Dat zijn niet alleen mensen die zeggen aan een boek te werken, maar iedereen die aangeeft 'actief bezig te zijn met schrijven als hobby'. In wat voor vorm dan ook. Van hen zegt 6 procent, oftewel zo'n 60.000 Nederlanders, van schrijven graag zijn of haar beroep te maken.
In Nederland heeft één op de vijftien mensen de ambitie om een boek te schrijven. Volgens Lira, de stichting voor de literaire rechten van auteurs, wordt slechts één procent van de ingezonden manuscripten bij een traditionele uitgever daadwerkelijk uitgegeven.
De enquêtedeelnemers kwamen op een gemiddelde van 311 exemplaren uit. Dit ten opzichte van een gemiddelde oplage van 367 stuks. Niet verkeerd. Over de algehele linie zagen we dat de meeste schrijvers zeker 75% van hun gedrukte boeken weet te verkopen.
Maar weinig Nederlandse schrijvers kunnen rondkomen van de verkoop van hun boeken. Veruit de meesten hebben een bijbaan nodig. De letteren dreigen een hobby te worden.
Volgens het Letterenfonds verdienen de succesvolle Letterenfonds-schrijvers gemiddeld €1.500 netto per maand. De schrijvers die nog bezig zijn met hun oeuvre te bouwen en daardoor nog iets minder ver in hun carrière zijn, moeten het doen met €1.400 netto per maand.
In de meeste gevallen is het antwoord nee. Saskia Noort en Esther Verhoef zijn uitzonderingen. In Nederland kan slechts een handjevol schrijvers - zeg: zo'n 50 auteurs - leven van het schrijven van boeken. De rest vult hun inkomen aan met ander, al dan niet schrijf-gerelateerd werk.
Nee, van boeken schrijven word je niet rijk, tenzij je erin slaagt een gigantische oplage te verkopen. En dat is maar weinigen gegeven. In België kunnen maar zo'n twintig auteurs leven van hun pen.
Een roman krijgt vaak pas het predicaat 'bestseller' als er enkele tienduizenden, of zelfs meer dan 100.000 exemplaren van zijn verkocht. Maar bijvoorbeeld een zakelijk non-fictieboek wordt bij een verkoop van 10.000 exemplaren al een 'bestseller' genoemd.
Ja, iedereen kan freelance schrijver worden. Je hebt natuurlijk wel talent nodig en een foutloze spelling, maar het is geen beschermd beroep en dus voor iedereen toegankelijk. Veel copywriters hebben wel een achtergrond in het schrijven.
In 2021 zijn er in Nederland 17.900 zogeheten actieve auteurs: van hen is in de afgelopen vijf jaar ten minste één nieuw oorspronkelijk Nederlandstalig boek uitgegeven (KvB Boekwerk & Koninklijke Bibliotheek, 2022). Het gaat om 1,6% van het totaal van 1,1 miljoen creatief schrijvers.
Iedereen kan een boek schrijven, maar als het niks voorstelt wil niemand het lezen. En zelfs bij een goed boek is er geen garantie op een succesvolle verkoop. Een voordeel: het is een stuk makkelijker om een goed non-fictieboek te schrijven dan een goede roman.
Laten we zeggen dat een eerste druk dan ergens tussen de 1500 – 10.000 boeken ligt. De meeste boeken bij een uitgeverij worden ingekocht door zelfstandige boekhandel, zoals bijvoorbeeld Libris-boekhandels. Een eerste druk bestaat dan uit minder boeken. Denk aan 500 – 2000 boeken.
Nederlanders geven de laatste jaren gemiddeld meer geld uit aan een boek. Ze betaalden in 2022 €14,86 per titel, tegen €14,54 in 2021 (KvB Boekwerk & GfK, 2023). Deze stijging van 2% op jaarbasis valt mee in vergelijking tot de inflatie. Deze schommelde in 2022 in de meeste maanden van het jaar rond de 10% (CBS, 2023).
Bij een boek van 20.000 woorden zijn we meestal twee tot vier maanden bezig.Een boek van meer dan 40.000 woorden heeft meestal ongeveer een jaar de tijd nodig om tot wasdom te komen. Natuurlijk kan het ook korter of langer duren.
Laten we eens kijken naar een eerste boek, een debuut, hoeveel wordt daar gemiddeld van verkocht: Zelf publiceren: 100 – 500 boeken. Debuteren bij een grote uitgeverij: 500 – 2.000 exemplaren.
Als een uitgeverij je boek verkoopt, ontvang je per verkocht exemplaar een bedrag over de netto verkoopprijs: de zogenaamde royalty's. Bij een kwaliteitsuitgever liggen de royalty's voor een debuterende schrijver rond de 10% van de netto boekprijs.
10% voor een roman
Dit zijn de zogenaamde auteursrechten. Welk percentage hij per boek krijgt, is contractueel bepaald en varieert naargelang de uitgever: in theorie bedraagt het 10% voor een roman, 5% voor een kunstboek, dat normaliter duurder is.
Schrijven is een talent wat je kunt aanleren of een aangeboren aanleg voor hebt. Met een opleiding zal het je iets gemakkelijker afgaan om van schrijven je beroep te maken, zoals met een hbo-opleiding bachelor Creative Writing.
Als een (traditionele) uitgeverij jouw boek verkoopt, krijg je gemiddeld genomen 10% van de nettoverkoopprijs (dat is de verkoopprijs min 6% btw). Bij een boek van € 20 komt dat op € 1,89. Bij 1000 verkochte boeken krijg je dus € 1887.
Kan echt iedereen een eigen boek uitgeven? Jazeker!Iedereen mag een eigen boek uitgeven. Selfpublishing, noemen we dat ook wel.
De gemiddelde prijs van een boek is de voorbije jaren gestegen, maar de verkoop heeft het moeilijk. Dat blijkt uit een studie naar de impact van de gereglementeerde boekenprijs die in 2017 werd ingevoerd.
Niet iedereen schrijft even snel, maar je kunt er van uitgaan dat, als je de werkzaamheden per uur omslaat, snelle literaire schrijvers gemiddeld hooguit het uurloon verdienen van een zeventienjarige vakkenvuller bij de Albert Heijn (iets meer dan vijf euro bruto).
Hoe zit het precies? Reken even mee. Van een boek van 20 euro gaat bij een traditionele uitgeverij grofweg 9 procent aan btw naar de belastingdienst, 45 procent korting naar de boekhandel, 10 procent aan kosten naar het Centraal Boekhuis en 10 procent als royalty naar de auteur.
Royalty's berekend als percentage van de netto-opbrengst, bedragen gewoonlijk 12 tot 15%. Bij een boek met een verkoopprijs van € 24,95 ontvangt de auteur in dit geval € 1,59 tot € 1,99 per verkocht exemplaar (bij een boekhandelskorting van 42%). Zoveel uitgeverijen, zoveel variaties in contracten.