Wanneer er in algemene termen sprake is van een gelijke verdeling van zorg, opvoeding en omgang met het kind, oftewel een 50-50 verdeling, spreken we van co-ouderschap.
Bij co-ouderschap wordt uitgegaan van een gelijke verdeling van de dagen dat de kinderen bij de ene of bij de andere ouder zijn. Ook wanneer de verdeling niet helemaal 50/50 is (bijvoorbeeld 60/40) wordt er nog gesproken over co-ouderschap.
In de wet staan geen regels voor co-ouderschap. U spreekt zelf af hoe u de omgang met de kinderen en de zorg en opvoeding verdeelt. Bij co-ouderschap komen die afspraken hierop neer: U spreekt gelijke verdeling af van de zorgtaken en opvoedtaken.
Hoeveel procent kiest voor co-ouderschap? Co-ouderschap is behoorlijk in opmars. Koos in 2001 nog slechts 5% voor co-ouderschap, in 2013 was dit al gestegen tot 27%. De overgrote meerderheid van 70% kiest voor een omgangsregeling waarbij de kinderen bij hun moeder blijven.
50/50 verdeling
Het gaat er dus om dat bij een co-ouderschap verdeling, jullie in gelijke mate (50-50) de zorg en de opvoeding voor de kinderen verdelen. Beide ouders hebben evenveel verantwoordelijk voor de dagelijkse zorg en de kinderen zijn ongeveer evenveel dagen bij iedere ouder.
Zijn jullie inkomens gelijk en is de omgangsregeling echt 50/50 verdeeld, dan hoeft er geen alimentatie betaald te worden. Is er wel een verschil tussen de inkomen, dan zal er wel een alimentatiebedrag afgesproken moeten worden. Dit geldt ook als de kinderen meer bij de ene ouder zijn dan bij de ander.
Het is aan jullie om te bepalen wie de verzorgende ouder is. Dit is de ouder die de meeste zorg- en opvoedingstaken op zich neemt. Hier zijn de kinderen het vaakst. Daarnaast moet er in de omgangsregeling komen te staan hoe vaak en wanneer de kinderen bij de niet-verzorgende ouder zullen zijn.
In het algemeen zijn pedagogen van mening dat co-ouderschap niet geschikt is voor kinderen jonger dan vier/vijf jaar, en in ieder geval niet voor kinderen die jonger zijn dan drie jaar. Dat heeft te maken met de hechting.
Het antwoord is JA! Vaders hebben altijd recht op co-ouderschap. De wet is heel duidelijk: de vader heeft recht op een gelijkwaardige zorgregeling (co-ouderschap). Het is in de wet zo geregeld dat gescheiden ouders elkaar in staat moeten stellen om voor de kinderen te zorgen.
De Sociale Verzekeringsbank (SVB) voert de kinderbijslag uit. Volgens de SVB hoort het kind bij co-ouderschap bij de huishoudens van beide ouders. Zowel jij als je ex-partner heeft dus recht op de helft van de kinderbijslag. De SVB betaalt de kinderbijslag het liefst uit aan één ouder.
In het geval van co-ouderschap, waarbij beide ouders de helft van de zorg voor de kinderen dragen, wordt een maximale afstand van ongeveer 7 kilometer hemelsbreed als richtlijn genomen. Een grotere afstand maakt het vaak lastig om het co-ouderschap in stand te houden.
De co-ouderschap wetgeving: rechten & plichten
“Ingeval de ouders niet samenleven en hun geschil bij de rechtbank aanhangig wordt gemaakt, wordt het akkoord over de huisvesting van de kinderen door de rechtbank gehomologeerd, tenzij het akkoord kennelijk strijdig is met het belang van het kind.
Controle Belastingdienst en indienen aanvragen co-ouderschap
Mocht je je afvragen hoe de Belastingdienst dit controleert: er worden ad rondom ouderschapsplannen opgevraagd om te toetsen of de aangevraagde toeslagen kloppen met de gemaakte afspraken in het ouderschapsplan.
Spreek dan samen af hoe u de betaling van de kinderbijslag tussen u beiden wilt verdelen. Maakt u geen afspraak? Dan krijgt ieder de helft van de kinderbijslag. Uit elkaar gaan heeft meestal ook gevolgen voor het kindgebonden budget van de Belastingdienst.
Kleding en omgang
Zoals hiervoor is aangegeven, dient de verzorgende ouder alle kosten van de kinderen te voldoen. Indirect komen de kosten van kleding voor de kinderen voor rekening van beide ouders. De niet-verzorgende ouder betaalt zijn/haar bijdrage daarin immers door middel van kinderalimentatie.
Het staat je vrij om co-ouderschap te weigeren, al ben je de vader of de moeder. Als je denkt dat co-ouderschap in jullie situatie niet geschikt is, dan is het altijd goed om dat uit te spreken. Het helpt als je met een ander voorstel komt waarvan je denkt iedereen tegemoet te komen.
Pas vanaf dat moment mogen ze alle beslissingen zelf nemen en zijn ze vrij om te gaan en staan waar ze willen. Dat betekent dat ze dan ook zelf mogen kiezen bij welke ouder ze willen wonen (of ergens anders) en hoe vaak ze hun ouders bezoeken.
Wilt u dat de andere ouder het kindgebonden budget krijgt? Krijgt u als co-ouder allebei een deel van de kinderbijslag uitbetaald? Dan krijgt toch maar 1 van u het kindgebonden budget. We betalen uit aan de ouder die als 'aanvrager van de kinderbijslag' geregistreerd staat.
De verdeling van jullie kind bij co-ouderschap kan op twee manieren: Jullie kind is de helft van de week bij jou en de andere helft bij je (ex-)partner. Jullie kind is de ene week bij jou en de andere week bij je (ex-)partner.
Wordt er kinderalimentatie betaald, dan is het belangrijk om hier ook de onderlinge afspraken over de kinderbijslag in te betrekken. De kinderbijslag wordt namelijk verrekend bij het vaststellen van de hoogte van de kinderalimentatie.
De Belastingdienst betaalt het kindgebonden budget maar aan één ouder en dat is degene die de (hoofd)aanvrager is van de kinderbijslag. Wie dat is, bepaalt u met uw ex-partner. Degene die het laagste inkomen heeft, krijgt meestal een hoger kindgebonden budget.
Veelal zal dit ook worden toegekend. De hoofdregel is namelijk dat gezamenlijk gezag in het in het belang van het kind is. Conclusie is dat vaders net zoveel recht op gezag hebben als moeders.
U kunt een omgangsregeling voor uzelf niet alleen eisen, omdat de vader van het kind recht heeft op omgang met hen. Co-ouderschap kan alleen worden overeengekomen en niet worden geëist. De regeling die u afspreekt moet zoveel mogelijk in het belang van de beiden kinderen zijn.
Een veelvoorkomende omgangsregeling is dat de kinderen gedurende een weekend om de veertien dagen bij de 'niet-inwonende' ouder verblijven. Vaak zijn de kinderen dan ook gedurende de helft van de schoolvakanties bij deze ouder en worden de feestdagen eerlijk verdeeld.