Amalgaam heeft een grijze kleur en wordt in het algemeen als lelijk ervaren in vergelijking met witte vullingen. Bij het plaatsen van de vulling en bij het uitboren ervan komt kwikdamp vrij, die gemakkelijk door de huid en het mondslijmvlies kan worden opgenomen. Het inademen van kwikdampen is zeer schadelijk.
Een batterij in de mond
In amalgaam zitten immer vijf verschillende metalen en het speeksel in de mond functioneert als elektrolyt. Deze elementen samen voldoen aan alle voorwaarden voor batterijvorming. De corrosie die hierdoor ontstaat brengt een kwikionentransport op gang.
Amalgaamvullingen bevatten het zware metaal kwik, een giftige stof die je gezondheid kan schaden. Steeds meer mensen laten hun amalgaamvullingen daarom vervangen door veiligere alternatieven.
Tandheelkundig amalgaam of tandvulling is een legering van vloeibaar kwik en andere metalen (zilver-, koper-, tin- en zinkpoeder) en wordt gebruikt om tandcariës te herstellen. Er bestaan nog andere materialen voor de verzorging van tandbederf (cf. paragraaf hieronder). Het bevat kwik.
Amalgaan- en composietvullingen
Tandartsen vinden over het algemeen amalgaam – een combinatie van kwik, zilver, tin of andere materialen – gemakkelijker en goedkoper. Deze vullingen gaan 10 tot 15 jaar of nog langer mee.
Mag ik direct eten na het plaatsen van de vulling? U kunt direct na de behandeling weer eten. Tijdens het plaatsen van de vulling verharden wij deze namelijk met een speciale blauwe lamp. Zo wordt de vulling sterk en dat betekent dat u na het plaatsen direct weer kunt eten.
Er zijn aanwijzingen dat amalgaamvullingen kwik kunnen lekken en op die manier voor gezondheidsklachten kunnen zorgen. In sommige landen, bijvoorbeeld Zweden, Denemarken en Oostenrijk, is het gebruik van amalgaam al verboden.
In de meeste gevallen worden er witte vullingen geplaatst. Naast glasionomeercement en compomeer wordt composiet het meest toegepast. Met composiet is veel mogelijk. Zo kunnen voortanden na een breuk opnieuw worden opgebouwd en verkleuringen van tanden en kiezen worden hersteld.
Doet een vulling krijgen pijn? Als je kiest voor een verdoving voel je niets voor de behandeling. Echter, bij een klein gaatje of als je niet bang bent voor de tandarts, kan je de behandeling ook zonder verdoving ondergaan. Het boren kan even gevoelig zijn, maar je zit na de behandeling niet met een verdoofde mond.
Een bestaande vulling moet soms vervangen worden als er bijvoorbeeld een breuk in zit. Een vulling zorgt er voor dat er weer goed kan worden gekauwd en voorkomt verdere (pijn)klachten. Als het tandvlees iets is teruggetrokken dan liggen de tandhalzen bloot. Dit kan gevoeligheid geven bij koude of warme dranken.
tandbederf, een lekkende vulling of een val dan zal er pijn kunnen ontstaan. In het begin is de pijn vaak mild en van korte duur; de pijn kan worden opgewekt door o.a. warmte en koude of zoetigheid. In een verder gevorderd stadium van de zenuwontsteking kan de pijn zeer heftig zijn en lang aanhouden.
Wanneer u uw kies heeft laten vullen bij de tandarts, is het mogelijk dat u achteraf milde pijn of gevoeligheid ervaart. Toch hoeft u zich hier geen zorgen over te maken. Dit zijn namelijk normale gevolgen van de ingreep.
Een lekkende vulling is een vulling die niet meer volledig afsluit. Door een lekkende vulling kan tandbederf onder de vulling ontstaan. Als dit tandbederf zich verder ontwikkelt, kan het tandweefsel ontstoken raken. Er is dan een wortelkanaalbehandeling nodig.
Als de vulling eruit valt, dan kun je proberen het gat dicht te stoppen met een klein stukje tandtechnische was of tandheelkundig cement. Maak zo snel mogelijk een afspraak met je tandarts en neem je vulling mee, als je die kunt vinden.
Tekenen en symptomen
Gewone symptomen van kwikvergiftiging zijn onder meer perifere neuropathie zich voordoend als paresthesie (tintelingen) of jeuk, branderig gevoel of pijn, verkleuring van de huid (roze wangen, vingertoppen en tenen), oedeem (zwelling) en desquamatie (de dode huid laat los in lagen).
Als de laag een beetje weg is, heb je een beginnend gaatje. Dit kan je door extra goed te poetsen soms nog wel wegpoetsen. Poets dan wel met een fluoride tandpasta, want die zorgt dat de tanden weer sterker worden. Als de laag helemaal weg is, komt er een bruin plekje.
Als uw kies afgebroken is, of uw vulling, dan hoeft u niet met spoed naar de tandarts. Dat moet wel bij extreme gevoeligheid en kloppingen. Als een stuk vulling of kies afbreekt, kan dit een vervelende scherpe rand opleveren en een verhoogde gevoeligheid.
Niets doen is geen optie. Als er geen vulling gemaakt wordt, kan een klein gaatje groter worden en uiteindelijk leiden tot een wortelkanaalbehandeling of verlies van uw tand of kies.
Tandvullingen met ongeveer 50% kwik en andere metalen noemt men ook amalgaamvullingen. Het staat als een paal boven water dat kwik vervuilend is voor het milieu. Kwikvullingen uit tanden zouden verantwoordelijk zijn voor een derde van de hoeveelheid kwik in het milieu.
Witte vullingen
Daarvan zijn er drie soorten die door de tandarts direct in de mond kunnen worden aangebracht: composiet, glasionomeer en compomeer. Het zijn materialen die verschillen van samenstelling. Composiet is de sterkste van de drie. Daarom wordt composiet het meest gebruikt.
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt echter dat het composiet misschien schadelijk is voor de gezondheid. Uit composietvullingen kan namelijk de giftige stof bisfenol-A lekken en zo in het lichaam terecht komen. Het composiet kan door de tandarts op verschillende manieren worden gebruikt.
Het vullen van een gaatje hoeft geen pijn te doen. Afhankelijk van de diepte van het gaatje en de pijngrens van een persoon kan het boren wel gevoelig zijn. Als het meer is dan gevoelig dan kan je uiteraard vragen om een plaatselijke verdoving. De verdoving zorgt ervoor dat je niks voelt van de behandeling.
WAAR MOET IK NA VERDOVING REKENING MEE HOUDEN? Door de verdoving kunnen uw tong, lippen en wang dik aanvoelen en/of soms gaan tintelen. Dit verdwijnt als de verdoving is uitgewerkt (na één tot enkele uren). Tot de verdoving is uitgewerkt, kunt u beter geen warm voedsel eten of drinken.
Doe-het-niet-zelf!
Toch raadt hij het absoluut af om zelf thuis aan de slag te gaan, meldt de Volkskrant. Als een kies aan het rotten is, moet je die uitboren en de bacteriën eruit halen, anders blijft dit proces doorgaan. Vergelijk het met rottend hout waar je een verflaagje overheen smeert.