Deze vorsten hadden gemeenschappelijk dat zij streefden naar een zo efficiënt mogelijk bestuur en naar de vorming van een moderne staat, bijvoorbeeld door een moderne bureaucratie van ambtenaren in te stellen zodat de belastinginning optimaal te organiseren was.
Kenmerkend voor het verlicht absolutisme is de leus 'alles voor het volk, niks door het volk'. Dit betekent dat de verlichte vorst zich inzette voor het algemeen belang en het volk meer vrijheid gaf, maar geen inspraak. Een voorbeeld van een verlicht vorst uit de 18e eeuw is koning Frederik de Grote van Pruisen.
Frederik de Grote
Hij is alleen maar de eerste dienaar van de staat." Frederik de Grote schafte onder andere de pijnbank af, voerde een beperkte persvrijheid in, gaf christelijke minderheden meer vrijheid en schafte de horigheid af op zijn eigen grondbezit.
Een absoluut vorst nam eerst alle beslissingen zelf; een verlicht vorst maakt meer gebruik van de ministers en advies van bestuurders. Er was dus ruimte voor overleg. Bij de absolute vorsten was er geen sprake van godsdienstvrijheid. Nu is er sprake van religieuze tolerantie.
Als belangrijkste aanleiding worden de natuurwetten van sir Isaac Newton genoemd, omdat hij de mystieke (geheimzinnige) sfeer van het heelal wegnam en aantoonde dat het heelal werkte volgens vaste natuurwetten. De verlichting begon in landen zoals Nederland en Engeland.
verlicht bijv. naamw. Uitspraak: [vər'lɪxt] 1) goed zichtbaar doordat er licht op valt Voorbeeld: `Kijk goed uit, want het tuinpad is niet verlicht. ` 2) met vernieuwende denkbeelden en zonder vooroordelen Voorbeeld: `een verlic...
De bekendste filosofen onder hen waren Charles Montesquieu (1689-1755), Voltaire (1694-1778), Jean-Jacques Rousseau (1712-1778) en de redacteuren van de Encyclopédie Denis Diderot (1713-1784) en Jean le Rond d'Alembert (1717-1783).
Koning Willem I regeert als een verlicht absolutistisch vorst: hij bepaalt het beleid, neemt besluiten en is verantwoordelijk voor de financiën, en hij benoemt en ontslaat de ministers. Die ministers zijn alleen aan hem verantwoording schuldig en zijn in feite 'ambtenaren'.
De Verlichting was een periode waarin gestreefd werd naar meer licht in de duisternis, dat wil zeggen: meer kennis, meer geluk. Het was een Europese beweging die zich vanaf 1670 vanuit Nederland en Engeland gedurende de achttiende eeuw verspreidde over de rest van Europa.
Het ideaal van de verlichting was een samenleving die bevrijd was van geweld, macht, onderdrukking, ongelijkheid etc. Verdraagzaamheid, persoonlijke vrijheid en onderlinge gelijkheid waren daarom zeer belangrijk.
Het Absolutisme is een regeringsvorm waarbij de macht van de koning niet wordt ingeperkt door een grondwet of de rechten van anderen.
Het verlichte despotisme vond de oorsprong in de verlichting, een politiek-filosofische stroming in de 18e eeuw. Bij het verlichte despotisme voerden absolute monarchen sociaal-politieke hervormingen door in hun rijken. Dat wil zeggen, alles voor mijn volk, maar niets door mijn volk (=regeren in naam van het volk).
Frederik de Grote was een vorst in de traditie van het verlicht absolutisme ofwel het verlicht despotisme. Hij was zelf agnost, religieus tolerant, dichter en schrijver en sterk geïnteresseerd in de filosofie van de Verlichting. Ruim veertig jaar lang correspondeerde Frederik de Grote met de Franse filosoof Voltaire.
Ze gingen nadenken over hoe de wereld echt in elkaar zit. Dit is de overeenkomst van de verlichting en de wetenschappelijke revolutie. Het verschil is dat bij de wetenschappelijke revolutie de wetenschappers zich meer focussen op de natuur en de wereld en bij de verlichting meer op de samenleving.
14 juli 1789: bestorming Bastille
Bestorming van de Bastille De bestorming van de Bastille, hét symbool van het Franse ancien regime, was een van de eerste grote gewelddadigheden van de Franse Revolutie en wordt wel beschouwd als de start van de revolutie.
Verlichting (stroming), een intellectuele stroming in de westerse wereld; soms ook gebruikt voor het tijdperk waarin deze stroming opkwam en de tijdgeest domineerde. Verlichting (boeddhisme), eindstadium in het boeddhisme.
De Verlichting of Eeuw van de Rede was een cultureel-filosofische en intellectuele stroming in Europa die ruwweg samenviel met de 18e eeuw. Het was een reactie op het dogmatische autoriteitsgeloof.
Rationalisten waren ervan overtuigd dat kennis en rede superieur waren aan traditie en geloof. Rationeel denken zou leiden tot vooruitgang. Rationalisme was dan ook het belangrijkste kenmerk van het denken tijdens de Verlichting. Bij het rationalisme was het gebruiken van de rede dus het belangrijkst.
In het marktmechanisme waar winst de drijfveer voor economisch handelen is, zal dan de beste afstemming ontstaan van vraag en aanbod. De ideeën van de Schotse verlichting worden ontwikkeld door geleerden als John Playfair, Joseph Black, James Hutton, David Hume en Adam Smith.
Koning Willem I is de eerste Koning van het Koninkrijk der Nederlanden. Willem Frederik Prins van Oranje en Nassau wordt op 24 augustus 1772 geboren in Den Haag als oudste zoon van Prins Willem V en Prinses Wilhelmina van Pruisen.
Willem I laat tussen Noord en Zuid kanalen en wegen aanleggen om het goederenvervoer te vergemakkelijken. Zelf treedt hij ook op als investeerder. Voor de handel met Nederlands-Indië richt hij in 1824 de Nederlandsche Handel-Maatschappij op.
Later in de 18e eeuw werd Parijs het centrum van de Verlichting, mede dankzij denkers als Montesquieu en Voltaire. Tijdens de Verlichting kwamen er nieuwe ideeën over hoe de ideale samenleving eruit zou moeten zien. Vrijheid en gelijkheid waren de belangrijkste speerpunten om een ideale samenleving te kunnen bereiken.
Reacties. Je ziet in de Verlichting een contrast met de Renaissance, in de Renaissance greep men terug op de klassieke oudheid, maar in de Verlichting wordt iets nieuws in gang gezet. De mens gaat zelf nadenken en ontwikkelt zelf nieuwe ideeën, ze nemen dus geen oude ideeën over.
Voltaires gedachtegoed kenmerkte zich door een vooruitstrevend humanisme, rationalisme en felle kritiek op onrecht en de kerk. Voltaire Voltaire wees alle vooroordelen, bovennatuurlijke en dogmatische verklaringen af, kwam op voor de mensenrechten en legde het accent op de rede.