Tussen zes en negen jaar. Op deze leeftijd leren kinderen lezen en schrijven. Het is heel belangrijk om te leren lezen. Bij alle vakken op school is het nodig om goed te kunnen lezen, ook bij rekenen.
Voorwaarden voor goed en leesbaar leren schrijven:
een goede visuele ontwikkeling waardoor de oog-hand coördinatie zich goed kan ontwikkelen (visueel = betreft het kijken en zien) een actieve schrijfhouding. een pen die lekker in de hand ligt en een goed schrijfspoor geeft, geen potlood dus. voldoende concentratie.
Letters aan elkaar schrijven
In ieder geval hebben kinderen aan het eind van de basisschool, in groep 8, een eigen handschrift ontwikkeld. Dit kan verbonden schrift zijn, blokschrift of zelfs een gemengd handschrift. Een eigen ontwikkeld handschrift zorgt ervoor dat kinderen vlot kunnen schrijven.
Het methodisch schrift is het handschrift dat de kinderen in de onder- en middenbouw aanleren en gebruiken. Het is van belang dat je dat zelf ook gebruikt. Immers, goed voorbeeld doet volgen.
Als iemand slordig schrijft zou het kunnen dat iemand van karakter ook slordig is, vooral als het papier vol staat met strepen en foutjes. Maar als iemand netjes schrijft, zegt dat niks. 'Een heel mooi handschrift is soms een masker', legt De Monchy uit.
Je kind van 7 jaar kan:
zinnen van drie tot vier woorden schrijven.
Je kind van 5 jaar kan:
de cijfers 1 t/m 10 herkennen. besef hebben van de begrippen meer – minder, veel – weinig, erbij – eraf, groter – kleiner, dikste – dunste, voor – naast –op en hoeveelheden t/m 12 vergelijken en ordenen (meer, minder, verschil, alles) en schatten. groepjes herkennen van 6 zonder te tellen.
Op school leert je kindje veel nieuwe vaardigheden zoals getallen, vormen en letters herkennen, luisteren naar elkaar en verhaaltjes navertellen. Ook maakt hij kennis met rijmen, lettergrepen, seizoenen, dagen in de week en oefent hij met het schrijven van zijn naam.
Kleuters maken altijd letters in halen of ze maken het rondje en zetten het streepje ernaast. Een letter in één keer maken, kunnen ze motorisch eigenlijk nog niet. Wanneer ze dus bij de kleuters veel oefenen met de 'kleuterletters', dan automatiseer je die 'kleuterletters'.”
Welke letters leert je kind in kern 1? In kern 1 van Veilig leren lezen kim-versie leren de kinderen de letters p, aa, r, e en v. Met deze letters en de letters van de vorige kern (i,k, m en s) kunnen ze nu al zinnen en korte tekstjes lezen.
“Motorisch zijn de meeste kleuters nog niet zodanig ver ontwikkeld dat ze al kunnen schrijven. Toch merk ik in de praktijk dat er toch al (aardig wat) schrijfdoelen worden gesteld aan kinderen. Deze doelen komen meestal voort uit het creëren van een soepele overgang tussen groep 2 en 3.
Uitgeverij Zwijssen biedt de schrijfmethode Pennenstreken aan, de meest gebruikte schrijfmethode op Nederlandse basisscholen. Deze methode leert kinderen schrijven in zowel verbonden schrift als in blokschrift. In 2020 leerde nog maar 70 procent van de leerlingen aan elkaar schrijven.
Bij het verbonden schrift wordt het woordbeeld sterker verankerd in het geheugen, omdat woorden als een geheel worden geschreven (aan elkaar). Het motorische patroon van het verbonden schrijven van een woord kan helpen bij het onthouden van de spelling (volgorde van de letters) in het woord.
Het lerarenhandschrift gebruik je in de bovenbouw, bijvoorbeeld als je aantekeningen op het bord maakt of in de schriftjes van de kinderen schrijft. Ook bij alle externe handgeschreven communicatie, bijvoorbeeld met ouders, gebruik je het lerarenhandschrift.
In groep 3 gaat je kind leren lezen en schrijven. Maar in de kleuterklas is het natuurlijk al bezig geweest met letters. Het schrijven van letters komt dan meestal neer op het natekenen ervan. De letters komen dan meestal niet naast elkaar te staan en ook de volgorde doet er nog niet zo toe.
Toch werkt het beter om elke dag 15 minuten te lezen, dan twee keer per week een uur. De aandachtsspanne is (zeker bij jonge kinderen) nog vrij kort. En met elke dag oefenen blijft het leesproces goed op gang.
Zelf mooie letters maken betekent vooral veel oefenen. Je moet de tijd nemen. Hoe sneller je schrijft, hoe slordiger de letters eruit zullen zien. Ook is het aan te raden om de punt van de pen overal even snel te bewegen, dus na een bocht even snel als in een bocht.
Je Nederlands verbeteren doe je niet zozeer met cursussen, maar vooral door er in de dagelijkse praktijk aandacht aan te besteden. Zowel binnen als buiten je werk. Weten waar je moet zoeken helpt, net als de actualiteit volgen. En je voedt je talige brein ook door ontspannen te lezen over taal of erom te lachen.
Zij leren bijvoorbeeld nieuwe woorden tijdens een rollenspel in de themahoek. Of tijdens liedjes zingen in de kring. En hun ruimtelijk inzicht ontwikkelen zij bijvoorbeeld in de bouwhoek of tijdens gymles. Omdat kleuters vooral leren door te doen, is er concreet materiaal in de klas aanwezig.
* In Een goede leesstart van Lidy Ahlers 'moeten kinderen ongeveer tien letters kennen voordat zij naar groep 1 gaan' (p. 16).