Afhankelijk van de omgeving kan het honderden jaren duren voor de botten volledig vergaan. De concentratie kalk in de grond speelt een beslissende rol voor de duur van het proces: is de grond kalkarm, dan worden de botten relatief snel afgebroken, maar in kalkrijke grond kunnen ze duizenden jaren intact blijven.
Gemiddeld duurt het een jaar of 7 voordat een overledene een skelet, dus alleen maar botten, is.
Traditionele balseming
Bij deze soort balseming wordt er een hoge concentratie formaline gebruikt. Hierdoor kan het lichaam tot wel drie weken geconserveerd blijven. Deze vorm van balseming komt in Nederland bijna niet meer voor. Het wordt nog wel toegepast wanneer de uitvaart pas veel later is.
De wetgever gaat er van uit dat na een begraving van 10 jaar een lichaam helemaal geskeletteerd is. Dat houdt in dat alleen de belangrijkste grote botten over zijn. Bij sommige mensen zal dit al na 5 of 7 jaar het geval zijn, afhankelijk van de omstandigheden.
Bij de ontbinding zijn het veel meer de zuurstof in de grond en de in het lichaam en de omgeving aanwezige bacteriën die het ontbindingsproces in gang zetten en aan de gang houden. Bij lijken van een normaal postuur neemt dat proces zo'n tien jaar in beslag.
Mythes over het lichaam van een overledene
Er gaan allerlei gekke mythes rond over wat er gebeurt met het lichaam na overlijden. Sommige verhalen beweren dat een lichaam plotseling rechtop kan zitten in een doodskist. Laten we echter meteen duidelijk zijn: dat soort dingen kunnen niet gebeuren.
Normaal gesproken zal na ongeveer 1 tot 4 uur na het overlijden lijkstijfheid optreden. Door chemische processen worden de na overlijden verslapte spieren stijf. Rigor mortis treedt als eerste op in de extremiteiten zoals de armen, de benen en het hoofd.
Binnen twee weken na intreding van de dood komen producten van ontbinding uit de lichaamsopeningen zoals uit de mond, de neus, de anus en eventuele andere lichaamsopeningen (bijvoorbeeld wonden). De stank van rotting is op dit moment overweldigend aanwezig.
"De kist is meestal al compleet vergaan als het tot ondergronds ruimen komt. Wat men dan vaak nog aantreft, zijn enkel delen van het skelet. Botresten." Deze stoffelijke resten kunnen vervolgens in een verzamelgraf worden begraven elders op de begraafplaats.
Het is moeilijk om de 'geur van dood' dat rond een lichaam in ontbinding hangt te omschrijven, maar als je dit zou willen nabootsen dan zou dit uit een combinatie van de volgende zes geuren bestaan: Rotte vis, ontlasting, mottenballen, rotte eieren, rotte witte kool, en knoflook.
Doelstelling is om de overledene te koelen tot een temperatuur tussen de 3 en de 5 graden Celsius boven het vriespunt. Dit is de ideale temperatuur om groei van micro-organismen en daarmee het ontbindingsproces te vertragen. De koeltemperatuur van de koeling is afhankelijk van het soort van koelsysteem.
Het uiterlijk van een gebalsemd lichaam
Dit is met name goed zichtbaar bij de oren, hals en handen. Overige delen van het gebalsemde lichaam zijn namelijk vaak bedekt met kleding. Doordat de balsemvloeistof een rozige kleurstof bevat, krijgt het lichaam van de overledene een natuurlijke kleur net als bij leven.
Door het lichaam na het overlijden zo snel mogelijk te koelen worden ontbindingsprocessen vertraagd. De overledene blijft zo enkele dagen toonbaar en kan opgebaard worden. De koeling wordt dan vaak onder het lichaam van de overledene of onder de kist waarin de overledene ligt, aangebracht.
De meest bekende wijze is het gebruik van koelplaten. Door het lichaam koel te houden kan het lichaam langer goed geconserveerd worden. Een andere manier is thanatopraxie, ofwel een lichte balseming.
Zodra iemand overlijdt, begint het lichaam zich direct te ontbinden. Dit komt doordat vitale organen zoals o.a. uw hart niet meer werken en de celdeling zal worden stopgezet. Hierdoor zal het menselijk lichaam deels vloeibaar worden en ontstaat er lijkvocht.
De diepte van een graf is afhankelijk van voor hoeveel personen een graf is ingericht. Bij drie personen is de diepte circa 3 meter. Het kan wat variëren, maar het is in ieder geval wettelijk verplicht dat (de bovenste) kist minimaal 65 cm onder de grond ligt.
Voor zover ik heb kunnen constateren, werd deze vraag nog niet eerder gesteld. In artikel 5 lid 3 van het Besluit op de Lijkbezorging is opgenomen dat in een graf maximaal drie lijken boven elkaar mogen worden begraven. Lid 5 van hetzelfde artikel maakt een uitzondering voor bestaande graven.
Maar die botten vergaan en na verloop van tijd vind je daar uiteindelijk niets van terug. Sommige begraafplaatsen kennen ook aparte plekken waar men de botten uit graven verzamelt. Die plekken worden soms knekelputten of verzamelgraven genoemd. Ook daar vergaan de botten verder.
De meeste begraafplaatsen hanteren simpelweg standaard 10 jaar, omdat dat het meest duidelijk en eenvoudig is. In theorie zou men grafrechten ook voor 7 of voor 13 jaar en 10 maanden kunnen verlengen, maar dat rekent allemaal niet zo makkelijk.
Het menselijke lichaam ontbindt zeer snel in de eerste weken na begraving. De bacteriën uit de darmen, verlaten de darmen en verspreiden zich al snel via bloed- en lymfevaten. Zo produceren ze gassen die het lichaam doen opzwellen. Ze vermeerderen en vernietigen eerste de weke organen en weefsels.
Eerst vallen bijvoorbeeld de longen uit (ARDS) , gevolgd door lever, darmen, nieren en/of andere functies, zoals de bloedstolling. De oorzaak is een verminderde doorbloeding van de organen waardoor deze minder goed gaan functioneren.
In de 40 dagen periode neemt de ziel afscheid van de aarde en verlaat uiteindelijk deze wereld, in sommige geloofstradities wordt dit ook wel de hemelvaart genoemd. Gedurende deze periode moeten de ontslapenen of overledenen gaan beseffen dat ze moeten doorstromen naar hun nieuwe bestaan en herenigd worden met God.
Als je komt te overlijden gebeurt er niks met je ziel, die verdwijnt gewoon. Op wetenschappelijk niveau zijn er ook opvattingen die zeggen dat de ziel helemaal niet bestaat. Gedachten, emoties en herinneringen van een persoon bestaan alleen maar in de hersenen en deze verdwijnen na je overlijden.
De as na crematie heeft een grijsachtige kleur met witte accenten. Deze witte stukjes zijn botfragmenten. Omdat de as na crematie veelal bestaat uit botten van het lichaam dat verbrand werd. Op het einde van het crematieproces ziet men op de vloer van de oven enkel botten liggen met wat grijze as.
Meestal wordt rouw langzaam minder. Hoe lang het duurt is voor iedereen anders, maar na een jaar voelen de meeste mensen zich beter. Soms gaat de rouw niet vanzelf over. Het is dan na een jaar nog (bijna) net zo erg als in het begin.