindersterfte, dijkdoorbraken, hongersnoden, stadsbranden, dodelijke ziekten, plunderende landsheren of grootschaliger oorlogsgeweld beheersten het dagelijks leven.
De oorzaak
Anders dan het COVID-19 virus werd de pest veroorzaakt door een besmettelijke bacterie die werd overgedragen door vlooien. Alleen de longpest - die nog dodelijker was - werd van mens tot mens overgedragen. Maar deze kennis hadden de middeleeuwers niet.
Twee inspuitingen met het vaccin blijken genoeg om proefdieren te beschermen tegen zowel de Bacillus anthracis als de Yersinia pestis, de bacterie die de pest overbrengt. Zelfs als de dieren worden blootgesteld aan (normaal) dodelijke dosissen.
Levensverwachting voor mannen 80,3 en voor vrouwen 83,3
In 2023 was de levensverwachting. (Het gemiddeld aantal nog te verwachten levensjaren op een bepaalde leeftijd. ) bij geboorte 80,3 jaar voor mannen en 83,3 jaar voor vrouwen.
In de middeleeuwen was er geen toiletpapier. Mensen gebruikten stro, mos of kledingstukken, waardoor er darmbacteriën op hun handen kwamen.En handen werden meestal met koud water gewassen.
Al in de middeleeuwen waren er regels voor het ophalen en storten van huisvuil. In de middeleeuwen had je 5 verschillende geneeskundigen: De gewone arts: na een studie van 15 jaar was je een arts. Artsen hielden zich vooral bezig met inwendige organen en gebruikten ook medicijnen.