Kijk dan eens naar het licht is het advies. Licht prikkelt de neus. Dit wordt ook wel de optische niesreflex genoemd, het AGHOO-syndroom. Wie daar gevoelig voor is ervaart vaak in de overgang van donker naar licht een niet te onderdrukken behoefte om te niezen.
Gezondheid! Niezen is nuttig, want het reinigt de neus en de longen. Als je niest gaan je ogen meestal vanzelf dicht, maar niet omdat ze er anders uit zouden vallen – da's een fabeltje. Er zijn wel mensen die met de ogen open kunnen niezen.
Niezen is een reflex die optreedt als het slijmvlies van de luchtwegen (neus en longen) geprikkeld wordt door iets wat er niet thuishoort. De reflex zorgt ervoor dat u veel lucht inademt, die wordt ingesloten in de longen door afsluiting van de stembanden.
Je kunt niet niezen in je slaap
Wanneer je ligt, zwellen de membranen in je neus op. Hierdoor wordt je neus gevoeliger voor rondvliegende stofdeeltjes. Toch kan je niet niezen, aangezien de spieren tijdens je REM-slaap volledig 'verlamd' zijn, op de oogspieren na.
Kietelen: Vouw een punt in een zakdoek en kietel voorzichtig de binnenkant van je neus. Frisse lucht: Soms is het al genoeg om frisse lucht in te ademen. Steek bijvoorbeeld je hoofd uit het raam. Neus knijpen: Knijp en friemel aan je neusbrug terwijl je aan het neuriën bent.
Er komt een kleine hoeveelheid endorfine (een stof met pijnstillende eigenschappen) vrij in je hoofd. Bij een orgasme komt deze stof ook vrij, maar dan in een véél grotere hoeveelheid. Na het niezen krijg je ook een gevoel van opluchting en voldoening.
Je ogen uit je oogkassen niezen is onmogelijk
Sterker nog, het is onmogelijk om je ogen eruit te niezen. Je ogen zitten met oogspieren behoorlijk goed vast in je oogkassen. De ruimte in je neus is bovendien niet verbonden met iets achter je ogen of je oogkassen.
Een arts van de University Hospital Lewisham in Londen legt het gevaar van het inhouden van een nies uit. "Als je niest, komt er lucht uit je met een snelheid van 241 km per uur.
Een verkoudheid duurt over het algemeen niet langer dan een week. Als de verschijnselen van verkoudheid niet na 10 dagen zijn verdwenen, is er iets anders aan de hand, bijvoorbeeld een kaakholteontsteking of een allergie.
Drie keer, morgen mooi weer
Volgens sommige mensen is dit puur bijgeloof en werd het niezen vroeger vaak gezien als een gunstig voorteken voor iets. Er bestaat ook een theorie dat de uitspraak is ontstaan omdat er bij hooikoorts vaak sprake is van mooi weer, waardoor veel mensen meer moeten niezen.
En dus verbrand je wel degelijk calorieën met niezen. Niet veel, maar toch. Na drie keer niezen ben je twee calorieën kwijt. Het is normaal dat je zeker twee of drie keer op rij niest, omdat je zo die bacteriën kwijtraakt.
Het slijmvlies van de neus wordt dunner en droogt uit. Soms is ook het onderliggende kraakbeen en bot aangetast. In de neus treden bloedingen op en er vormen zich korsten, die een onaangename geur kunnen verspreiden.
"Omdat je lucht met grote kracht in de weefsels blaast, kan een zwakke plek in je luchtweg groter worden en scheuren", zegt Jan. "Je zou ook je trommelvliezen kunnen opblazen. Of zelfs lucht in je hersenen blazen, theoretisch gezien dan." Maar de kans dat dit jou overkomt is heel erg klein, benadrukt de arts.
Niezen is een reflex die wordt veroorzaakt door een gewone verkoudheid, of door een allergie zoals hooikoorts of een stofallergie. In elk geval wordt je neusslijmvlies geprikkeld, er gaat een signaal naar hersenen en dan treedt dus de niesreflex in werking: je ademt opeens veel lucht in.
Niezen ontstaat door een prikkeling van het neusslijmvlies. Door middel van een reflex trekken je ribbenkast, borstpieren en longen zich vervolgens samen. Je keelspieren ontspannen en de lucht (met wat speeksel en slijm – yuk) wordt met grote kracht uit je lichaam geperst.
Onder water niezen gaat ongeveer hetzelfde als boven water niezen. Als je voelt dat je moet niezen, houd dan je automaat in je mond, en probeer door je mond te niezen in plaats van door je neus. Adem normaal totdat je niest, houd onderwater nooit je adem in.
Je kunt niet niezen in je slaap
Tijdens het slapen wordt je niesreflex onderdrukt. Dit komt waarschijnlijk doordat slaap dusdanig belangrijk is voor ons lichaam dat andere lichaamsfuncties even geen prioriteit krijgen. Toch wordt de niesreflex in je slaap niet helemaal uitgeschakeld.
“Wanneer je een nies inhoudt, door je neus en mond dicht te doen, dan kan de luchtdruk nergens heen. Daardoor loop je kans dat je een zwakke plek in je schedel, bijvoorbeeld tussen neus en oogkas, kapot blaast.
Bij een enucleatie wordt het oog verwijderd maar blijven de oogspieren wel behouden. De operatie wordt onder narcose verricht. Het oog wordt verwijderd en er wordt een implantaat in de oogkas geplaatst waaraan de oogspieren weer worden vastgehecht.
Bij blefarospasmen (of blepharospasmen) is de spierspanning in de oogleden te hoog. Daardoor knippert uw oog sterk, of blijft het ongewild dicht. Blefarospasmen kunnen een aantal seconden, minuten of soms wel uren duren. Als uw ogen (bijna) niet meer opengaan, kan dat erg vervelend zijn.
Een vuiltje of splinter op het oogwit of onder het ooglid
Wrijf niet in uw oog. Probeer voorzichtig het vuiltje of de splinter te verwijderen met een nat wattenstaafje of de punt van een zakdoek. Lukt dat niet? Probeer het vuiltje of de splinter met water uit uw oog te spoelen.
Meestal is één nies voldoende om de niesprikkel weg te werken. Maar soms is hij hardnekkig en moet je vaak achter elkaar niezen. Dat is niets geks. Je neus blijft de prikkel geven dat er een stofje uit je neus gewerkt moet worden.
Snot is slijm dat werkt als een beschermlaagje. Het voorkomt dat stof en mogelijke indringers als bacteriën en virussen je neus en luchtwegen binnen dringen. Het vangt het op en voert het af. Top, zo komt het niet verder in je lichaam terecht en helpt het voorkomen dat je ziek wordt.
'De poes niesde' en 'De poes nieste' zijn allebei juist. Dat komt doordat zowel niezen als niesen juist is. Niezen - niesde - geniesd is vermoedelijk het oudst, maar niesen - nieste - geniest komt ook al lange tijd voor.