Emotionele eenzaamheid komt vaak voort uit de kwaliteit van het contact: je ervaart dit contact bijvoorbeeld als moeizaam of oppervlakkig. Bij sociale eenzaamheid ervaar je een tekort aan betekenisvolle relaties met anderen. Je hebt dan minder sociaal contact dan je wenst.
Ga vrijwilligerswerk doen in bijvoorbeeld een buurthuis, sportclub, op de school van je kinderen, bewonersvereniging, kerk of natuurorganisatie. Vrijwilligersactiviteiten die ertoe doen, zijn niet alleen goed voor anderen maar ook voor jezelf. Doordat je jezelf nuttig voelt, voel je je minder eenzaam.
Eenzaamheid is je niet verbonden voelen. Je ervaart een gemis aan een hechte, emotionele band met anderen. Of je hebt minder contact met andere mensen dan je wenst. Eenzaamheid gaat gepaard met kenmerken als negatieve gevoelens van leegte, verdriet, angst en zinloosheid en met lichamelijke of psychische klachten.
Eenzaamheid veroorzaakt gezondheidsrisico's
Eenzaamheid kan ook leiden tot depressie en een verhoogd risico op hartziekten en de ziekte van Alzheimer. Mensen die eenzaam zijn vertonen vaker ongezond gedrag: weinig bewegen, minder gezond eten en meer gebruik van verslavende middelen.
Onderzoek toont aan dat eenzaamheid fysieke uitwerking heeft: eenzaamheid kan, net als stress, een negatieve invloed hebben op het immuunsysteem. Met een lage weerstand ben je vatbaarder voor infecties. Ook kan eenzaamheid leiden tot depressie en een verhoogd risico op hartziekten en de ziekte van Alzheimer.
Gelukkig worden zonder partner is in principe zeker mogelijk. Er zijn aardig wat mensen die er zelfs voor kiezen om als vrijgezel door het leven te gaan. Maar als het niet je keuze is, kan het moeilijk zijn om aan het idee te wennen dat gelukkig worden zonder partner ook een optie is voor jou.
Zorg ervoor dat je wat tijd voor jezelf hebt.
Focus op de dingen die jou beter doen voelen en vraag jezelf af wat je in deze fase van je leven precies wil. Anderen om je heen hebben kan voor afleiding zorgen. Ja, dat is goed, maar je moet wel meer dan genoeg tijd voor jezelf overhouden.
Om te leren wat te doen als je geen vrienden hebt, beginnen we met het identificeren van veelvoorkomende redenen waarom sommige mensen geen vrienden hebben: Sommige mensen houden gewoon niet van socializen: ze vinden het maken van een praatjes of het houden van feestjes niets. Anderen vinden mensen op zich als niks.
Wanneer je jezelf ongelukkig voelt, vertelt dat iets. Het wijst je misschien naar een onvervulde behoefte. Het geeft aan dat de situatie waarin je zit onbevredigend is. Dat wil zeggen: jouw aanwezige behoefte blijft onbevredigd, blijft onvervuld.
Soms kan het te maken hebben met een psychisch element, terwijl bij de ander een nare ervaring voor klachten zorgt. Ook kan een ingrijpend evenement leiden tot verdrietige gevoelens, zoals een ontslag, het ontbreken van sociale contacten, een verhuizing of het verlies van een naaste.
In het echte leven heeft bijna de helft van alle Nederlanders één tot vijf vrienden. 28 procent heeft 6 tot 10 vrienden. 10 procent heeft 10 tot 15 vriendschappen en 7 procent ziet meer dan 16 mensen als vriend.
Uit onderzoek blijkt dat hoe ouder je wordt, hoe minder vriendschappen je overhoudt. Er ontstaan nieuwe, maar er sneuvelen er meer dan erbij komen.
Ernstige eenzaamheid 2020
Sociale eenzaamheid wordt gemeten met onder andere de uitspraak: 'Wanneer ik daar behoefte aan heb, kan ik altijd bij mijn vrienden terecht'. Iemand is “ernstig eenzaam” bij negen ongunstige scores. De vragenlijst is bedoeld voor onderzoek onder grote groepen mensen.
Het zijn normale reacties op nare gebeurtenissen. Ook als u veel zorgen heeft, bijvoorbeeld over geld, werk, relaties, uw gezin of uw gezondheid, kunt u zich somber voelen. Somberheid komt veel voor. Het voelt soms heel zwaar, maar is meestal tijdelijk.
Als iemand die eenzaam is, een bekende ziet, wordt het beloningssysteem in de hersenen super actief, veel actiever dan bij mensen die niet eenzaam zijn. 'Dat geeft aan hoe groot de behoefte bij eenzame mensen is om een bekende te zien', zegt Erik Scherder, hoogleraar klinische neuropsychologie.
Op het moment dat iemand voelt er niet bij te horen, buitengesloten te zijn, geen verbinding te hebben met de anderen. Daarom is het een lichamelijk fenomeen: je kunt het meten in de hersenen. Opvallend is dat eenzaamheid in precies hetzelfde deel van de hersenen te ziens is als lichamelijke pijn.
Niet alleen lijden mensen onder eenzaamheid, maar deze ernstige, chronische vorm maakt mensen ook ziek. 'Mensen kunnen somber of depressief worden, maar het leidt ook tot fysieke klachten', zegt Anja Machielse.
Heb je geen vrienden meer dan kun je je naast alleen ook erg ongelukkig voelen. Bij 113 Zelfmoordpreventie kun je een test doen om erachter te komen of je professionele hulp nodig hebt. Voel jij je somber, angstig of depressief? Doe dan de test en kom er in 5 minuten achter wat je kunt doen aan je klachten.