Er zijn drie manieren waarop gif in het lichaam kan komen. Met eten, door het in te ademen of via de huid. Giftige stoffen kunnen in verschillende vormen voorkomen. Als vaste stof, als vloeibare stof en als damp (gas).
Gevaarlijke stoffen kunnen op de volgende manieren uw lichaam binnendringen: inname (door de mond), absorptie (via de huid of ogen) en inademing (via de longen). De meest voorkomende manier van blootstelling aan stoffen die gezondheidsrisico's met zich meebrengen is inademing.
Als u van een stof zoveel binnenkrijgt dat het uw lichaam beschadigt, noemen we dat vergiftiging. U kunt de stoffen binnenkrijgen via de mond, maar ook via inademing, inspuiting en zelfs via contact met de huid (smeersels, beet, steek, verwonding). Elke stof kan giftig zijn, als de hoeveelheid maar groot genoeg is.
Ze kunnen het zuurstoftransport blokkeren (blauwzuur, koolstofmonoxide), of bepaalde zenuwen verlammen door neurotransmitters na te bootsen of juist te blokkeren. Zware metalen kunnen enzymen blokkeren waardoor deze onwerkzaam worden. Halogenen reageren vrijwel met iedere stof in het lichaam.
De huid voelt vaak klam en bezweet aan. De pupillen zijn wijd of juist sterk vernauwd, en reageren niet op licht. Soms krijgt het slachtoffer stuipen. Ook braakneigingen en braken komen regelmatig voor.
Het slachtoffer heeft een giftige stof binnengekregen of een overdosis ingenomen. Onschuldige klachten zoals jeuk, een droge mond, wazig zien en pijn. Bij een ernstige situatie kunnen verschijnselen optreden als verwardheid, onrust, ademhalingsproblemen, hartritmestoornissen en bewusteloosheid.
Symptomen vergiftiging
Verschijnselen kunnen vrij snel na opname optreden, maar soms ook pas na enkele dagen zichtbaar worden. Veel voorkomende verschijnselen zijn: overgeven en diarree. bloedingen.
De stoffen waarmee de meeste vergiftigingen bij kinderen in Nederland worden veroorzaakt zijn: Geneesmiddelen - in 39% van alle gevallen. Huishoudmiddelen en doe-het-zelf producten - 21%. Planten, paddenstoelen en dieren - 9%.
Chronische en acute vergiftiging
Bij acute vergiftiging zullen vrij snel (ernstige) klachten ontstaan. Het slachtoffer heeft een of meerdere hoge doses van het vergif gekregen in korte tijd. Het is van belang zo snel mogelijk medische hulp te zoeken, waarna het slachtoffer zal overlijden of herstellen.
Als je in aanraking bent geweest met een giftige stof kun je het beste zo snel mogelijk je kleren los knippen of snijden en in een afgesloten zak bewaren. Neem vervolgens contact op met een huisarts of ziekenhuis. De meeste stoffen kun je afspoelen met lauw water, door bijvoorbeeld een douche te nemen.
Voorbeelden van zeer zorgwekkende stoffen zijn lood, koper, vinylchloride en benzeen. Ze kunnen op verschillende manieren in de lucht, de bodem of het water terechtkomen. Landbouw, industrie en verkeer kunnen hiervan de oorzaak zijn. Maar ook huishoudens kunnen zorgen voor vervuiling.
In voeding kunnen schadelijke stoffen zitten. Bijvoorbeeld dioxines, zware metalen en schimmelgifstoffen kunnen slecht zijn voor je gezondheid. Dergelijke stoffen brengen de voedselveiligheid in Nederland zelden in gevaar. Er zijn strenge wettelijke normen en regels die ervoor zorgen dat je niet te veel binnenkrijgt.
Bel het Antigifcentrum (070 245 245 - gratis), indien niet bereikbaar: 02 264 96 30 (normaal tarief) of je huisarts. Bij levensbedreigende situaties, bel steeds het Europees noodnummer 112.
Waterstofsulfide
Waterstofsulfide, ook wel zwavelwaterstof genoemd, is een giftig gas dat ontstaat als organische, zwavelhoudende stoffen gaan rotten. Deze stoffen komen voor in de aardbodem en (dus) ook in aardgas. Ook het rottingsproces van dode dieren of ongedierte kan waterstofsulfide (H2S) in huis veroorzaken.
Het is echter zeer giftig: een inname van 30 ml ethyleenglycol kan voor een volwassen persoon al dodelijk zijn.
Op 4 maart 2018 werden voormalig Russisch militair inlichtingenofficier Sergej Skripal en zijn dochter Joelia vergiftigd in Salisbury, Verenigd Koninkrijk, waarschijnlijk met een novitsjok-zenuwgas.
Enkele uren tot 2 dagen na besmetting ontstaan heftige buikkrampen en diarree. Soms gaat dit samen met overgeven. Overgeven door verkeerd eten is meestal na een dag over. De klachten duren tussen 2 tot 9 dagen, gemiddeld 4 dagen.
Deze vergiftiging is eigenlijk alleen te herkennen door hoofdpijn, misselijkheid en braken, spierslapte (vooral in de benen) of bewusteloosheid van het slachtoffer. Handel als volgt: Bel 112 bij giftige gassen/dampen in de lucht.
Giftigheid van een vergif, toxine of gifstof is een betrekkelijk begrip dat weergeeft hoe schadelijk of dodelijk een stof voor een organisme is. De giftigheid van een stof is van een aantal factoren afhankelijk.