De zeespiegel is in de periode 1901-2010 met 19 centimeter gestegen. De komende eeuw kan de zeespiegel tussen 26 en 82 centimeter verder stijgen.
Klimaatscenario's van het KNMI uit 2014 laten zien dat de zeespiegel in Nederland in 2100 wel een meter hoger kan staan dan nu. Het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) gaat in haar rapport van augustus 2021 uit van een maximale wereldwijde stijging van 1 m in 2100.
Bij vijf meter zeespiegelstijging zal het water van de rivieren hoger komen te liggen. Het getijde krijgt bovendien steeds meer invloed op de rivieren zoals in het zuidwesten, waar Nederland afhankelijk is van zoet irrigatiewater en drinkwater van de rivieren.
De nu in Nederland gebruikte Deltascenario's gaan uit van de KNMI'14 scenario's. Deze gaan er van uit dat de zeespiegel maximaal 0,4 meter is gestegen in 2050 en maximaal 1 meter in 2100 (ten opzichte van 1995).
Het IPCC geeft een bandbreedte voor waarschijnlijke veranderingen. Dat betekent dat als het hoogste emissiescenario (RCP 8.5) wordt gevolgd er 66 procent kans is dat de zeespiegel in 2100 tussen de 0,6 en 1,1 meter is gestegen.
Als de zeespiegel meer dan 2 meter stijgt, heeft Nederland een groot probleem (deel 1). Als we dat willen voorkomen, moeten de grote ijskappen op hun plek blijven. De beste manier om daarvoor te zorgen is de opwarming beperken tot max 1,5 graad (deel 2).
Hoeveel is de zeespiegel wereldwijd gestegen in de 20e eeuw? Wereldwijd is de zeespiegel tussen 1901 en 2010 gestegen met 17 tot 21 centimeter. Het gemiddelde tempo van zeespiegelstijging over die periode bedroeg 1.5 tot 1.9 millimeter per jaar [bron: IPCC 5e Assessment Rapport, 2013].
De bevolkingsgroei, van bijna 17,5 miljoen nu naar 20 miljoen in 2100, wordt voor een belangrijk deel opgevangen in middelgrote, deels nieuwe steden in Zuid- en Oost-Nederland. Als bescherming tegen de stijgende zeespiegel wordt de duinenrij langs de Noordzee verbreed en worden zandsuppleties uitgevoerd.
Overstromingen in Nederland zijn een reëel gevaar
Nederland is een delta, grote delen van ons land liggen hierdoor onder de zeespiegel. Grote rivieren zoals de Rijn en de Maas stromen door ons land naar de Noordzee. Overstromingen in ons land ontstaan niet alleen vanuit de zee, maar ook vanuit rivieren.
Uit de Flood Analyzer kunnen ook rankings worden afgeleid: de top 11 landen waar de bevolking bijvoorbeeld het meest wordt getroffen door rivieroverstromingen zijn: India, Bangladesh, China, Vietnam, Pakistan, Indonesië, Egypte, Myanmar, Afghanistan, Nigeria en Brazilië.
Ruim een kwart van Nederland ligt onder zeeniveau. En maar liefst 59% van het land kan overstromen door water uit de zee of rivieren. Om Nederland te beschermen tegen deze overstromingen, heeft ons land ruim 3.700 kilometer aan waterkeringen.
Nederlanders denken dat we over 100 jaar onder water staan: hoe reëel is dat? In 1953 werd Nederland getroffen door een grote watersnoodramp. Eén op de vijf Nederlanders weet het zeker: over honderd jaar zal het grootste deel van Nederland onder water liggen.
Wilt u weten op welke hoogte het maaiveld van uw postcode ligt? Bezoek dan www.ahn.nl. De waarden zijn ten opzichte van het Normaal Amsterdams Peil (NAP), afgerond op decimeters. De hoogten zijn afkomstig van het Actueel Hoogtebestand Nederland.
Snelheid van zeespiegelstijging hoogste ooit gemeten
Zonder de variaties door wind en getijden is de snelheid van de stijging langs de Nederlandse kust over de laatste decennia ongeveer 3 millimeter per jaar, de hoogste waarde sinds het begin van de metingen in 1890.
Op basis van de actuele hoogtekaart en de huidige inrichting van Nederland kunnen we stellen dat: 26% van het landoppervlak van Nederland beneden NAP ligt; 59% van het landoppervlak van Nederland (dus excl. Waddenzee, IJsselmeer en ander open water) gevoelig/kwetsbaar is voor overstromingen.
KNMI stelt verwachte zeespiegelstijging Nederland naar boven bij: tot 1,2 meter in 2100. De stijging van de zeespiegel voor de kust van Nederland kan extremer worden dan eerder werd gedacht.
Zo is de verwachting voor 2050 dat de gemiddelde winterse neerslag met 6-30% zal zijn gestegen, dat periodes van hitte en droogte langer zullen zijn, en dat het aantal tropische dagen zal zijn verdubbeld.
Ongeveer 59% van het Nederlandse landoppervlak loopt een overstromingsrisico: 26% ligt onder zeeniveau, 29% kan overstromen als rivieren massaal buiten hun oevers treden en 4% ligt buitendijks. Gezien de potentiële gevolgen behoren overstromingen tot de ergste rampen die Nederland kunnen treffen.
WEST-BRABANT - De fatale watersnood van 1953 is alweer 65 geleden Maar dat wil niet zeggen dat de geschiedenis zich niet kan herhalen. ,,Mijn grootste zorg is dat mensen tegenwoordig niet langer de noodzaak zien om de strijd tegen het water te blijven voeren.''
De versmelting van mens en machine, programmeerbare materie, kunstmatige fotosynthese, de exocortex en de kolonisatie van de ruimte. Het zijn allemaal signalen van verandering waar wij in de toekomst mee te maken zullen krijgen. STT laat zien hoe de wereld er in 2050 uit kan zien.
De gele en oranje delen van Nederland bevinden zich ruim boven het gemiddelde zeeniveau (> 12 meter NAP) en zijn niet kwetsbaar voor overstromingen. Het hoogste punt van Nederland ligt op de Vaalserberg in Zuid-Limburg op 322 meter boven NAP.
Dijken, duinen en dammen beschermen Nederland
Waterkeringen, zoals dijken, duinen en dammen, beschermen ongeveer 60% van Nederland tegen overstromingen. In dit overstroombare gebied wonen zo'n 9 miljoen mensen. Dit aantal neemt toe.
Volgens het IPCC is de zeespiegel aan het einde van de 21e eeuw op wereldschaal met 26 tot 82 centimeter gestegen. Uit satellietmetingen blijkt dat het zeeniveau niet overal op aarde even snel stijgt. De zeespiegelstijging langs de Nederlandse kust was de afgelopen eeuw vrijwel net zo sterk als de wereldwijde stijging.
Dan zou je uitkomen op zo'n 75 meter zeespiegelstijging. Het werkelijke antwoord is lager, rond de 58 meter: 53 meter vanuit de Oost-Antarctische ijskap en 5 meter vanuit de West-Antarctische [1].
Als al het ijs op aarde smolt, zouden de gevolgen niet te overzien zijn. De zwaarst getroffen gebieden zouden Noord-Amerika en Europa zijn, waar hele stukken van de continenten zouden verdwijnen. Maar voordat zoiets gebeurt, moet de aardbol veel warmer zijn dan hij nu is.