Gember is een tropische plant en heeft warmte nodig om te kunnen groeien. Tijdens warme zomermaanden kan de plant buiten staan, maar over het algemeen zijn de omstandigheden in huis stabieler. Plaats de wortelstok enige uren in water om te weken en plant hem dan met de ogen naar boven ondiep in potgrond.
Je kunt op twee manieren starten. Ofwel door de gember in een glas water te leggen totdat er nieuwe wortels uit groeien en daarna planten in een pot. Óf je kunt het stuk gember direct in een pot planten. Begraaf de gember ondiep in de potgrond, ongeveer 2 cm.
Gember is een tropische plant en houdt van een warm klimaat. Hij kan niet tegen vorst en ook niet goed tegen direct zonlicht. Kies dus een mooi warm plekje in huis, en in de zomer best een schaduwrijk plekje op het terras.
Hoe groot de gemberwortels zijn maakt niet zo heel veel uit. En je mag ze ook in stukken snijden als je dat handiger vindt (en ik vond dat handig omdat ik zo verschillende stukken verspreid over een grotere pot uit zou kunnen planten, met dus een kans op meerdere planten en een grotere oogst).
Uitlopers op de gemberwortel zijn kleine bultjes op stronk die iets witter zijn dan de korst van de gemberwortel. Hier komt uiteindelijk de plant uit. Poot ongeveer 3 à 5 cm wortel (met minstens één uitloper) in een pot met compost. Houd de compost vochtig door circa om de 3 dagen een beetje (1/4 kopje) water te geven.
Wanneer is de planttijd van gember? Gember wordt meestal rond augustus of september geplant. Wanneer groeien nieuwe wortels uit de gemberwortel? Na ongeveer 7 tot 10 dagen zijn er nieuwe worteltjes die uit de ogen groeien, en na 2 tot 6 weken zie je een plantje.
Maar voor de liefhebber van sierplanten zijn er ook mogelijkheden genoeg. Er zijn veel vaste planten uit de gemberfamilie die bij ons net wel, of net niet winterhard zijn.
Gember biedt een bom van gezonde eigenschappen. Het bevat vezels en diverse vitamines en mineralen die je lichaam beschermen tegen ontstekingen. Het helpt tegen misselijkheid en menstruatiekrampen en het bevordert de opname van voedingsstoffen terwijl het anderzijds je insulinegehalte helpt te reguleren.
Snijd de wortelstok van de gember in stukken. Elk stuk dat minstens 2,5 tot 4 centimeter breed is en één of meer knobbels heeft, kan uitgroeien tot een aparte plant. Maar de kans is groter als 'ie drie of meer knobbels heeft. Ieder stuk gember heeft ongeveer 20 centimeter ruimte nodig om te groeien.
Een groeiende gemberplant verzorgen. Houd de grond vochtig. Maak de grond direct na het planten licht vochtig. Controleer de grond dagelijks en maak het nat net voordat het volledig uitdroogt.
Hedychium is de mooiste en meest winterharde gember plant. Deze exotische gemberplant heeft prachtige bloemen op lange stelen die een zeer aangename, ver dragende, zoete geur afgeven. De Hedychium zal uw tuin een bijzondere architecturale structuur geven. Het is een makkelijke plant die zich goed vermeerdert.
GEMBER BEWAREN IN DE KOELKAST
Dit is niet verkeerd, maar in de koelkast gaat de gember langer mee. Wikkel de gember in een stuk keukenpapier en doe in een afgesloten vershoudbakje. Zet het bakje vervolgens in de groentelade van de koelkast. Hierdoor blijft de gember ± 3 weken lang houdbaar!
Algemene bijwerkingen
Bij gebruik van gember, vooral in poedervorm, worden soms brandend maagzuur, maaglast, diarree en verhoogde menstruele bloeding gerapporteerd (1,2).
Gemberthee Gemberthee helpt tegen keelpijn, verstopte neus en koude rillingen. Het recept: 3 theelepeltjes geraspte gemberwortel, halve liter water, 2 eetlepels vers citroensap, 1 eetlepel honing. Laat gember en water 10 minuten sudderen in een afgedekte pot.
Knoflook kun je niet zaaien, knoflook moet je poten. De beste tijd om knoflooktenen buiten in de volle grond te poten, is het najaar. Je kunt dus knoflook planten van half september tot half november. Hoe eerder gepoot, hoe eerder je kunt oogsten.
"Als je een lichtblauwe rand ziet, dan is dat juist goed, dat is de werkzame stof." Handig voor gemberthee: een ijsblokje gember is zo gesmolten in heet water.
De wortelstok is witgelig met soms -en dat is zeldzaam- een dunne, licht blauwe ring van binnen. Deze ring duidt op de aanwezigheid van een zeer krachtig eiwitsplitsend enzym, zingibain.
Je kunt ook gekonfijte gember kopen, dit is gember op siroop. Deze bevat veel toegevoegde suikers, staat niet in de Schijf van Vijf en is dan ook niet gezond. Je mag dus stellen dat gember gezond is, anders wordt hij niet in deze schijf opgenomen.
Ook gember is een fijn hulpmiddel voor een fijne nacht. Gember kalmeert namelijk je maag en darmen. Zo kunt je je eten makkelijker en sneller verteren en dus val je sneller in slaap. Een kopje gemberthee doet wonderen!
Gember stimuleert je spijsvertering
Ook je speekselproductie, gal- en maagsappen krijgen een boost van gember. Daardoor gaat je maaginhoud sneller naar je darmen, en neemt een opgeblazen gevoel af. Ook verbetert gember de peristaltiek (samentrekkingen) in je darmen.
De schil van gember is bruin en droog, maar in feite is hij perfect te eten. Koop je een gemberknol in de supermarkt, dan volstaat het om de schil goed af te spoelen. Je kan eventueel ook een spons gebruiken. Hoe ouder de gember, hoe taaier en droger de schil.
Gemalen gember, in de Indonesische keuken djahé genoemd, is een veelzijdige specerij met een uitgesproken smaak die je het beste kunt beschrijven als frisscherp en citrusachtig. Gemalen gember is afkomstig van de wortelstok van de gemberplant.
Gember is in verschillende vormen verkrijgbaar. Verse gemberwortel, gemberpoeder (gemalen gemberwortel), als gembersaus, in het zuur en stemgember: ingemaakte gemberwortel op suikersiroop.
Gember wordt in heel azie gebruikt in verschillende gerechten. Djahe is gedroogde en gemalen gemberwortel en is makkelijk in gebruik. Gemalen gember (of gemberpoeder) heeft een frisse, scherpe smaak en geur. Het is een goed alternatief voor verse gember.