De medische term is hypothyreoïdie; het wordt ook wel trage of langzame schildklier genoemd. Hypothyreoïdie kan tijdelijk zijn, maar is meestal blijvend. In Nederland zijn naar schatting 500.000 mensen met een te trage schildklier.
Een te langzaam werkende schildklier is goed te behandelen met medicijnen met schildklierhormonen. U merkt pas na een paar weken dat de medicijnen helpen. Het kan een paar maanden duren tot er weer genoeg schildklierhormoon in uw bloed is. Meestal verdwijnen de klachten dan helemaal.
Er bestaat geen medicijn dat de schildklier kan genezen. Het maakt niet uit of het tekort ontstaan is door de ziekte van Hashimoto, door een schildklieroperatie of door behandeling met radioactief jodium, de behandeling is hetzelfde. Je moet je hele leven schildklierhormoon gebruiken.
Snelle suikers kan je beter niet meer eten bij een trage schildklier. Ze zitten verstopt in onder andere snoep, koekjes, frisdrank, alcohol, witte rijst, wit brood maar ook honing, vruchtensap en gedroogd fruit. Deze voedingsmiddelen verhogen de kans op insulineresistentie.
Bij navraag blijkt dat 80% van de patiënten een (al dan niet ver) familielid heeft met schildklierziekte (of andere auto-immuunziekten). Daarnaast dragen omgevingsfactoren (bv. roken, een virusinfectie, stress, hormonale verandering bij zwangerschap) bij aan het ontwikkelen van de ziekte.
Stress heeft een grote invloed op het functioneren van het schildklierhormoon. Langdurige stress zorgt er namelijk voor dat er minder van het efficiënte T3 kan worden aangemaakt en meer van minder efficiënte Reversed T3 (rT3) wordt aangemaakt. Een teveel aan rT3 blokkeert dan de receptoren van het schildklierhormoon.
Veel schildklierpatiënten kampen met psychische klachten: stemmingswisselingen, vergeetachtigheid, depressies of neerslachtige gedachtes.
Onderzoek heeft aangetoond dat koffie de opname van het schildklierhormoon (levothyroxine) remt. Zelfs als je enkele uren na inname van je schildkliermedicijn koffie drinkt, kan dat nog invloed hebben.
Voor mensen met een 'trage schildklier' is het van belang dat de stofwisseling gestimuleerd wordt en dat gebeurt met name bij krachttraining. Mensen die eerder een 'snelle schildklier' hadden, zijn juist gebaat bij duurtraining zoals hardlopen, zwemmen en fietsen.
Bij een juiste dosering en correct gebruik van schildklierhormoonvervangende medicatie de meeste mensen zonder schildklier een volkomen normaal leven leiden.
Als de schildklier te snel werkt, krijgt u te veel van dit hormoon. U kunt last hebben van hartkloppingen, zweten, afvallen en een onrustig gevoel. Meestal komt dit door de ziekte van Graves. De behandeling is met medicijnen, radioactief jodium of een operatie.
Oorzaken hypothyreoïdie
De meest voorkomende is de ziekte van Hashimoto. Deze auto-immuunziekte is niet te genezen. Soms is hypothyreoïdie aangeboren (CHT). Lees meer over de verschillende oorzaken van een te traag werkende schildklier.
Te weinig schildklierhormoon leidt ook tot hartfunctiestoornissen, omdat de energievoorziening van het hart onvoldoende is, maar bovendien wordt het weefsel van het hart en bloedvaten stijver, waardoor de hartfunctie minder wordt en de bloeddruk kan oplopen.
Met deze 3 tips bescherm je je schildklier:
Doe regelmatig ademhalings -en ontspanningsoefeningen, maak een wandeling in de natuur of zorg op je eigen manier dat stress geen kans krijgt. Eet niet meer dan 1-2 keer per week vis – Je lichaam kan maar een beetje van de metalen verwerken die veel vis bevatten.
Om je schildklier gezond en in balans te houden, is het belangrijk dat je voldoende vitaminen en mineralen binnenkrijgt. Met name vitamine A, B6, B12, C, D, eiwitten, CoQ10, zink, ijzer en magnesium zijn belangrijk.
Bij TSH-waarden van 5-15 mE/l kan er in enkele gevallen centrale hypothyreoïdie bestaan of het 'sick euthyroid syndrome'.
Na enkele maanden moet de behandeling met schildklierhormoon worden gestopt. Ongeveer zes weken later moet bloed worden afgenomen om te kijken of de schildklierfunctie volledig is hersteld. De meeste patiënten genezen binnen drie tot zes weken, soms duurt het enkele maanden, slechts zelden langer.
Veelvoorkomende schildklierklachten
Bij een traag werkende schildklier kunnen klachten als vermoeidheid, kouwelijkheid, gewichtstoename en somberheid optreden. Klachten aan de schildklier kunnen zich ook uiten als zwellingen of bobbels in de hals. Vaak treedt hierbij ook heesheid of benauwdheid op.
Oorzaak van de ziekte van Hashimoto
De ziekte van Hashimoto is een auto-immuunziekte. Dit houdt in dat je afweersysteem je eigen cellen (lichaamseigen cellen) aanvalt. In dit geval worden je schildkliercellen aangevallen, waardoor er een chronische ontsteking in je schildklier ontstaat.
Net als gezonde mensen kunnen hypothyreoïdie patiënten gewoon een dieet volgen om af te vallen. Serlie: “Dit kan gewoon zelfstandig en hoeft niet onder begeleiding van een diëtist. Voor hen gelden dezelfde voeding- en bewegingsadviezen als voor mensen zonder schildklieraandoening.”
U kunt hier zelf weinig aan doen. U zult medicijnen moeten innemen waardoor u weer genoeg schildklierhormoon krijgt. Zorg ook dat u gezond eet. Regelmatig bewegen kan ook helpen om u fitter te voelen.
De TSH- en FT4-waarde kunnen – ook al slikt u dezelfde hoeveelheid levothyroxine – bij verschillende metingen een beetje schommelen. Dat is normaal en gebeurt trouwens ook bij mensen met een gezonde schildklier. U kunt dit vergelijken met de thermostaat van de kachel.
Hoge concentraties van TSH in het bloed zijn geassocieerd met een hoger risico op schildklierkanker. Daarnaast zou alcohol een toxisch effect hebben op de schildkliercellen. Daardoor verkleint het volume van de schildklier en wordt het risico op schildklierkanker verlaagt.
De schildklier is een klier die aan de voorkant in uw hals zit. De schildklier produceert schildklierhormonen en reguleert de stofwisseling, de verbranding in de cellen en de groei.
Per laboratorium zijn de grenzen bepaald van het gebied van TSH waarde dat we als normaal beschouwen. Ook voor andere bloedwaarden zijn deze intervallen bepaald. De gebruikelijke ondergrens voor TSH is tussen de 0,30 en 0,50 de bovengrens tussen 4,0 en 5,0 mE/liter.