Eind 2020 stonden er in totaal 1.257 mensen op de wachtlijst voor een orgaan, waarvan 828 voor een nier (al dan niet in combinatie met een ander orgaan).
Toename wachtlijst
In totaal wachten in Nederland 1298 mensen op een nieuw orgaan van een overleden donor, ten opzichte van 1257 vorig jaar. Voor nieren (+9%), hart (+5%) en longen (+3%) is de wachtlijst het meest gestegen, alleen voor een lever is de wachtlijst gedaald.
Bijna 170.000 mensen wachtten vorig jaar op een sociale woning, "maar stijging wachtlijst neemt af" Het aantal mensen dat op een wachtlijst staat voor een sociale woning is vorig jaar gestegen tot bijna 170.000. Dat is een stijging met 10 procent tegenover 2019.
Uitstekend resultaat. Een jaar na de transplantatie is 91% van de patiënten in leven. Na 5 jaar is 80% van de patiënten in leven. En kijken we enkel naar de levende donor levertransplantaties, dan is 100% na 1 jaar in leven.
Eind 2020 stonden er in totaal 1.257 mensen op de wachtlijst voor een orgaan, waarvan 828 voor een nier (al dan niet in combinatie met een ander orgaan). In 2020 vonden 806 niertransplantaties plaats, waarvan 45 procent met een nier van een levende donor. De gemiddelde wachttijd is 2,2 jaar.
Als een donor alle organen kan doneren, dan kan hij 8 levens redden: met het hart, 2 nieren, 2 longen, de lever, de alvleesklier en de dunne darm. Gemiddeld doneert een donor 3 organen.
Het aantal verwijzingen naar de ggz ligt al langere tijd hoger dan voor de coronapandemie. Dat schrijft de NZa in een persbericht. Op dit moment wachten 80.000 mensen op een aanmeldgesprek of een behandeling in de ggz, dit is een lichte daling vergeleken met begin dit jaar toen er 84.000 personen wachtten.
Nieren worden het vaakst getransplanteerd en helpen patiënten in het eindstadium van een nierziekte. Andere organen die vaak worden getransplanteerd zijn o.a. levers, longen en harten. Ook de dunne darm en de alvleesklier kunnen worden getransplanteerd en er worden voortdurend nieuwe soorten transplantaties ontwikkeld.
De gemiddelde levensverwachting voor mensen met een donorhart is zo'n tien tot vijftien jaar.
Het aantal mensen dat expliciet geen toestemming voor orgaandonatie geeft, neemt sinds 2016 toe, van bijna 1,6 miljoen in 2016 tot 1,9 miljoen personen in 2019 en 2,3 miljoen in 2020.
Door een groot tekort aan orgaandonoren is de gemiddelde wachttijd lang en kan afhankelijk van uw bloedgroep en lichaamslengte variëren van enkele weken tot jaren. In deze periode kunnen opnieuw problemen ontstaan die een transplantatie tijdelijk, dan wel blijvend in de weg kunnen staan.
Sinds 1 juli is de nieuwe donorwet van kracht, waarbij iedereen die na maart 2021 nog geen keuze heeft gemaakt, automatisch donor is. In het vorige systeem was het precies andersom: daar was je in beginsel géén donor, tenzij je daar uitdrukkelijk toestemming voor had gegeven.
Waarom donor worden? Donororganen en -weefsels zijn nodig om ernstig zieke mensen te helpen die anders overlijden. De wachtlijst voor een transplantatie is helaas nog steeds erg lang. Ruim 3,5 miljoen mensen hebben laten vastleggen dat ze donor willen zijn na hun overlijden.
Wachttijd afhankelijk van bloedgroep
Nierpatiënten op de wachtlijst in Nederland wachten gemiddeld iets minder dan 3 jaar op een nier van een overleden donor. De wachttijd vanaf de start van de dialyse en plaatsing op de wachtlijst tot aan de transplantatie varieert afhankelijk van de bloedgroep van de ontvanger.
UZ Leuven doet tegenwoordig 60 tot 70 longtransplantaties per jaar en behoort daarmee tot de 6 Europese centra die er meer dan 50 per jaar uitvoeren.
Donatie na overlijden
Donatie vindt plaats na het overlijden. Voordat organen of weefsels verwijderd mogen worden voor donatie, moet een arts de dood van de patiënt vaststellen. De arts doet dat door vast te stellen dat de patiënt hersendood is of dat het hart en de bloedsomloop voor altijd gestopt zijn.
Afstoting is een situatie waarbij een donororgaan door het lichaam van de acceptor wordt gezien als lichaamsvreemd. Het afweermechanisme van de acceptor wordt aangezet om dit vreemde lichaam met vreemde MHC-I-receptoren onschadelijk te maken (host versus graft-reactie).
Iemand die hersendood is, kan nooit meer herstellen. In Nederland is er een verplicht Hersendoodprotocol dat artsen in alle ziekenhuizen zorgvuldig en nauwkeurig doorlopen om de hersendood vast te stellen. Pas als dat protocol helemaal is doorlopen, kan hersendood worden vastgesteld.
Wachttijden in de ggz ontstaan door verschillende oorzaken die elkaar beïnvloeden. Sommige van die oorzaken liggen bij de zorgaanbieders. Bijvoorbeeld de onduidelijke verantwoordelijkheidsverdeling wanneer een cliënt op de wachtlijst staat. Of het gebrek aan samenwerking in de zorg.
De gemiddelde wachttijd in Nederland voor een psycholoog is momenteel 8 tot 16 weken. En als je een specifieke behandeling nodig hebt, zoals EMDR-therapie, kan dit oplopen tot wel 6 maanden.
Dat wachttijden zo lang zijn, komt onder andere door een toename in het aantal jongeren met complexe problemen. Ook door budgetplafonds bij gemeenten en zorgaanbieders die veel tijd kwijt zijn aan administratieve taken.
U kunt de volgende organen en weefsels doneren: organen: alvleesklier, darmen, hart, lever, longen en nieren; weefsels: bloedvaten, botweefsel, hartkleppen, kraakbeen, pezen, huid, oogweefsel en zenuwweefsel.
Stappen weefseldonatie
Weefsels die kunnen worden gedoneerd, zijn: huid, hoornvlies en oogrok, botweefsel, kraakbeen, pezen, hartkleppen en bloedvaten. Donatie is bijna altijd mogelijk als de weefsels nog in goede conditie zijn. De arts bespreekt met de familie wat de keuze is van de overledene.
Kan iedereen orgaandonor zijn? Nee, niet iedereen kan na overlijden organen of weefsels afstaan. Een arts bekijkt bij iemands overlijden of de organen of weefsels geschikt zijn voor donatie. Ook als iemand ziek is, of medicijnen gebruikt kan donatie soms nog doorgaan.