Er is nog geen norm vastgesteld hoeveel je maximaal mag zitten per dag. Onderzoek heeft wel uitgewezen dat mensen die dagelijks 8 tot 11 uur zitten een grotere kans hebben op vroegtijdig overlijden dan mensen die minder dan 4 uur per dag zitten.
Zitten is op zich niet slecht, tenzij je dat té vaak en té lang doet. Maar hiervoor sta je zeker recht: Vermijd urenlange momenten van lang stilzitten én onderbreek je zitmomenten best regelmatig, om de 20 à 30 minuten als het kan.
Volgens Sielhorst is het een kwestie van tijd voordat er een norm komt van de wereldgezondheidsorganisatie WHO: "Mensen moeten niet meer dan 30 minuten tot een uur onafgebroken zitten. Vier uur per werkdag zitten is ongezond.
GEZONDHEIDSRISICOsS Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat lang zitten de kans op vroegtijdig overlijden vergroot. Ook zijn er aanwijzingen dat lang zitten het risico op ziekte verhoogt. Daarbij maakt het niet uit of iemand daarnaast veel of intensief beweegt.
Zo verhoogt veel en langdurig zitten het risico op verschillende chronische ziekten, zoals diabetes type 2, metabool syndroom (problemen met de stofwisseling), verschillende soorten kanker en hart- en vaatziekten[4-7]. Ook het risico om vroegtijdig te overlijden neemt toe[4-7].
Elke dag twee uur staan in plaats van zitten zou de bloedsuikerspiegel met 2% verbeteren, het cholesterolgehalte met 6% en de triglycerides met 11% doen zakken. Voor vrijwel alle uitkomsten waren de effecten nog beter wanneer de mensen in plaats van zitten of staan twee uur bewegen.
Langdurig zitten is niet goed, maar langdurig staan is ook niet goed. Daarom is het belangrijk dat je maximaal 1 uur achter elkaar staat achter je bureau en in totaal maximaal 4 uur op een dag.
Een gezonde sta-werkplek
Je hart pompt bij staand werken 10 x zoveel bloed rond in je lichaam. Een effectieve bloedcirculatie houdt je scherper. Je lichaam is niet ontworpen om veel te zitten, hierdoor kun je klachten krijgen. Wissel je je houding af met staan, dan reduceer je de kans op rug- schouder- en nekklachten.
Voelt u dat u rust nodig heeft, ga dan op bed liggen met een kussen onder uw knieën. Dit is beter dan zitten. Als u ligt, is er geen druk op uw lendenwervels.
Inmiddels is er groeiend bewijs dat veel sporten ook kan leiden tot schade aan het hart (1). Overmatig trainen kan leiden tot atrium en ventrikelfibrilleren, hartspier verwijding en disfunctie, vooral aan de rechterzijde van het hart. Dat neemt niet weg dat veel trainen ook op een gezonde manier kan.
Volwassenen zijn meer gaan wandelen en sporten in de vrije tijd. In 2022 bewogen Nederlandse volwassenen (18 t/m 64 jaar) voornamelijk op het werk (gemiddeld ruim 6 uur per week) en in de vrije tijd door te wandelen (gemiddeld ruim 3 uur per week) en te sporten (gemiddeld ruim 2,5 uur per week).
Elke dag 180 minuten lichamelijk actief zijn, waarvan minstens 60 minuten matig of zwaar intensief. Dit kan met verschillende activiteiten verspreid over de dag. Meer bewegen is beter. Laat ze niet langer dan 60 minuten stilzitten, bijvoorbeeld 'vast' in een stoeltje.
Een beleid rond minder lang stilzitten
Lang stilzitten of sedentair gedrag leidt tot gezondheidsrisico's, zelfs wanneer kinderen en jongeren voldoende bewegen (60 minuten matig intensief per dag). Daarom is een beleid rond minder lang stilzitten op school belangrijk.
In huis meer bewegen
Huishoudelijke klusjes zijn een sport op zich. Met schoonmaken kunt u zelfs meer calorieën verbranden dan met sporten. Als u uw schoonmaakwerk over de week verspreidt, heeft u iedere dag een beetje beweging. Vaker opstaan uit uw stoel helpt ook.
Een goede sport verbrandt vet, bouwt spiermassa op en geeft weinig risico op blessures. De gezondste sporten zijn zwemmen, krachttraining, wandelen, tai chi en kegeloefeningen. Het gaat hier echter om sporten die gezond zijn voor volwassenen.
Bewegen is goed, meer bewegen is beter. Minstens een uur per dag matig intensieve inspanning. Langer, vaker en/ of intensiever bewegen geeft extra gezondheidsvoordeel. Minstens 3x per week spier- en botversterkende activiteiten.
Slapen op de linkerzijde kan maar beter vermeden worden, en er zijn indicaties dat slapen op deze zij (wellicht ten overvloede: het hart bevindt zich grotendeels in de linker borstkas) zorgt voor meer druk op het hart, zeker bij mensen met overgewicht.
Om de gezondheidsvoordelen van staand werken te benutten, is het belangrijk dat je afwisselt tussen staan en zitten. Een hele dag zittend óf staand werken is namelijk niet goed voor je lichaam. Ook buiten het werk om is het belangrijk om voldoende beweging te krijgen.
Het beste slaap je op je linkerzij
Het is beter voor de bloedcirculatie: je lichaam kan het bloed gemakkelijker rondpompen als je op je linkerzij slaapt, omdat je aorta vanaf je hart via de linkerkant een bocht maakt om je buik te bereiken.
Er is nog geen norm vastgesteld hoeveel je maximaal mag zitten per dag. Onderzoek heeft wel uitgewezen dat mensen die dagelijks 8 tot 11 uur zitten een grotere kans hebben op vroegtijdig overlijden dan mensen die minder dan 4 uur per dag zitten.
Veel en langdurig zitten is dus niet gezond. Zelfs niet als je daarnaast voldoende beweegt. Gelukkig geeft het onderbreken van veel en langdurig zitten met iedere vorm van beweging (dus ook licht intensieve activiteiten) gezondheidsvoordelen.
Als je zit, schakelt je lichaam over op een rustmetabolisme: dat betekent dat je nog maar heel weinig energie verbruikt. Daardoor kan er zich vet opstapelen in je lichaam. Mensen die voor hun werk meer dan zes uur per dag zitten, lopen twee keer zoveel risico op obesitas dan wie dagelijks minder dan 45 minuten zit.
Bij langdurig staan zijn de spieren rondom de wervelkolom voortdurend corrigerende bewegingen aan het uitvoeren, om de rug stabiel te houden. Dit kan in eerste instantie zorgen voor een vermoeid gevoel, of op langer termijn zelfs voor pijnklachten.
Mensen zijn door de jaren heen iets meer gaan zitten: van gemiddeld 8,7 uur per dag in 2015 naar gemiddeld 9,1 uur per dag in 2021. Op een doordeweekse dag zitten mensen meer dan op een weekenddag.
Langere periodes staan belast het lichaam eenzijdig.U kunt de neiging krijgen om in te zakken en u kunt gemakkelijk gaan “hangen”. Zo belast u uw spieren en gewrichten, en de genoemde problemen, vooral in de onderrug, pijnlijke voeten en opgezette enkels, zijn maar een paar van de problemen die u kunt ondervinden.