Om het risico op gevechten en verwondingen te verminderen, 'praten' haaien met elkaar met hun lichaamstaal. Veel soorten gebruiken vaste signalen om andere haaien duidelijk te maken op afstand te blijven. Ze krommen hun rug, wijzen met hun borstvinnen naar beneden en zwemmen vast- beraden.
Sommige soorten wisselen wel 30.000 tanden tijdens hun leven. Haaien kunnen heel goed horen en ruiken. Met hun zijlijnorgaan kunnen ze zelfs de hartslag van een vis horen.
De mens is namelijk geen natuurlijke prooi voor de haai en men neemt aan dat haaien alleen mensen aanvallen wanneer zij zich bedreigd voelen of indien zij de mens verkeerdelijk aanzien voor een zeehond.
De geslachtsorganen van mannelijke haaien (zogeheten klaspers) liggen tussen de buikvinnen in. Tijdens copulatie klappen deze organen naar voren uit (soms een van de twee) en penetreren de vrouwelijke cloaca (een spleetvormige opening in de buik die dient voor urine, uitwerpselen en voortplanting).
Haaien halen sowieso hun neus op voor mensenvlees en geven de voorkeur aan zeedieren. Maar bijvoorbeeld de haringhaai en de grote blauwe haai kunnen lelijk bijten als ze zich bedreigd voelen. De grote blauwe haai is niet agressief, maar kan wel bijten als hij zich bedreigd voelt of wordt uitgedaagd.
Aanval op de lever
Fysiek is de orka superieur aan de haai. Bovendien jagen walvissen in een school. In tegenstelling tot andere vissen hebben haaien – en andere kraakbeenvissen als roggen – geen zwemblaas vol met lucht om ervoor te zorgen dat ze boven kunnen komen.
Murenen kunnen tot twee meter lang worden. De meeste tijd leven ze in holtes en grotjes. Ze hebben een beschermend slijm op hun lichaam dat bij aanraking giftig is.
Als een van de meest primitieve wezens op aarde ontwikkelden haaien zelfs als eersten 'de blauwdruk van de hersenen van gewervelden', zoals zij het noemt. Deze omvat bekende structuren zoals reukkolven, de kleine hersenen en delen van de voor- en middenhersenen.
Imposant reukvermogen
Haaien zijn jagers en zijn afhankelijk van hun reuk om een maal te vinden. Eén druppel bloed in het water ruiken ze van 1,5e kilometer afstand. Dit is vergelijkbaar met het vinden van een golfbal in Loch Ness.
Haaien hebben niet veel vijanden, maar hun grootste vijand en grootste bedreiging is zonder twijfel de mens. Mensen vormen op verschillende manieren een bedreiging voor het voortbestaan van de dieren. De mens vervuilt en verstoort hun leefomgeving.
"Als je ooit oog in oog komt met een haai is mijn eerste tip: ga niet heel hard wegzwemmen. Dan trigger je ze juist, en worden ze nieuwsgierig. Probeer rustig te blijven, en blijf de haai aankijken. Daarmee houd je controle over de situatie.
Maar de kans dat je ooit wordt gebeten door een haai is extreem klein. Per jaar overlijden gemiddeld tien mensen door een haaienbeet. In vergelijking: muggen zijn verantwoordelijk voor 725.000 doden per jaar.
Een haai heeft namelijk vlijmscherpe tanden! Een haai kan zich ook bedreigd of uitgedaagd voelen. Hij is namelijk erg gevoelig voor bewegingen in het water. De haai is bang en probeert zichzelf te verdedigen door te bijten.
De aarsvin en de rugvin zijn belangrijk om te sturen. Maar als de haai door de beweging van de staart vooruit geduwd wordt, zorgt de aarsvin er ook voor dat de haai niet heftig gaat schommelen.
Haaien hebben geen tong waarmee ze hun prooi naar binnen kunnen werken, dus schudden sommige soorten met hun schouders om het voedsel richting hun maag te dirigeren.
Zintuigen Haaien kunnen redelijk goed zien en proeven, maar ze kunnen nóg beter ruiken. Eén druppel bloed ruiken ze al op meer dan 1 kilometer afstand. Haaien voelen ook trillingen. Op zijn zijkanten zitten gaatjes die zeer kleine trillingen in het water kunnen voelen.
Sla de haai op zijn snuit
Het klinkt misschien als iets uit een stripboek, maar dit is wel degelijk een beproefde en relatief betrouwbare manier om een haai af te schrikken. Sla het dier met volle kracht recht op de neus, en zorg er vooral voor dat je eerste slag hard aankomt.
Sommige haaien verliezen telkens één of twee tanden, terwijl soorten zoals de doornhaaien een hele rij tanden tegelijk verwisselen. Tijdens de groei worden de tanden steeds groter dan de voorlopers. In de loop van een haai zijn leven verslijt deze vis meer dan duizend tanden!
De grote witte haai is een van de meest gevreesde roofdieren van de zee – en met reden. Deze haai heeft namelijk de meeste haaienaanvallen op zijn geweten – op enige afstand gevolgd door de agressieve tijgerhaai en stierhaai.
Arthur: zo scherp als een splinter. Hoeveel tanden zou je nodig hebben om je vinger af te laten bijten.
In tegenstelling tot sommige vissen worden haaien inwendig bevrucht, wat betekent dat het eitje en sperma samenkomen in het lichaam van het vrouwtje. Sommige haaien leggen bevruchte eieren op de bodem van de oceaan, andere baren levende jongen.
Maar onze ergste vijand – en 's werelds gevaarlijkste dier – is de mug. De kleine bloedzuiger brengt elk jaar ziekten over op honderden miljoenen mensen en ongeveer 1 miljoen mensen sterven daaraan. De mug is dan ook het dier dat wereldwijd de meeste mensen doodt.
De gevaarlijkste zee ter wereld is waarschijnlijk de Atlantische Oceaan , daar gebeuren de meeste ongelukken. Deze enorme waterplas tussen Europa en Amerika is normaal een vrij rustige oceaan. Juist deze stilte maakt hem zo gevaarlijk. Zeevaarders zijn minder alert op de gevaren van de oceaan.
De gevaarlijkste dieren van Nederland zijn:
Adder. Grote pieterman. Wolf. Wild zwijn.