Als ze volwassen zijn, hebben mensen die seksueel misbruik hebben meegemaakt vaak moeite met grenzen stellen. Ook kunnen zij een afkeer van zichzelf hebben, wat zich kan uiten in depressies, verslaving en eetproblemen. Bij langdurig seksueel misbruik kan een kind ook een dissociatieve identiteitsstoornis ontwikkelen.
Opvallend gedrag
seksuele situaties naspelen met poppen. angst of paniek tijdens het verschonen van een luier of vieze broek. ineens bevriezen als ze iets horen, zien of voelen wat de herinnering oproept aan het seksueel misbruik.
Effecten op brein en gedrag
En worden ze vaak zelf slachtoffer of pleger van misbruik, dan wel geweld. 'Door een onveilige omgeving en slechte jeugdervaringen ontwikkelen jonge slachtoffers een negatief zelfbeeld en vijandelijk wereldbeeld. Ook raakt hun gevoel uitgeschakeld, er ontstaat “emotional numbness”.
Zo zijn veel psychologen en psychiaters het erover eens dat het helemaal niet mogelijk is om seksueel misbruik te verdringen. Sommige slachtoffers die zich niets meer kunnen herinneren van het seksueel misbruik, zouden nog met anderen over het misbruik gesproken hebben.
Bij grensoverschrijdend gedrag dat 'hands-on' plaatsvindt, is er wel sprake van fysiek contact. Dit betreft het seksueel betasten, het binnendringen, variërend van zoenen (gedwongen tongzoen) tot verkrachting, de ernstigste vorm van seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Seksueel misbruik bestaat uit alle seksuele aanrakingen of handelingen die een volwassene een kind opdringt. Dit varieert van begluurd worden of moeten kijken naar seksuele handelingen van de volwassene tot betasting of verkrachting.
Bijvoorbeeld ongewenste aanrakingen, zoenen tegen iemands wil, aanranding en verkrachting. Maar ook online ongewenst gedrag, zoals ongewenst versturen van seksueel getinte appjes, het tegen de wil van iemand doorsturen van seksueel getint beeldmateriaal en sextortion (iemand daarmee chanteren).”
Veelvoorkomende klachten
Als je iets ziet of hoort wat met de seksueel traumatische ervaring te maken heeft, roept dat heftige emoties bij je op. Je kan last hebben van verhoogde prikkelbaarheid. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Je voelt je bijvoorbeeld gespannen en angstig.
Een trauma herkennen
Je hebt last van sombere gevoelens en / of huilbuien en vaak ben je voortdurend gespannen. Een traumatische ervaring kan leiden tot het hebben van flashbacks van de gebeurtenis, herbelevingen van de gebeurtenis overdag of in je slaap.
Angst, depressie, posttraumatische-stressstoornis en zelfs suïcide. Eetstoornissen zoals anorexia nervosa of boulimia nervosa. Verslavingen zoals alcoholverslaving of drugsverslaving. Seksuele pijnproblemen, problemen met seksueel verlangen of erectieproblemen.
Het kan helpen om overdag te praten over wat je hebt meegemaakt. Ook kun je kort voor het slapen gaan jezelf afleiden met iets waardoor je niet aan de gebeurtenis hoeft te denken. Sommige slachtoffers denken dat ze gek worden van de herbelevingen. Maar het is een normale reactie.
Bij seksueel grensoverschrijdend gedrag gaat iemand over de grenzen van een ander. Bijvoorbeeld ongewenste aanrakingen, online berichten van seksuele aard, seksuele intimidatie of seksueel misbruik. De ander, de omgeving, maar ook die persoon zelf kan daar grote fysieke, mentale en emotionele schade door oplopen.
Wanneer ben je aangerand? Je bent aangerand als je gedwongen op een seksuele manier bent aangeraakt of gedwongen bent de geslachtsdelen van iemand anders aan te raken.
Een herinnering aan traumatische gebeurtenissen laat zich nooit uitwissen. Je kunt er geruime tijd geen last van hebben en er nauwelijks aan (terug)denken. Maar er kan iets gebeuren, waardoor gedachten sterk teruggaan naar de gebeurtenissen van destijds.
Onder Vroegkinderlijke Chronische Traumatisering wordt verstaan: de schadelijke psychische, biologische en sociale gevolgen van (een combinatie van) stressvolle en potentieel traumatische gebeurtenissen tijdens de kinderjaren.
Herbelevingen worden meestal uitgelokt (getriggerd) door een zogenaamde 'trigger'. Dit kan gaan om subtiele dingen, zoals een geur of de klank van iemands stem. Mensen met PTSS staan eigenlijk continu op scherp, door angst voor mogelijke dreigingen. Hierdoor kunnen zij snel schrikken.
Ze kunnen gevoelens ervaren van onmacht, schuld en schaamte. Ook kunnen ze agressief of wantrouwend worden naar anderen toe. Bij fysieke gevolgen van een verkrachting of aanranding kun je denken aan hoofdpijn, buikpijn, hyperventilatie, seksuele pijnproblemen, soa's of zwangerschap.
Er zijn verschillende situaties waarin kinderen kwaadaardige of opzettelijke verhalen van seksueel misbruik verzinnen. Een voorbeeld hiervan is de jongvolwassene die wraak wil nemen op de vermeende dader omwille van een ervaren onrecht. Of de gevallen waarin de valse aangifte wordt gebruikt als alibi.
Er zijn echter ook veel andere vormen van ongewenst gedrag in de zorg die als grensoverschrijdend worden ervaren, denk aan bedreiging, het onthouden van zorg, schenden van privacy, schreeuwen of vernedering.
Machtsverschillen en niet respecteren van grenzen
Aan de basis van seksueel grensoverschrijdend gedrag ligt altijd een machtsverschil tussen de dader en het slachtoffer. Dit machtsverschil kan gebaseerd zijn op leeftijd, sekse, sociale positie of mentaal of lichamelijk overwicht.
Wat zijn de gevolgen? Seksueel grensoverschrijdend gedrag kan negatieve gevolgen hebben voor de lichamelijke en mentale gezondheid. Lichamelijke gevolgen zijn lichamelijk letsel, een zwangerschap of een soa. Mentale gevolgen zijn depressieve klachten, angsten, schuld en schaamte, relatieproblemen en isolement.
Veilig Thuis helpt bij huiselijk geweld
Voor advies en hulp bij seksueel misbruik of seksueel geweld binnen het gezin kun je terecht bij Veilig Thuis. Dit kan ook anoniem. Veilig Thuis biedt ook hulp aan de pleger van het misbruik of het geweld. Bel in noodsituaties altijd direct de politie via 112.
plotselinge wisselingen in de stemming van het kind: ongelukkig zijn, boos zijn of plotseling teruggetrokken gedrag; vrees voor bepaalde mensen of plekken, bijvoorbeeld: het kind wil niet alleen gelaten worden met een oppas, huisvriend of familielid; een ouder kind dat zich gedraagt zoals een jong kind.