Prevalentie: 20% van de mensen met een acuut psychiatrisch beeld. Verschillende studies naar pre- valentie van katatonie bij mensen met ASS melden cijfers tussen 6-20%, hierbij wordt geen onderscheid gemaakt op aanwezigheid van een verstandelijke beperking.
Katatonie kan verschillende oorzaken hebben, bijvoorbeeld blootstelling aan sommige giftige stoffen en het gebruik van bepaalde medicijnen. Vroeger werd katatonie gezien als variant van schizofrenie ('schizofrenie van het katatone type'), maar later werd duidelijk dat katatonie vooral voorkomt bij depressie.
Als een bepaalde aandoening de katatonie veroorzaakt, behandelt de arts deze eerst. Soms is dit voldoende om de katatonie te genezen. Wanneer dit niet voldoende is kan de arts medicatie toedienen. Veelgebruikte medicatie bij katatonie zijn benzodiazepinen.
Katatonie kan meestal eenvoudig en effectief worden behandeld met benzodiazepinen; terughoudendheid met deze middelen is niet nodig. Lorazepam is het middel van eerste keus. Op katatonie lijkende beelden, zoals een maligne neuroleptisch syndroom en een non-convulsieve status epilepticus, dienen uitgesloten te worden.
Doseringen tot 30 mg lorazepam per dag zijn soms noodzakelijk. Indien er na twee dagen geen effect waarneembaar is van lorazepam (tenminste 15mg of elke dosering die overmatige sedatie geeft) en het beeld ernstig is: overweeg te starten met ECT (2 tot 3x/week, bilateraal, minimaal 6x).
Sommige mensen zijn niet meer in staat zich te bewegen en staan soms urenlang stil. Andere mensen maken juist doelloze bewegingen of vertonen bizar gedrag. In ernstige gevallen (lethale katatonie) kan iemand helemaal niets meer doen en kan de katatonie fataal worden.
Letale of maligne katatonie is een subtype van katatonie waarbij ook koorts en autonome instabiliteit aanwezig zijn. Letale katatonie is vaak niet te onderscheiden van het maligne antipsychoticasyndroom.
Of het duurt weken of maanden voordat dit gebeurt en je een behandeling krijgt. Dat komt doordat bepaalde kenmerken van katatonie kunnen lijken op de kenmerken van andere aandoeningen. Zoals een manie, delier of epilepsie. Ook bijwerkingen van bepaalde medicijnen, antipsychotica, kunnen lijken op katatonie.
Katatone schizofrenie
Bij deze vorm van schizofrenie zijn er problemen in de motoriek, ook wel katatonie genoemd. Er zijn twee vormen waarin katatonie zich kan uiten: bewegingsarmoede: de patiënt kan voor langere tijd bewegingloos, in een soms bizarre houding blijven.
De schizo-affectieve stoornis is een stoornis die zowel kenmerken van schizofrenie als van een stemmingsstoornis kent. De stemmingsstoornis uit zich in neerslachtigheid, depressie, een manie of een sterke afwisseling van stemmingen.
Wanen of waanbeelden zijn verkeerde gedachten of ideeën over gebeurtenissen in de realiteit. Deze wanen komen niet overeen met de werkelijkheid, maar iemand met een psychose gelooft hier heel sterk in. Voor die persoon is die waan werkelijkheid geworden, hoe vergezocht ook.
Symptomen. Veelvoorkomende symptomen van schizofrenie zijn wanen, hallucinaties en denkstoornissen, verstoring van aandacht, gebrek aan emoties, en geheugenstoornissen. Daarnaast komt ook depressie veel voor en is het risico op zelfdoding zo'n 10%.
Bij een conversiestoornis gaat er iets mis met de signalen van de hersenen naar delen van het lichaam. U kunt bijvoorbeeld uw armen of benen niet meer bewegen, u verliest uw bewustzijn of u krijgt problemen met praten, slikken, zien of horen.
Bij een waanstoornis heeft u last van wanen. Wanen zijn overtuigingen of gedachten die niet overeenkomen met de werkelijkheid. U denkt misschien dat u wordt achtervolgd of dat u het slachtoffer bent van een complot. Ook kan het voorkomen dat u denkt dat berichten op de radio of tv speciaal voor u bedoeld zijn.
De arts zal de diagnose vaststellen aan de hand van: gegevens uit gesprekken, psychiatrisch onderzoek, het eigen levensverhaal. observaties van gedrag en gebeurtenissen. informatie over het verloop van de verschijnselen, de symptomen, het gedrag.
Antipsychotica zijn medicijnen die helpen om uit een psychose te komen. Ze verminderen hallucinaties, wanen en angst. Ook helpen ze om helderder te denken. Dit komt omdat ze de effecten verminderen van bepaalde stoffen in de hersenen.
Uit de resultaten komt naar voren dat schizofrenie geassocieerd blijkt met een kortere levensverwachting: mannen bereiken een voorspelde leeftijd van gemiddeld 59,9 jaar, terwijl dat bij vrouwen 67,6 jaar is. De metabole ontregeling wordt, zoals gezegd, als belangrijke oorzaak gezien van de kortere levensverwachting.
Een psychose zonder medicatie kan binnen een week weg zijn of een jaar of langer aanhouden. Er is geen precies antwoord op te geven, behalve dat je ook zonder medicatie uit de psychose kan komen. Het is over het algemeen niet zinvol om iemand te proberen overtuigen dat anderen zijn ideeën niet hebben.
Helaas is schizofrenie niet te genezen. Voor behandeling van schizofrenie is het van groot belang dat zo snel mogelijk de juiste diagnose gesteld kan worden. De behandeling is vervolgens gericht op het verminderen van de psychotische verschijnselen, en het verlagen van de intensiteit van deze verschijnselen.
'Met negatieve symptomen bedoelen we het ontbreken van normaal aanwezig gedrag. Mensen zijn dan teruggetrokken, hebben minder motivatie, zijn vlak. Er zit weinig leven in. Het probleem is dat die symptomen vaak lang aanhouden en zeer invaliderend zijn.
Patiënten met schizofrenie kunnen een arbeidsongeschiktheidsuitkering bij het UWV aanvragen. Mensen zonder arbeidverleden kunnen een beroep doen op de Wajong als zij voor hun 17e levensjaar of tijdens hun studie arbeidsongeschikt zijn geworden.
Mutisme of stomheid is een stoornis in de gesproken taal, die wordt gekenmerkt door het (bijna) niet uiten van gesproken taal. Dit kan liggen aan onvermogen om te spreken. Dit treedt op bij cognitieve stoornissen en als catatonie bij schizofrenie. Ook kan het voorkomen bij depressie of als conversiestoornis.
Er kunnen verschillende lichamelijke klachten ontstaan, zoals spierzwaktes en moeite met praten. Zo kan een van de ledematen door stress 'uitvallen' of verlamd raken, zoals een been of arm.
Behandeling van een conversiestoornis
Bij de meeste mensen gaan de klachten over binnen een dag tot enkele maanden. Het komt niet vaak voor dat iemand langer klachten houdt. Met de huisarts of neuroloog bespreekt u hoe het gaat met uw herstel. U bespreekt hoe u en de mensen uit uw omgeving omgaan met de klachten.