De totale studieschuld van huidige en oud-studenten was 24,4 miljard euro begin 2021. Dit is 1,6 miljard meer dan het jaar ervoor, een stijging van ruim 7 procent. De studieschuld loopt elk jaar op en is sinds 2015, het jaar van invoering van het leenstelsel, verdubbeld.
Gemiddelde schuld ruim 24 duizend euro
Hetzelfde geldt voor een op de negen hbo-studenten. In eerdere jaren was dat beduidend minder (rond de 16 procent in het wo en 7 procent in het hbo). De gemiddelde studieschuld – zonder de niet-leners – is met zo'n vijfduizend euro gestegen naar ruim 24 duizend euro.
Hoe hoog is de gemiddelde studieschuld volgens het CBS? Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is de gemiddelde studieschuld in Nederland €15.200 (cijfers van 2021).
Na afloop van de aflosfase, van zowel 15 jaar als 35 jaar, wordt een eventuele restschuld kwijtgescholden. Dit gaat automatisch, studenten hoeven hiervoor geen actie te ondernemen. Eventuele achterstallige maandbedragen worden niet kwijtgescholden. Je kan er voor kiezen om zogeheten “jokerjaren” in te zetten.
Als je een hoge studieschuld en een laag inkomen hebt, is je studieschuld versneld aflossen niet aan te raden. Maar ook als je een normaal inkomen en hoge lasten hebt, kan het niet verstandig zijn.
Studieschuld neemt toe
Ook zijn er sinds de invoering van het leenstelsel meer mensen met een studieschuld van meer dan 30.000 euro: van 120.000 in 2015 tot 300.000 in 2022. Ruim 100.000 mensen hadden dit jaar een schuld van meer dan 50.000 euro. En 1400 mensen hadden een schuld van een ton of meer.
U hoeft uw studieschuld niet direct na uw studie af te lossen. Als uw studiefinanciering stopt, dan begint op 1 januari daarna de 'aanloopfase'. Dit is een periode van 2 jaar waarin u nog niet hoeft terug te betalen. De rente wordt vanaf de aanloopfase steeds voor 5 jaar vastgezet.
Toch worden een aantal schulden uitgesloten van de kwijtschelding. Het gaat hierbij om onderhoudsgelden, schulden die een schadevergoeding inhouden ten gevolge van door een misdrijf veroorzaakte lichamelijke schade en de schulden van een gefailleerde die overblijven na het sluiten van het faillissement.
Is het verzwijgen van een studieschuld strafbaar? Ja, het verzwijgen van je studieschuld is strafbaar en staat gelijk aan frauderen. Als de bank erachter komt dat je je studieschuld hebt verzwegen, kan de bank het volledige hypotheekbedrag opeisen.
Schulden van iemand overnemen, wat betekent dat? In de regel is het toegestaan dat u de schulden van iemand anders overneemt, maar zolang de lening niet is afbetaald blijft de oorspronkelijke aansprakelijkheid tussen de lener en de bank bestaan.
Een eerstejaars student leent gemiddeld € 320,- per maand en heeft na zo'n vier jaar studieschuld van minimaal € 15.360 (excl. rente). Een tijd geleden was de gemiddelde studieschuld volgens de Dienst Uitvoering Onderwijs (voorheen IB-Groep) nog € 12.523 (incl. rente).
De allerhoogste studieschuld bedraagt precies 199.410 euro en 17 cent. Dat blijkt uit een bestand dat het HOP heeft opgevraagd bij studiefinancier DUO. Maar zo'n extreme schuld is een uitzondering. We krijgen van DUO een 'foto' van de studieschulden in maart 2022.
In sommige gevallen kan de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) een deel van jouw studieschuld kwijtschelden. Om hiervoor in aanmerking te komen moet je aan een aantal voorwaarden voldoen: Jouw maandbedrag is berekend op grond van jouw inkomen. Je hebt nog een openstaand bedrag na 15 jaar maandelijks te hebben afbetaald.
Wie geen ouders had om financieel op te leunen, werd zo gedwongen zich in de schulden te steken. Samen met alle studenten die sinds 2015 aan een opleiding begonnen, behoor ik tot de zogeheten pechgeneratie. Een generatie die onder het huidige leenstelsel een gezamenlijke schuld heeft opgebouwd van 11,7 miljard euro.
Wettelijk maandbedrag
Het wettelijke termijnbedrag is minimaal € 45,41 als u terugbetaalt volgens de terugbetalingsregels van vóór 2012 of vanaf 2012. Ook als u een schuld levenlanglerenkrediet betaalt. Betaalt u terug volgens de terugbetalingsregels vanaf 2018, dan is het minimaal € 5,00.
In 2018 bedraagt het gemiddelde netto vermogen 450 duizend euro per huishouden. Dit vermogen bestaat uit financieel vermogen (129 duizend), de pensioenaanspraken (187 duizend) en het niet-financiële vermogen (240 duizend). Hier tegenover staat een gemiddelde schuld van 106 duizend euro.
Een studieschuld verzwijgen zodat je een hogere hypotheek kan aanvragen. Het was simpel, maar dat lijkt voorbij. Banken kunnen namelijk vanaf nu je schuld bij DUO opvragen, als je toestemming geeft.
Sinds maandag 11 oktober is je studieschuld verzwijgen niet meer mogelijk. Banken kunnen vanaf nu je studieschuld, met jouw toestemming, rechtstreeks bij DUO opvragen.
Wie een hypotheek afsluit via De Hypotheker, kan zijn studieschuld niet meer verzwijgen. Sinds kort is het voor hypotheekverstrekkers en -adviseurs mogelijk om data bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) op te vragen, en daar gaat De Hypotheker gebruik van maken.
Het afkopen van de schulden kan eigenlijk met elke partij zoals crediteuren, belastingschuld of persoonlijke leningen zoals een hypotheek. Het afkopen betekend letterlijk dat u een éénmalig bedrag betaald aan de schuldeiser dat niet de volledige schuld bedraagt maar wel voldoende is voor de schuldeiser.
Jouw wanbetaling blijft immers nog één jaar geregistreerd. Na afloop van de termijn van één jaar, wordt jouw naam automatisch van de zwarte lijst gehaald.
Uw aflosfase is maximaal 15 jaar. U hoeft nooit meer dan 12% van uw inkomen boven de draagkrachtvrije voet te betalen. Bent u alleenstaand zonder kinderen, dan is de draagkrachtvrije voet 84% van het minimumloon. In alle andere gevallen is het 120%.
De maanden waarin u niet aflost, telt DUO op bij uw aflossingsperiode. Hierdoor duurt het terugbetalen van uw lening langer dan de normale 15 of 35 jaar. Welke aflosfase voor u geldt, hangt af van de regels uit het jaar waarin u voor het eerst studiefinanciering kreeg.
DUO mag als schuldeiser rente vragen over het openstaande bedrag. Dit is een vast percentage over de hoofdsom. Als we rente vragen, staat dit bedrag in de brief van het CJIB. Als het CJIB een deurwaarder inschakelt, moet u deurwaarderskosten en eventuele buitengerechtelijke kosten betalen.