Zo is het handig als je weet hoe je iemand moet begroeten. Als jij bijvoorbeeld iemand welkom wilt heten zeg je bonbini. Daarnaast wordt 'hallo' niet vaak gebruikt, maar gebruik je in plaats daarvan het dagdeel. Zo zeg je bon dia (goedemorgen), bon tardi (goedemiddag) of bon nochi (goedenavond).
Hopi bon! / Tremiento!
Het is net als dat liedje van Bassie en Adriaan: Bon dia is goedemorgen, Bon nochi goedenacht. Het is op de eilanden heel normaal om altijd, overal, iedereen te groeten. Het wordt gezien als beleefdheidsvorm. Dus stamp ze uit je hoofd: 'Bon dia' is voor de ochtend en gebruik je tot een uur of twaalf.
Ik kom zo terug! Mi ta bai bin! Wat ga je vandaag doen?
'Graag gedaan' of 'geen dank' is di nada in het Papiaments. Als je iemand netjes aan wilt spreken zeg je tegen een meneer menér, sir of señor, en tegen een vrouw yufrow (juffrouw) of señora (mevrouw). Oh, en natuurlijk ook wel handig om te weten: si is 'ja' en no is 'nee'.
Kiko bo ta bai hasi awe? Wat ga je vandaag doen?
Ook op Curaçao is het Nederlands een officiële taal (voor 8% van de bewoners de thuistaal), evenals op Aruba (voor 6% de thuistaal) en op Sint-Maarten (4% thuistaal). Op Curaçao en Aruba is Papiaments de meest gesproken thuistaal, op Sint-Maarten Engels.
Het Papiamento is een Creoolse taal gebaseerd op het Portugees en/of Spaans. De taal wordt gesproken op het eiland Aruba. Een variant van het Papiamento - Papiamentu – wordt gesproken op eilanden Curaçao en Bonaire.
In het Papiaments plaatsen we de r echter vlak achter de d, en is er geen sprake van een o-klank maar een oe-klank. Drumi dushi! Slaap lekker! Welterusten!
Zelfs wanneer jet niet bekend bent met het Spaans, is het vrij makkelijk om Papiaments te leren. Dat komt omdat elk woord precies zo wordt uitgesproken zoals het geschreven wordt. Aangezien het niet moeilijk is om Papiaments te leren, doe je met het veel plezier.
Dushi is Papiamento voor lekker
Het woord dushi komt waarschijnlijk van het Spaanse woord 'dulce', wat zoet betekent. In het Papiaments heeft dushi onder andere dezelfde betekenis, maar in de context van eten wordt het ook gebruikt als iets erg lekker is. Uw eten hoeft dus niet per se zoet te zijn om dushi te zijn!
Bon biní betekent welkom. En de juiste spelling staat dikgedrukt aan het begin van de vorige zin. We horen vaak dat het op verschillende manieren wordt uitgesproken, maar de klemtoon valt toch echt op de laatste í en niet op de eerste lettergreep.
Mi mama tin 52 aña.
Van harte gefeliciteerd! Mashá pabien, hopi aña mas di bida i salú! Van harte gefeliciteerd, “nog vele jaren en gezondheid”!
Brasa betekent namelijk 'knuffelen' in het Papiaments. En wie houdt er nou niet van knuffelen? Iedereen toch!
'Puta' heeft dezelfde betekenis in het Papiaments. Het heeft een negatieve klank, en wordt dus ook voornamelijk als scheldwoord gebruikt. Als alternatief wordt ook wel 'shishi' gebruikt, dit betekent sletterig.
Wij Curaçaoënaars, Bonairianen en Arubanen zien het ook zo. Daarom wensen we elkaar en anderen op de maandag een bon siman, een goede week. Iedere maandag weer.
Binnen een paar maanden is de basis van Papiaments eigen te maken en je hebt de rest van je leven profijt van het leren van Papiaments! Tijdens de cursus komen de basisregels van de taal en het basiswoordenschat aan bod in video's en luisterfragmenten.
Het Papiaments lijkt een beetje op het Portugees, het is dan ook een Portugese creoolse taal. Creoolse talen zijn talen die vaak werden gesproken door slaven.
Papiamentu is een taal die is ontstaan uit Afrikaanse dialecten, Spaans, Portugees, Engels en Nederlands en wordt door de bevolking op de Benedenwindse eilanden (Curaçao, Bonaire en Aruba) gesproken.