Bij het herkennen van onderpresteren is het raadzaam om te denken in de groeperingen denklui, faalangstig en gedemotiveerd. De verschillende vormen van onderpresteren leiden tot verschillende uitingen in het gedrag. Het kenmerkende gedrag kan men zowel op cognitief, sociaal-emotioneel als fysiek gebied herkennen.
De gevolgen van onderpresteren
Een verkeerd/negatief zelfbeeld: dit kan een kind depressief, faalangstig of juist té perfectionistisch maken. Werkhoudingsproblemen: je kind kan zich slecht concentreren, zijn werktempo gaat omlaag en hij stelt zich veel te hoge (of juist te lage) doelen.
Onderpresteren betekent letterlijk: onder het eigen niveau presteren. Onderpresteren is een fenomeen dat vaak voorkomt bij hoogbegaafden. Wanneer het eigen niveau ver boven het gemiddelde ligt, is de kans op onderpresteren groot.
Stimuleer doorzettingsvermogen
Beloon inspanningen van het kind in plaats van alleen het bereikte succes of het resultaat. Geef complimenten en waardering voor de moeite die ze doen. Dit zal je kind helpen om zich positief te ontwikkelen en te blijven proberen ook als ze tegenslagen hebben.
Snel kleuren en cijfers herkennen. Een grote woordenschat hebben en lange, samengestelde zinnen maken. Juist heel laat gaan praten, maar wel meteen in volzinnen. Beter kunnen opschieten met oudere kinderen en volwassenen dan met leeftijdsgenoten.
Probeer erachter te komen of er misschien een probleem is waardoor je kind niet wil leren, en zoek daar een oplossing voor. Neem contact op met de mentor op school. Bespreek het tijdens een rapportbespreking of maak een aparte afspraak. Het is belangrijk dat je puber zich thuis voelt op school.
De hoog presterende leerlingen worden opgemerkt door hun goede werkhouding, op tijd klaar, goed verzorgd werk, goede cijfers. Volwassenen zien hun A scores, merken dat ze snel de schoolse procedures oppakken. Sommige denken dat dit de begaafde leerlingen zijn, omdat zij boven de groep uitsteken.
IQ testen zijn niet altijd accuraat
Uitzonderlijk begaafde of heel creatieve hoogbegaafde kinderen scoren vaak slecht op zo'n standaard test. Je hebt daarom een specialist nodig die aantoonbare ervaring heeft met hoogbegaafde kinderen en die dus een juist advies kan geven. Linda Silverman noemt het clinical judgement.
Researchers aan de University of Washington en in Glasgow zijn het er na uitgebreid onderzoek over eens: de intelligentie van een kind wordt bepaald door het genetisch materiaal langs moeders kant. Het genetisch materiaal van de vader heeft geen invloed.
Veel mensen zien het als een manier om hun hoogbegaafdheid te kunnen bewijzen. Misschien voelt het alsof je dan pas mag vinden en zeggen dat je hoogbegaafd bent. Maar hoogbegaafdheid komt niet altijd naar voren in een IQ-test. Sommige hoogbegaafden scoren zelfs laag op een IQ-test, ook al hebben ze een hoog IQ.
Intelligentie wordt meestal gemeten met een IQ-test. De algemene norm voor hoogbegaafd-zijn is een IQ hoger dan 130. Hoewel intelligentietesten in zekere zin betrouwbaar zijn, geven ze slechts een indicatie van de hoogte van je intelligentie. Je kunt tijdens een IQ test ook andere factoren meten, waaronder faalangst.
We zien vaak dat tieners zich niet meer 'gesteund' voelen door hun ouders, waardoor ze automatisch minder gemotiveerd zijn om dingen voor en met ze te doen. Ook al is je kind al iets ouder, soms heeft hij of zij dat beetje extra aandacht nodig. Wil je iets bereiken? Praat erover om samen tot afspraken te komen!
Heel wat hoogbegaafden groeien snel uit hun baan en dan slaat de verveling en onderprikkeling toe. Ze worden lange tijd niet meer uitgedaagd en krijgen last van chronische verveling, demotivatie en soms depressie. Onder je niveau functioneren is lastig, zeker als je hoogbegaafd bent.
Bij hoogbegaafde kinderen houdt dit langer aan, want ze zijn vaak ontzettend nieuwsgierig en willen het liefst de hele dag nieuwe dingen uittesten. Je kind heeft dan ook een brede interesses en vindt zowel auto's, als vulkanen, als …. ga zo maar door, het einde.
hoogbegaafden leren gemakkelijk. vaak hebben ze een sterk rechtvaardigheidsgevoel. net als hoogsensitieve personen hebben ze een hekel aan verplichtingen. ze hebben humor en woordspelingen die anderen niet altijd begrijpen.
Hoogbegaafdheid: de nadelen
Je verveelt je snel als je in een groep zit die langzamer denkt en leert dan jij. Mensen begrijpen je gedachtensprongen en gevoel voor humor vaak niet. Soms voel je je daardoor eenzaam en 'anders' dan je klasgenoten. Je kunt problemen krijgen in het maken van contact met anderen.
Natuurlijk zijn daarbij uitzonderingen, maar over het algemeen heeft een kind op het VWO bijvoorbeeld een gemiddeld IQ van minimaal 116. Voor een leerling op het Havo is het gemiddeld IQ minimaal 107.
Naast de hoge intelligentie (IQ van 130+) is bij hoogbegaafdheid ook sprake van creativiteit, doorzettingsvermogen en motivatie. Wanneer deze motivatie en creativiteit (in creatieve manieren van denken) niet zichtbaar zijn en er “alleen sprake is van uitzonderlijke intelligentie” spreken we over hoogintelligent.