Bakpoeder en gist hebben een duidelijke overeenkomst: ze laten baksels rijzen, en dus groeien. Het verschil is dat het één een chemisch middel is en het andere een schimmel. Bovendien werkt bakpoeder op zichzelf al, maar heeft gist een beetje rusttijd en suiker nodig om geactiveerd te worden.
Gist vervangen door baking soda
Je kan gist vervangen voor een gelijke hoeveelheid van citroensap en baking soda (50/50). Dus als een recept vraagt om een theelepel gist, kun je dit vervangen voor een halve theelepel citroensap en een halve theelepel baking soda.
Bakpoeder is een mildere variant van baking soda en wordt gebruikt in recepten waar je geen zure ingrediënten aan toevoegt. Baking soda gebruik je enkel in combinatie met een zuur ingrediënt, maar let op dat je niet dezelfde verhoudingen gebruikt als bij bakpoeder, want de werking van baking soda is veel sterker.
Bakpoeder en bicarbonaat lijken op elkaar.
Ze doen hetzelfde maar zijn niet inwisselbaar. Zuiveringszout heeft een bepaalde hoeveelheid zuur nodig om een deeg te doen rijzen. Zit er niet genoeg zuur in het deeg, dan is enkel bicarbonaat onvoldoende.
Baksoda en bakpoeder zijn, in tegenstelling tot gist, geen natuurlijke producten maar chemische rijsmiddelen die vooral geschikt zijn voor een dun beslag (cake, muffins…) dat niet elastisch genoeg is om de vrijkomende koolzuurgasbelletjes lange tijd vast te houden.
Andersom kun je bloem niet zomaar vervangen door zelfrijzend bakmeel. Dat komt door de rijzende werking die het zelfrijzende bakmeel heeft. What is this? Als er in een recept staat dat er naast bloem ook bakpoeder nodig is, kun je het meestal wel vervangen voor zelfrijzend bakmeel.
Gist is een micro-organisme dat suiker omzet in alcohol en koolzuurgas. Dat gas zorgt ervoor dat een brooddeeg gaat rijzen, luchtiger wordt en in volume toeneemt. Tijdens het bakken van het brood vervliegt de alcohol, maar het resultaat is een luchtig brood. Daarnaast werkt gist ook als smaakversterker.
Heel kort: nee, je kunt gist niet vervangen door bakpoeder. Het is geen goed plan om bakpoeder zomaar te vervangen door gist en andersom. Zodra je gist en bakpoeder omwisselt, heeft dat ook effect op de andere ingrediënten in het recept.
Baksoda – of baking soda – heeft een sterkere werking dan bakpoeder en wordt gebruikt om gebak beter te doen rijzen. Als baksoda in aanraking komt met bepaalde zuren zoals azijn, cacao, citroensap of yoghurt, ontstaan er belletjes die het gebak luchtiger maken.
Er zijn oneindig veel baksels die een rijsmiddel nodig hebben. Soms kunnen eieren genoeg zijn, maar meestal heeft een baksel wat extra hulp nodig. Door gist, bakpoeder of baking soda toe te voegen aan een beslag of deeg behaal je mooie, luchtige resultaten.
Zelfrijzende bloem is bloem waar de producent zelf al een rijsmiddel aan heeft toegevoegd.Dat rijsmiddel is bakpoeder (niet te verwarren met baksoda, dat is iets anders). Zelfrijzende bloem wordt gebruikt om beslag snel te laten rijzen tijdens het bakken, zonder dat er een rijstijd vooraf nodig is.
Doe een halve theelepel in een kom en giet er 60 ml kokend water overheen.Het moet meteen heftig gaan borrelen.Als dat zo is, is het nog steeds goed. Als dit niet gebeurt, gooi het bakpoeder dan weg en koop nieuwe.
Zo goed als alle pannen en potten kun je schoonmaken met baking soda, behalve degenen die gemaakt zijn van aluminium. Terwijl zuiveringszout veilig is voor metalen oppervlakken, kan aluminium er juist door gaan roesten of verkleuren. Bij deze potten en pannen kun je beter even met water en zeep aan de slag.
Om je pizzadeeg of brood te laten rijzen heb je gist nodig en daarbij draagt het ook bij aan de smaak van je deeg. Niet iedereen is echter op zijn gemak bij het gebruik van gist, het vergt geduld en de verhoudingen zijn cruciaal. Het is dan ook niet zo gek als het bakken met gist verkeerd gaat.
Wil je bakpoeder vervangen voor bakingsoda? Ook dat kan. Gebruik de verhoudingen dan andersom: 1/3 theelepel bakingsoda staat gelijk aan 1 theelepel bakpoeder. En als er geen zuur in het recept zit, voeg dit dan toe aan het recept, zodat het deeg of beslag een luchtige structuur krijgt en goed kan rijzen in de oven.
Bakpoeder is gemiddeld 18 maanden houdbaar in de keukenkast.
Oetker Backin is het bakpoeder voor het bakken vanaf de basis. Je kunt het o.a. gebruiken voor het bakken van cake, koekjes, (appel) taart en pannenkoeken. Backin rijst goed, geeft een luchtig bakresultaat en is neutraal van smaak. Ten minste houdbaar tot einde: zie verpakking.
Anders dan bij gebruik van gist is voor bakpoeder dus geen extra rijstijd nodig. Daarom wordt het gebruikt om snelle broodsoorten zoals pannenkoeken, maïsbrood, koekjes en gebak te laten rijzen. Je kunt gist in baksels vervangen door een gelijke hoeveelheid bakpoeder.
Zelfrijzend bakmeel is niets anders dan bloem met bakpoeder. Het is ondanks de naam dus geen meel. De verhouding tussen bloem en bakpoeder is vast: 15 gram bakpoeder op 500 gram bloem. Omgerekend is dit 100 gram bloem met 3 gram bakpoeder.
Hoeveel gist heb je nodig? Om 1 kilogram bloem (dat is voldoende voor 2 grote broden) te laten rijzen heb je nodig: 42 g verse gist. 14 g droge gist.
Gangbaar gebruik van instant gist in brood is 1,4% van het meel/bloem gewicht. Dat is 7 gram instant gist op 500 gram bloem of meel. Is je gist vers dan gebruik je 4% van het bloemgewicht.
Verse gist is niet overal verkrijgbaar, maar je vindt het in sommige supermarkten en toko's en bij de meeste warme bakkers. Deze verse gist wordt het meest gebruikt door professionele bakkers, omdat het de beste kwaliteit heeft.
De verhouding is 1 op 3. Met andere woorden: 1 gram gedroogde gist (of instantgist) staat gelijk aan 3 gram verse gist. Als in je recept 21 gram verse gist wordt gebruikt, dan gebruik je dus 7 gram gedroogde gist.