Bied ruimte om te praten en te ventileren
Laat diegene in een psychose zijn of haar verhaal doen; stel niet te veel vragen maar luister vooral. Besef dat eventuele wanen en hallucinaties voor de persoon op dat moment waarheid zijn. Praat zijn of haar ideeën niet weg, ga niet mee in de psychose (bv.
Behandeling bestaat uit voorlichting, leren omgaan met hallucinaties, cognitieve gedragstherapie en (afhankelijk van de ernst van de klachten) medicatie. Lees meer over auditieve hallucinaties (stemmen horen), over het Zorgprogramma Stemmen Horen en over het Zorgprogramma Lijf & Leven.
Dat kan beangstigend zijn, zeker als deze stemmen commentaar op je hebben, bepaalde opdrachten geven of schelden. In zeldzame gevallen kunnen hallucinaties gevaarlijk zijn, bijvoorbeeld als stemmen je de opdracht geven om jezelf of anderen iets aandoen. Soms zijn stemmen ook troostend.
Symptomen. Een psychose begint vaak met niet-specifieke klachten. Iemand verandert bijvoorbeeld in zijn gedrag, lijkt niet langer geïnteresseerd in sociale contacten en wordt minder actief. Vervolgens wordt hij bijvoorbeeld achterdochtig, hoort stemmen, hallucineert en kan niet meer helder denken.
Juist: Een persoon die een psychose doormaakt, kan nog moeilijk een onderscheid maken tussen wat van buitenaf komt en wat zich in zijn innerlijke beleving afspeelt. Dat leidt tot verwarrend denken en handelen. 2. Mensen die een psychose doormaken zijn onvoorspelbaar en gevaarlijk.
Tijdens een psychose ervaart u de wereld anders dan andere mensen: U hoort bijvoorbeeld stemmen of ziet mensen die er niet zijn (hallucinaties). Uw gedachten veranderen. U legt de dingen om u heen op een andere manier uit, en geeft ze een speciale betekenis (wanen).
Iemand met een psychose ervaart vaak veel verwarring en innerlijke onrust, communiceer daarom duidelijk en ondubbelzinnig. Laat diegene in een psychose zijn of haar verhaal doen; stel niet te veel vragen maar luister vooral. Ga wandelen als dat prettig wordt gevonden, liefst in een natuurlijke omgeving.
Een psychose zonder medicatie kan binnen een week weg zijn of een jaar of langer aanhouden. Er is geen precies antwoord op te geven, behalve dat je ook zonder medicatie uit de psychose kan komen. Het is over het algemeen niet zinvol om iemand te proberen overtuigen dat anderen zijn ideeën niet hebben.
Deze externe factoren zijn bijvoorbeeld: leven onder stress of ingrijpende gebeurtenissen (zoals een groot verlies). Wanen kunnen ook worden veroorzaakt door drugs of bijvoorbeeld een lichamelijke aandoening als dementie. Deze oorzaken moeten we eerst uitsluiten voordat we kunnen spreken van een waanstoornis.
Door vertrouwen te winnen en vooral te luisteren naar iemands verhaal en beleving kun je iemand overtuigen om hulp te vragen. Zorg dat iemand met heftige wanen niet alleen blijft: soms zoekt iemand in een waan situaties op die een gevaar voor henzelf of anderen kan opleveren.
Bij psychose is sprake van een veranderde beleving van de werkelijkheid die waarnemen, denken en emoties beïnvloedt. De belangrijkste symptomen zijn wanen, hallucinaties, problemen met samenhangend spreken, gedesorganiseerd gedrag en motivatieproblemen.
Het kan gaan om traumatische ervaringen uit de kindertijd, zoals seksueel misbruik of geweld, maar ook om acute stressvolle gebeurtenissen. Verder is bekend dat ook drugsgebruik een psychose kan uitlokken.
Hoelang duurt een psychose? Een psychotische periode duurt meestal weken tot maanden. Sommige mensen krijgen één keer een psychose terwijl anderen vaker een psychotische periode doormaken. Een psychose komt het meest voor bij mensen tussen de 16 en 30 jaar.
Veel mensen kunnen zich haarfijn herinneren wat er zich tijdens een psychose afspeelde. Mensen komen tijdens een psychose voor buitenstaanders vaak wel verward over, maar er is meestal niks mis met het bewustzijn en het geheugen. Zaken worden dus vaak zeer goed herinnerd.
6. Een eerste psychose gaat altijd over. Hoe eerder de psychose overgaat, hoe groter de kans dat er geen nieuwe psychose komt. Behandeling bestaat meestal uit medicatie en psycho-educatie (om meer te leren over psychoses) en psychotherapie (om ermee te leren omgaan).
Herstellen van een psychose is een ingewikkeld proces
Herstel bestaat uit het leren kennen van je eigen gevoeligheid én weerbaarheid, ermee leren omgaan, je leven weer oppakken en het weer ervaren van een zinvol bestaan. Naasten en je omgeving spelen hierin een belangrijke rol.
Bij herstel van een psychose spelen, zoals bij al het lijden, rouw en zelfbeeld een rol. Maar ook het vinden van nieuwe uitdagingen. De meeste mensen hebben uitdaging nodig om gelukkig te zijn en die uitdaging ligt in de regel tussen stress en verveling in.
Positieve symptomen zijn wanen en hallucinaties. Negatieve symptomen zijn dingen die iemand mist zoals energie, initiatief en inspiratie. Cognitieve symptomen zijn problemen met denken, geheugen, plannen en het organiseren van werkzaamheden. Daarnaast kan ook sprake zijn van vervlakte of inadequate emoties.
Dit wordt ook wel gezichtshallucinaties genoemd. Je ziet dingen en/of personen die er in werkelijkheid niet zijn. Kleuren kunnen veranderen, vormen en voorwerpen nemen een andere vorm aan. In extreme gevallen ziet iemand beelden of schimmen die er helemaal niet zijn.
Schizofrenie, soms ook wel 'psychosegevoeligheidssyndroom' genoemd, valt onder de psychotische stoornissen. Een psychose is een toestand waarbij iemand zijn grip op de realiteit kwijt is. Hij ziet of hoort soms dingen die er niet zijn (hallucinaties) en is overtuigd van bepaalde ideeën die niet kloppen (wanen).