Om groei van legionellabacteriën tegen te gaan, is het sterk aan te raden om in periodes dat het drinkwater opwarmt tot boven 25°C dagelijks te spoelen. Op deze wijze koppelt u de uitkomsten van de temperatuurmetingen (temperatuur water boven 25°C) aan directe preventieve maatregelen.
Kwaliteit drinkwater minder
Ook de legionellabacterie groeit in stilstaand water en kan voor gezondheidsklachten zorgen. Het RIVM adviseert om leidingen goed door te blijven spoelen. Het advies is om dat minstens 1 keer per week te doen. Zeker als de leidingen niet vaak gebruikt worden.
U kunt legionella-groei wel beperken door op het volgende letten: Stel de boiler of combiketel goed af (tenminste 60 graden). Gebruik het warme en koude water minimaal wekelijks. Spoel direct na terugkeer van vakantie even de kranen en douche door om het water te verversen.
Minimaal 2 keer per jaar moet u het water controleren op legionella. U moet de meting laten uitvoeren door een gecertificeerd bedrijf. U bent verplicht maatregelen te nemen om het aantal legionellabacteriën terug te dringen als er 100 kolonievormende eenheden per liter (kve/l) of meer worden gemeten.
Om met thermische desinfectie legionella effectief tegen te gaan, moet het doorspoelen minimaal wekelijks gebeuren. Op deze manier wordt de legionella bacterie die op dat moment in het water aanwezig is, gedood.
Voor thermische desinfectie is namelijk een grote hoeveelheid warm water nodig, om een leiding minimaal 20 minuten te kunnen spoelen op een temperatuur van minimaal 60°C. Dat gaat niet lukken met een gewone, kleine boiler. De richtlijn stelt minimaal 20 minuten spoelen op een temperatuur van 60°C.
In te koud water of te warm water kan legionella niet overleven. In water kouder dan 25 graden Celsius overleeft de legionellabacterie wel, maar kan deze zich niet vermenigvuldigen. Met temperaturen vanaf 55 tot 60 graden sterft de bacterie af.
Naar schatting lopen jaarlijks honderden en mogelijk duizenden mensen een infectie met de legionellabacterie op. De meeste mensen worden niet ziek na blootstelling. Slechts bij een klein deel van degenen die met de bacterie zijn besmet, ontwikkelt zich de ernstige veteranenziekte.
Zelfs onder gunstige desinfecterende omstandigheden in het zwemwater, zoals het geval is bij voldoende vrij beschikbaar chloor in combinatie met een goede zuurgraad (pH), kan een contacttijd met chloor van 30 minuten of meer noodzakelijk zijn om de legionellabacterie af te doden.
Wanneer er een nieuwe kraan is geïnstalleerd
Spoel minimaal één kopje water door. Langer dan 10 seconden de kraan doorspoelen is alleen nodig als ook de leidingen nieuw zijn. Nieuwe kranen geven in de eerste periode van gebruik soms metalen aan het water af. Dat gebeurt vooral als het water in de kraan stilstaat.
Conform de ISSO publicaties 30.5 (LegionellaCode woninginstallaties) en 55.1 (Handleiding Legionellapreventie in Leidingwater) moet de warmtepompboiler wekelijks gedesinfecteerd te worden.
De meeste mensen worden niet ziek van de legionella-bacterie. Wordt u wel ziek dan begint dat meestal een week na besmetting. De ziekte begint meestal met verkoudheid, hoest, koorts en spierpijn.
De smaak verandert wel door de tijd, want de soms aanwezige algen, schimmels en/of gisten tasten de smaak aan. Maar de kans dat ziekteveroorzakende organismen in het water groeien, is zeer klein ontdekten de onderzoekers. Als het glas eerst schoon was, zal het ook schoon blijven.
Besmetting met legionella gebeurt via de longen. U kunt alleen besmet raken als u besmette druppeltjes waternevel inademt. Bijvoorbeeld in douches of bubbelbaden, in de omgeving van natte koeltorens of afvalwaterzuiveringsinstallaties. Het is niet gevaarlijk om besmet water te drinken.
Indien ze niet te voorkomen zijn, moeten doodlopende leidingen zo dicht mogelijk tegen de hoofdleiding afgesloten worden (op een maximale afstand van 10 cm of 5x de leidingdiameter). Dergelijke leidingen moeten echter zoveel mogelijk vermeden worden (gelet op het risico op legionellaontwikkeling).
Hoe lang kraan doorspoelen tegen legionella? Laat alle kranen een minuut lang lopen om legionella te voorkomen. Dit water hoeft u natuurlijk niet weg te gooien. Vang het doorgespoelde water op in een emmer of gieter en gebruik het bijvoorbeeld om de planten water te geven of om de auto mee te wassen.
Wanneer water in een leiding warmer wordt dan 25 graden kunnen bacteriën gaan groeien. Vooral tussen de 25 en de 45 graden doen legionellabacteriën het goed. Vanaf 55 graden gaan de bacteriën weer dood.
Een deel van de legionella infecties wordt alleen aangetoond met behulp van serologie middels een titerstijging in twee sera afgenomen in de acute fase van de infectie (serum1) en afgenomen 6 - 8 weken na het eerste serum (serum 2). PCR: Bepaling: Legionella specifiek DNA (PCR)
Legionellabacteriën kunnen zich in elke leiding met stilstaand water tussen de 20 en 65 graden ontwikkelen. Daarom is het bijvoorbeeld ook belangrijk alle kranen in uw huis na de vakantie eerst een minuut te laten lopen.
Legionella in bubbelbaden en whirlpools
De temperatuur van het water in whirlpools en bubbelbaden ligt vaak tussen de 25 en 45°C. In dit warme water kan de legionellabacterie snel in aantal groeien. Daarom kunnen deze baden een risico vormen. Ook thuis.
Legionella is een bacterie, die zit in (leiding)water en in de grond. De bacteriën voelen zich het beste thuis in stilstaand water en bij temperaturen tussen de 20 en de 50 graden. Als je heel kleine waterdruppeltjes (waternevel) inademt met daarin legionellabacteriën, kun je daar ziek van worden.
Als de watertemperatuur ongeveer 50 graden is, kun je gerust aannemen dat je boiler goed werkt. Bij een lagere temperatuur moet de eenheid mogelijk een paar graden hoger worden ingesteld. Onthoud dat temperaturen boven de 50 graden te hoog zijn voor de meeste huishoudens.
Legionella bacteriën kunnen zich niet voortplanten bij een watertemperatuur onder de 20 °C, en sterven bij een water temperatuur van boven de 60 °C. Bij temperaturen boven 70 °C sterft de bacterie vrijwel onmiddellijk.
De meeste duurzame systemen leveren warmte rond 40°C. Echter warm tapwater moet minimaal 55 tot 60°C zijn. Daarom is er extra warmtebron nodig. Bij een gasloze aansluiting betekent dat bijna altijd elektrisch bijverwarmen.