Een pathologisch leugenaar liegt zeer regelmatig, over van alles. Hij - of zij - weet wel dat hij liegt, maar op den duur gaat hij in zijn eigen verhalen geloven. Vaak zijn het heel gedetailleerde, fantasierijke leugens, die ergens te mooi zijn om waar te zijn.
Je hebt duidelijk spijt van je ene leugen en je vertelt dat je nu ook niet meer liegt. Een pathologische leugenaar blijft liegen. Constant. Daarnaast hebben ze vaak ook geen spijt, vinden ze het liegen juist leuk en proberen ze hun leugens in stand te houden (met vaak meer leugens!).
Een pathologische leugenaar is iemand die ziekelijk vaak liegt. "Ze liegen niet over één feit, maar kunnen zo hele verhalen over hun eigen leven verzinnen", zegt Ursula gz-psycholoog Hendriks-Van den Bos van Psychocare.
Er zijn veel redenen om hierover te liegen. In een recent onderzoek werden vooral een schuldgevoel, het niet willen kwetsen van de ander en zelfbescherming genoemd als redenen om de waarheid achter te houden. Een andere manier om te liegen is door de waarheid te verbloemen voor vrienden of familie.
Als je last hebt van pathologisch liegen dan kan je de volgende patronen zien: Het liegen over verschillende onderwerpen. Het liegen over hele kleine gebeurtenissen. Je voelt je niet beperkt bij de kans dat mensen kunnen achter komen dat je liegt.
Wat kun je doen als je vermoedt dat iemand (pathologisch) liegt? Hendriks: "Neem je onderbuikgevoel altijd serieus. Als je denkt dat er iets niet klopt, ga dan feiten checken. Neem contact op met mensen uit zijn omgeving, zoek uit hoe het precies zit en leg zo alle puzzelstukjes in elkaar.
Nog een goede strategie: onverwachte vragen stellen. Tot op zekere hoogte kunnen leugenaars zich voorbereiden op bepaalde vragen – en dat doen ze ook. Hun verhaal komt er daarom vaak gladder en meer gestructureerd uit dan bij mensen die de waarheid vertellen, schrijft Vrij. Maar ze kunnen niet álle vragen voor zijn.
De stoornis is voor een deel erfelijk. Dus als het in je familie voorkomt, is de kans groter dat jij het ook krijgt. Ook lijkt het erop dat de persoonlijkheidsstoornis samengaat met hersenafwijkingen.
Hij is de man, de ziekelijke leugenaar, die van lieverlede eigen fantasieën voor waar houdt. Mythomanie, zegt de grote Van Dale, is 'ziekelijke fantasterij'.
Liegen kan werken als een soort verslaving; je gebruikt het om je te redden uit een ongemakkelijke situatie of als je je even niet goed voelt. Omdat liegen je gemakkelijker afgaat dan de waarheid vertellen, is het moeilijk om hiermee te stoppen.
Het duurt vaak langer om te reageren als de reactie een leugen is. De onwaarheden worden vaker in korte zinnen geschreven. Leugens worden vaker bewerkt of gewist voor het reageren, dit is te zien aan de langere schrijftijd voor kortere berichten.
Pseudologia phantastica is niet hetzelfde als pathologisch liegen. Hoewel ook de pathologisch leugenaar een onbedwingbare drang heeft tot liegen zou hij/zij wel weten dat hij/zij liegt, terwijl de pseudologia-phantastica-patiënt alle contact met de realiteit zou hebben verloren.
Er kunnen verschillende redenen zijn waarom mannen en vrouwen liegen. Mensen die liegen doen dit b.v. niet alleen om bewust de waarheid te verbergen, maar vaak ook omdat ze zich niet veilig genoeg voelen om eerlijk te zijn. Als reactie hierop kiest men dan vaak voor vluchtgedrag (liegen) wat voor korte termijn werkt.
Omdat pathologische leugenaars vaak betrapt worden op leugens, herhalen ze verhalen van anderen alsof dit hun zelf is overkomen. Zij doen dit om hun leugens zo geloofwaardig mogelijk te maken. Let dus op of de verhalen van deze persoon je wel héél bekend voorkomen.
Liegen, je kunt er het beste maar geen gewoonte van maken. Niet alleen krijg je er een slecht geweten van, het is ook niet goed voor je gezondheid. Uit onderzoek van de universiteit van Columbia blijkt dat mensen met een geheim fysiek meer moeite hebben met het uitvoeren van normale dagelijkse taken.
De meeste mensen voelen zich extra gespannen als ze liegen, waar ook hun lichaam op reageert. Hartkloppingen, zweten, misschien trillen – dezelfde reacties als je bij angst hebt. Dat is natuurlijk omdat je bang bent dat je leugen wordt doorzien.
Pathologisch liegen kan dan een symptoom zijn van verschillende psychische aandoeningen, bijvoorbeeld een gedragsstoornis bij kinderen of jongeren, een onvermogen om de impuls te beheersen of een Cluster-B-persoonlijkheidsstoornis. In de bovenstaande gevallen is de leugenaar zich er goed van bewust dat hij liegt.
1. Hij zit aan zijn oren. Schijnbaar kunnen leugenaars (onbewust) ook niet hun eigen leugens aanhoren. En ja: om deze reden gaan ze aan hun oren zitten door er bijvoorbeeld in te wrijven of aan hun eigen oorlel te trekken.
Naast non-verbale communicatie is het ook belangrijk om aandacht te besteden aan paraverbale aanwijzingen die mensen onbewust prijsgeven wanneer ze een verhaal verzinnen. Leugenaars geven veel kortere antwoorden en ze geven je geen details.Ook laten ze langere pauzes vallen tussen woorden en zinnen.
Leugenaars hebben doorgaans bijvoorbeeld minder samenhang in hun verhaal, zijn minder geneigd om hun verhaal spontaan aan te passen (“het was 12u, of nee, het was 12.30u…”) en geven minder details prijs. Meestal zijn leugens ook minder aannemelijk dan waarheden en bevatten ze meer inconsistenties.