Het is een nog vrij onbekende manier om je geld terug te krijgen als je slachtoffer bent geworden van online fraude: de oplichter direct aansprakelijk stellen. Gedupeerden vorderen dan zelf het overgemaakte geld terug en wachten niet op onderzoek door de politie.
Krijg ik mijn geld terug? De kans dat je je geld terug krijgt is erg klein. Als de zaak door de politie wordt behandeld, dan bepaalt de rechter of het geld terugbetaald moeten worden. Maar meestal heeft de oplichter het geld al opgemaakt voordat je het eindelijk kunt terugkrijgen.
Ben je slachtoffer van bankspoofing of WhatsApp-fraude? Volgens de wet hoeven banken de schade niet te vergoeden. Je hebt namelijk zelf het geld overgemaakt. Als je geluk hebt, past de bank 'coulance' toe.
In 2018 is er nochtans een wet ingevoerd die banken verplicht om slachtoffers van online-oplichting integraal terug te betalen. De overheid legt daarmee veel verantwoordelijkheid bij banken: zij moeten ervoor zorgen dat hun systemen niet misbruikt kunnen worden.
Opgelicht? Helaas kunt u weinig ondernemen: Klacht indienen bij de politie. Enkel de politie heeft de mogelijkheid om de fraudeurs aan te pakken.
Wat doet de politie? Je aangifte wordt beoordeeld op het Landelijk Meldpunt Internetoplichting van de politie. Bij 5 of meer aangiftes over dezelfde verdachte, worden banken geïnformeerd. De politie bekijkt alle aangiftes van internetoplichting op aanknopingspunten voor verder onderzoek.
In 2020 is er daarom gesproken met de Minister van Financiën en diverse banken over compensatie in geval van spoofing. ABN AMRO, ING, Rabobank en de Volksbank (SNS), hebben zich bereid verklaard coulance te verlenen. Vanaf 1 januari 2020 vergoeden deze banken in veel gevallen de schade.
Tot acht weken na de datum van afboeking kan je - in principe zonder reden op te geven - daar je bank opdracht toe geven. Helaas kan dit bij een foute (losse) overboeking naar een rekeningnummer niet. Je kunt dus niet zomaar de bank vragen om het bedrag terug te storten op je rekening.
Een overschrijving kan je niet annuleren, hoe snel je er ook bij bent. Betaald is betaald. Zelfs een betaling in het kader van een doorlopende opdracht is onomkeerbaar. Enkel wanneer de fout bij de thuisbankmodule en dus buiten jezelf ligt, kan je je bank vragen om het verkeerdelijk overgemaakte geld te recupereren.
Wat kun je het beste doen bij fraude en oplichting? Meld het bij de fraudehelpdesk opgericht door het ministerie van Justitie. Indien je anoniem een melding wilt doen van een fraude (waarvan je niet zelf het slachtoffer bent), kun je bellen naar Meld Misdaad Anoniem, tel: 0800 - 7000.
Hoe bestrijden banken phishing? Om phishing tegen te gaan, proberen banken valse afzenders (e-mailadressen of mobiele nummers) en valse websites op te laten sporen en te laten blokkeren. U kunt de banken daarbij helpen door een phishing-bericht waarin een bank wordt nagebootst, zo snel mogelijk te melden bij die bank.
Doe direct aangifte. Voor alle vormen van cybercrime kan dit via het telefoonnummer 0900-8844 of op een politiebureau. Lees ook deze pagina van de politie over cybercrime*. Ben je in het buitenland en is er bijvoorbeeld geld van je rekening gestolen, doe dan aangifte bij de politie in het land waar je bent.
Misbruik van code en IBAN bij online bankieren
Via telefonisch bankieren kan je bij veel banken geld overmaken naar een andere rekening. Dus iemand anders kan ook misbruik maken van jouw toegangscode en ibannummer. Zo kan diegene dus jouw geld overmaken naar zijn/haar eigen rekening.
Waarvan kan ik aangifte doen? U kunt aangifte doen van alle misdrijven die in Nederland zijn gepleegd. Bijvoorbeeld diefstal, internetoplichting, inbraak, fraude, mishandeling of verkrachting.
Krijg ik mijn geld terug bij oplichting? Heb je voor een product betaald maar niet ontvangen? Wij kunnen er helaas niet voor zorgen dat je het geld dan terugkrijgt. Ook spelen wij geen rol in schadebemiddeling tussen kopers en verkopers.
Krijgt u uw geld niet terug? Maak dan duidelijke afspraken over terugbetalen, bijvoorbeeld een betalingsregeling. Soms kunt u via de rechter uw geld terugvragen.
U kunt de bank vragen om de onterechte incasso terug te boeken. Dit kan binnen 13 maanden na de afschrijving van het bedrag. U moet dan zeggen waarom u het bedrag terug wilt hebben. Uw bank controleert eerst of u een geldige toestemming gaf voor de automatische incasso.
Met PayPal kun je zorgeloos shoppen. Als een online besteld artikel niet wordt bezorgd of niet aan de omschrijving van de verkoper voldoet, kunnen we je het volledige bedrag van de aankoop terugbetalen.
Na een onverschuldigd betaling heb ik recht op teruggave van het bedrag dat ik teveel betaalde. U als ontvanger moet het bedrag dan binnen een redelijke termijn terugbetalen. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) houdt toezicht op de regels voor eerlijke handel met consumenten, zie www.acm.nl .
Bedrijven kunnen geld van uw rekening halen met automatische incasso's. Vaak werkt dat handig, maar soms wordt er onterecht of teveel afgeschreven.
Retourpinnen is als het ware een omgekeerde pinbetaling. De winkelier stort het bedrag via uw betaalpas terug op uw bankrekening. De eerstvolgende werkdag wordt het retourbedrag bijgeschreven.
Bij identiteitsfraude (id-fraude) misbruiken criminelen persoonlijke gegevens die ze bemachtigen via een online advertentie, social engineering of met een phishing e-mail. Hiermee worden bijvoorbeeld bankrekeningen geopend op uw naam, waarnaar crimineel geld kan worden doorgesluisd.
We spreken van spoofing als er een trucje gebruikt wordt om een andere identiteit aan te nemen. Een bekend voorbeeld van spoofing is bijvoorbeeld het krijgen van een (phishing)mail van jouw eigen e-mailadres of zogenaamd namens een bestaand e-mailadres van een bank. Er bestaan meerdere varianten van spoofing.
Door slimme trucjes kunnen criminelen hun telefoonnummer of de afzender van een sms er anders uit laten zien. Zo lijkt het voor de ontvanger net alsof een sms, WhatsApp-bericht of telefoongesprek van de Rabobank komt. Controleer altijd eerst of het bericht wel echt is.
Hoe gaat het in zijn werk? Oplichters zoeken hun potentiële slachtoffers vaak via datingsites en -applicaties zoals Tinder, maar ze gebruiken ook e-mail, chat of sociale media zoals Facebook om in contact met je te komen. De eerste kennismaking kan zelfs via telefoon gebeuren.