Ga niet tegen iets in en ga je niet verdedigen, maar geef mee op een 'mistige' manier en blijf bij je standpunt. Geef een fout toe zonder daar een drama van te maken. Verdedig je niet tegen kritiek. Probeer er van te leren en lok uit dat de ander de kritiek concretiseert.
Als je het gevoel hebt dat jij, of iemand die je kent, in een manipulatieve relatie zit, raden experts aan dat je een beroep doet op een therapeut. Een steungroep kan ook helpen, meent Stines. In veel gevallen moet je ervoor zorgen dat het gedrag je niet persoonlijk raakt.
Oorzaken van manipulatief gedrag
Een andere reden dat mensen zich manipulatief gedragen is als er veel op het spel staat, zoals bijvoorbeeld in de politiek. Een bepaald type mensen zal alles doen om aan de macht te blijven zodra ze het eenmaal ervaren hebben, met alle gevolgen van dien.
Zelfredzaamheid, onafhankelijkheid, zelfverzekerdheid, opkomen voor jezelf, grenzen stellen & aangeven en je eigen leven te gaan leven, komen allen aan bod. Je kunt de manipulator niet veranderen, ook al blijf je dit proberen. Het gaat niet lukken want een manipulator wilt niet veranderen.
Narcisten bieden hun excuses niet aan omdat ze geen schuldgevoel hebben. Narcisten hebben geen empathie. Hierdoor kunnen ze gewoon niet begrijpen waarom de andere persoon gekwetst is of waarom hij zich ergens zorgen over maakt.
De narcist als manipulator gebruikt manipulatietechnieken tegen anderen om er zelf beter van te worden, ten koste van anderen. Dat maakt manipuleren niet netjes. Korte termijn winst, daar gaat het de narcist om.
Bij gaslighting verdraait iemand de waarheid om zo een ander steeds meer aan zichzelf te laten twijfelen. Dit geeft macht: hoe onzekerder het slachtoffer is, hoe meer hij of zij vertrouwt op en afhankelijk wordt van de gaslighter. Waar komt de term 'gaslighting' vandaan?
Ze zorgen voor schuldgevoelens
Als je van streek bent, kan iemand die je manipuleert proberen je schuldig te laten voelen voor je eigen gevoelens. Zij kunnen je ervan beschuldigen onredelijk te zijn. Tijdens een meningsverschil of ruzie praten ze je ook altijd schuldgevoelens aan.
Er zijn twee redenen waarom mensen tot manipulatie overgaan en de eerste is angst. Angst vanuit het niet kunnen bereiken van het gewenste resultaat, simpelweg door wie ze zijn. Angst uit de overtuiging dat iedereen en het leven an sich 'tegen' ze is en ze hierdoor bij voorbaat niets kunnen bereiken.
Emotionele chantage is een vorm van manipulatie. Daarom wordt het ook wel eens emotionele manipulatie genoemd. Het komt erop neer dat iemand een ander chanteert door gebruik te maken van zijn zwakheden. Denk daarbij aan schuldgevoelens of angst.
Op een agressieve manier probeert deze manipulatieve persoon zeggenschap over een ander te verkrijgen. Dit geeft manipuleren een negatieve connotatie. Op een slinkse manier iets willen bereiken ten koste van anderen. Manipuleren in deze betekenis heeft een negatieve bijklank.
Manipulatie heeft alles te maken met de drang om een bepaald resultaat te boeken. Vind je het moeilijk wanneer dingen niet lopen zoals jij ze had verwacht? Als je een beetje manipulatief van aard bent, zal je er alles aan doen toch je doelen te bereiken – zélfs als dat betekent dat je anderen daarmee moet kwetsen.
Manipulatie wordt gebruikt om toch haar/zijn zin te krijgen. Een voorbeeld daarvan is het verwijt: 'Als je dit niet voor me over hebt (of kunt doen), wat stelt onze vriendschap dan nog voor?' Die manipulatie en wisselende stemmingen zijn er vaak de oorzaak van dat relaties niet lang standhouden.
Hoe herken je een manipulator? Je wordt gemanipuleerd als je iets niet wilt en het toch doet. Een manipulator haalt alles uit de kast om van jouw 'nee' een 'ja' te maken. En schuwt daarbij geen enkel middel.
Wat je kunt doen: beseffen dat jij niet verantwoordelijk bent voor iemand anders gedrag. praat er met iemand over die je vertrouwt, maak er geen geheim van. hou een dagboek bij, schrijf op wat er feitelijk gebeurt zodat je niet in de gaslighter zijn realiteit getrokken wordt.
Een belangrijk middel tegen manipulatie is het goed bewaken van de eigen grenzen. Maak de ander duidelijk waar jouw grenzen liggen: tot hier en niet verder. Als de ander toch probeert de grenzen iets te verleggen denk dan eerst goed na of je dit zelf ook wilt. Zo niet, dan moet je gewoon botweg weigeren.
Bij emotionele chantage is er eigenlijk sprake van manipulatie zodat iemand iets voor de ander doet. Daarbij wordt ingespeeld op het gevoel: “Na alles wat ik voor jou heb gedaan kun je dit toch wel voor mij doen?”. Het is onprettig, maar niet strafbaar.