Voor een deel zullen verschillen in empathie zeker erfelijk bepaald zijn. Maar ingrijpende traumatische gebeurtenissen en je hechtingsstijl (hoe je moeder in het algemeen reageerde als je als kind huilde) kunnen daarbij zeker een rol spelen.
Zonder medeleven praat je langs elkaar heen of ontstaan er conflicten. Empathie begint met het waarnemen en begrijpen van verbale en non-verbale boodschappen van iemand anders, ofwel iemand echte aandacht geven, invoelen en luisteren op emotioneel niveau.
Mensen met een gebrek aan empathie zijn echt niet geïnteresseerd in anderen. Ze zijn niet in staat om zich in de situatie van een andere persoon te verplaatsen. Ze zullen dus ook niet begrijpen hoe anderen denken en voelen. Bovendien kijken ze niet verder dan hun eigen wereld.
Mensen die weinig empathie hebben, zijn waarschijnlijk opgegroeid in gezinnen waar weinig ruimte was voor emoties en gevoelens. In sommige gevallen werden gevoelens en emoties zelfs niet gewaardeerd of werd het laten zien van emoties als 'slecht' of negatief beoordeeld.
Prikkel je empathische hersenen
Uit groeiende hoeveelheid neurowetenschappelijk onderzoek blijkt dat je met 'compassietraining' wijzigingen kunt aanbrengen in de neurale configuratie van bepaalde hersengebieden. Dat kan weer leiden tot het verhogen van je empathisch vermogen en een toename van pro-sociaal gedrag.
Empathisch vermogen kun je aanleren en vergroten bij jezelf, als je er weinig van hebt. Empathisch vermogen helpt je signaleren wanneer er 'iets aan de hand' is bij iemand in je omgeving (verdriet, frustratie, boosheid, irritatie, ongemak) en kun je toepassen door op de juiste manier te reageren op zo'n situatie.
Ervaar je weinig tot geen gevoelens en/of emoties, dan is er in de meeste gevallen sprake van onderdrukking ervan. Dat kan al vanaf heel jong zijn, en is doorgaans totaal onbewust. Vrouwen hebben vaker een probleem met het toelaten van boosheid, mannen met het toelaten van verdriet.
Vanaf de leeftijd van 2 jaar speelt emotioneel begrip een grote rol in empathisch gedrag. Hoewel emotioneel begrip al langzaam ontwikkelt tijdens de eerste levensjaren, is het pas rond het derde levensjaar zodanig ontwikkeld dat gesproken kan worden van begrip.
Een narcistische persoonlijkheid wordt gekenmerkt door opgeblazen gevoelens van eigenwaarde, een enorme behoefte aan bewondering, en een gebrek aan empathie (inlevingsvermogen). Een 'narcist' heeft veel zelfvertrouwen, en voelt zichzelf enorm belangrijk, bijzonder en uniek.
Wie zich goed in andermans gevoelens kan verplaatsen, heeft meer vrienden en vaak een meer bevredigend liefdesleven. Empathie kun je onderscheiden in 'cognitieve empathie' (het goed kunnen lezen en begrijpen van andermans gevoelens) en 'affectieve empathie' (het goed kunnen meevoelen en begaan zijn met een ander).
Te empathisch, te inlevend, te invoelend of te begripvol is een valkuil. Je kunt je goed verplaatsen in de ander maar je gaat te ver. Merk je dat je soms té inlevend bent en dat je je teveel verplaatst in de gevoelens van de ander? Dat is een valkuil!
Alexithymie (uitgesproken als: /ˌalɛksiti'mi/, uit het Griekse ἀ-, λέξις en θυμός, letterlijk zonder woorden voor emoties) is een persoonlijkheidstrek gekenmerkt door moeilijkheden in het beschrijven en onderscheiden van gevoelens, een beperkt fantasieleven en een denken dat voornamelijk gericht is op de buitenwereld ...
Apathie (a betekent zonder en pathos voelen) is een psychologische term die wijst op ziekelijke onverschilligheid en lusteloosheid. Het apathische gedrag wat iemand vertoont is dus niet vrijwillig of getuigt ook niet van een gebrek aan empathisch vermogen of luiheid.
Voorbeeld: "Ik schrik van wat je zegt, maar ik hoor graag van waaruit je dit zegt. ' of "Ik denk dat ik een andere mening heb, maar ik hoor graag wat jij hierover zegt." Wie empathisch luistert, richt de aandacht op wat de ander 'hier en nu' voelt en nodig heeft, ook al vertelt de spreker een situatie uit het verleden.
Maak oogcontact en richt je volledig op de persoon. Stel hem vragen om hem op zijn gemak te laten voelen, bijvoorbeeld of hij iets wil drinken. Als je het gesprek begint, stel open en neutrale vragen zonder waardeoordeel. Daarmee vergroot je het gevoel van veiligheid en toon je je betrokkenheid.
in je eigen gedrag rekening houdt met de gevoelens van anderen. anderen in hun waarde laat en je verplaatst in hun positie. laat blijken de gevoelens en behoeften van anderen te onderkennen. je bewust toont van de invloed van je eigen doen en laten op anderen.
Empathie is je vermogen om de emotionele toestand van je partner te herkennen en je ermee te identificeren. Daarvoor moet je: je kunnen verplaatsen in het perspectief of standpunt van je partner. inleven en meevoelen met je partners gemoedstoestand.
Zodra je een emotie of opvallend gedrag oppikt bij iemand in je omgeving, treedt het empathisch gedeelte in je brein als vanzelf in werking. Je merkt het. Dat is je natuurlijke fysieke empathie. Doe daar vervolgens wat mee.
Een empaat voelt zo veel meer en dieper, dat deze de energie van anderen personen kan absorberen, alsof hem om diens eigen energie, gedachten, emoties en/of lichaamspijnen gaan. Een Hsp'er die zeer empathisch is ingesteld, kan dezelfde waarnemingen ervaren als een empaat.
Mensen met te veel empathie of hyper-empathie, die een aanhoudend patroon van ellende en onvermogen vertonen om in hun sociale, persoonlijke en professionele leven te functioneren, tonen signalen van een persoonlijkheidsstoornis.