Een melkbus is een bus van 20, 30 of 40 liter die oorspronkelijk diende om verse melk in te bewaren en te vervoeren. Het was tot in de jaren zeventig een alledaags voorwerp op de boerderij. De meest voorkomende maat was 40 liter.
Melkbussen of melktransportkannen zijn er in meerdere modellen. Er is een standaarmodel met een inhoud van 20, 25, 30, 40 of 50 liter en het flesmodel met een inhoud van 30 of 40 liter. De bussen zijn vervaardigd van koud gewalste staalplaat en daarna vertind.
In de moderne tijd worden melkbussen veelal toegepast ter decoratie of voor het traditionele carbid schieten. Wij bieden onze melkbussen aan tussen de €30,00 en €100,00 per stuk, prijzen zijn afhankelijk van kwaliteit, materiaal en sterkte.
Het is ten strengste verboden om aluminium melkbussen te gebruiken voor het carbid schieten. Aluminium melkbussen kunnen minder grote krachten opnemen dan stalen of ijzeren melkbussen. Dit heeft als risico dat aluminium melkbussen uit één kunnen spatten tijdens het carbid schieten.
Een klein handje (ca. 150 gram) is voldoende voor een heftige knal. Dit carbid kun je enkele malen hergebruiken. Met 5 kg heb je al ruim voldoende voor een paar uur knallen met 1 melkbus.
Controle door gemeente en politie
Personen van 18 jaar en ouder krijgen een boete van € 150. Bij een nieuwe overtreding kan de gemeente een dwangsom opleggen.
Carbid, ook wel calciumcarbide genoemd, is een chemische verbinding van calcium en koolstof. Bij het schieten worden er vrij grote stukken carbid in een melkbus of blikje gedaan. Er wordt water of spuug over carbid gedaan, waardoor een gas, ethyn genoemd, vrijkomt.
De melkbus in zijn moderne vorm dateert uit de opkomsttijd van de zuivelfabrieken, dus tachtiger jaren van de 19de eeuw. De melkbus had een snelle start, in feite was dit attribuut de aanleiding geweest tot de oprichting van de eerste coöperatieve melkfabrieken in Nederland.
Het carbid dat niet gereageerd heeft met water kunt u na het schot gewoon weer hergebruiken voor de volgende knal. Het feit dat het carbid wit is uitgeslagen betekent niet dat is het uitgewerkt.
Calciumcarbide (beter bekend als carbid, karbiet of carbuur) werd op 2 mei 1892 per toeval ontdekt door een jonge Canadese uitvinder genaamd Thomas Leopold Wilson. Eigenlijk was hij op zoek naar een goedkope manier om aluminium te maken.
2.1 Zo bereid je je melkbus voor op carbidschieten
Dit doe je door een klein gaatje (ongeveer 3 mm.) in de melkbus te boren. Plaats dit gaatje aan de zijkant zo'n 15cm vanaf de onderkant of in het midden van de bodem. Middels dit zogeheten zundgat kun je straks je bus ontsteken.
Het traditioneel schieten met carbid is niets anders dan het ontwikkelde acetyleen gas te laten ontbranden / exploderen. Bij het wegvliegen van het projectiel uit het zwakste punt ontstaat dan een harde knal. Acetyleen is het gas dat vrij komt bij het in contact brengen van carbid met water (H2O).
De traditie om kabaal te maken met de jaarwisseling is al eeuwen oud, maar het schieten met carbid kwam aan het begin van de 20e eeuw in zwang. Bekend is dat op nieuwjaarsdag 1912 bij Drachten al jongens met carbid schoten, hoewel de marechaussee dat verbood.
Carbidschieten (Nederland), carbuurschieten (Vlaanderen), melkbusschieten, losschieten (Noord-Brabant), pulleschieten, of osterschießen (Oostenrijk) is een plaatselijk gebruik in sommige zuidelijke, noordelijke en oostelijke streken van Nederland.
Hoe werkt carbid bij carbid schieten? Wanneer Carbid in aanraking komt met water, veroorzaakt dat een chemische reactie. Hierbij komt gas vrij. Dit gas wordt gebruikt om de bal in een melkbus weg te schieten.
Een leeg verfblik van max 750 cc (beslist niet groter) Carbid ongeveer 50 gram (1 klontje)
Voeg water toe
Voeg 50 tot 75 ml water toe aan het carbid in de bus (het volume van een borrelglaasje).
Je mag per persoon maximaal 5 kilo carbid in een luchtdichte verpakking vervoeren. De inspectie waarschuwt dat als carbid in contact komt met water, een zeer brandbaar gas vrijkomt dat makkelijk explodeert.
Knallen van 100-130 decibel
De harde knallen bij het carbidschieten kunnen blijvende gehoorschade geven. Vanaf 80 decibel kan geluid schadelijk zijn. Geluiden van 120 decibel kunnen je gehoor direct beschadigen. Een carbidknal is voor toeschouwers al gauw 100dB.
Op 31 december 2022 vanaf 14.00 uur tot 1 januari 02.00 uur is het mogelijk om carbid te schieten buiten de bebouwde kom. Dit mag alleen op eigen terrein. Hiervoor is geen toestemming of vergunning nodig.
De scheikundige naam voor carbid is calciumcarbide. Het is een verbinding tussen calcium en koolstof en heeft de scheikundige formule CaC2. Als carbid in aanraking komt met water ontstaat het gas acetyleen dat zeer brandbaar en explosief is.
Waar wordt carbid nu nog voor gebruikt? Naast carbidschieten wordt carbid nog voor enkele andere doeleinden gebruikt. Zo wordt calciumcarbide in de metaalindustrie gebruikt om ruwijzer te ontzwavelen. Ook wordt carbid van oudsher al door boeren gebruikt ter bestrijding van mollen in het land.