Terbeschikkingstelling is in het Belgisch strafrecht een bijkomende straf, opgelegd door het vonnisgerecht met als bedoeling de maatschappij bijkomend te beschermen tegen personen die ernstige strafbare daden hebben gepleegd.
Wanneer iemand gedeeltelijk ontoerekeningsvatbaar wordt verklaard, kan de rechter de verdachte een gevangenisstraf én tbs met dwangverpleging opleggen. Het doel van een gevangenisstraf is iemand uitsluiten van de samenleving. Een tbs-behandeling is gericht op resocialisatie, op terugkeer naar de maatschappij.
De terbeschikkingstelling komt erop neer dat de veroordeelde, nadat zijn hoofdvrijheidsstraf is afgelopen, onder toezicht komt te staan van de strafuitvoeringsrechtbank, en dit voor een duur die kan gaan van vijf jaar tot vijftien jaar.
De geschiedenis van de tbs-maatregel begint in 1886. In 1886 wordt in Nederland het Wetboek van Strafrecht ingevoerd. Daarin is vastgelegd welke straffen en maatregelen de rechter kan opleggen.
Terbeschikkingstelling (tbs) is er in 2 soorten: tbs met voorwaarden en tbs met dwangverpleging. Welke soort tbs een dader krijgt, hangt af van het misdrijf en de kans op terugval.
Levenslange gevangenisstraf is in de meeste landen de hoogste straf die door een rechtbank kan worden opgelegd. Dit impliceert dat een veroordeelde gevangengezet wordt tot zijn levenseinde, maar de meeste landen kennen een regeling voor voorwaardelijke invrijheidstelling.
TBS en levenslang niet toegestaan
Het is een rechter niet toegestaan om naast een levenslange gevangenisstraf ook TBS met dwangverpleging op te leggen (HR 14 maart 2006, ECLI:NL:HR:2006:AU5496.
Tot 2013 konden levenslang gestraften dankzij de wet op de externe rechtspositie na tien jaar detentie al een aanvraag doen om voorwaardelijk vrij te komen. In 2013 werd die termijn opgetrokken tot vijftien jaar cel. Als de veroordeelde een recidivist is, mag hij pas na 19 of 23 jaar een aanvraag indienen.
Tbs valt onder de 'vrijheidsbenemende maatregelen'. De tbs-gestelde zit altijd eerst een eventueel opgelegde gevangenisstraf uit, deze straf is bedoeld als vergelding. En wel voor dat deel van het delict dat de veroordeelde - ongeacht de stoornis - te verwijten valt.
Een tbs-behandeling in een forensisch psychiatrisch centrum kost per dag ongeveer € 465,-.
TBS wordt in eerste instantie opgelegd voor 2 jaar. Na deze 2 jaar wordt er gekeken of de maatregel verlengd moet worden of niet. De rechter kan de TBS dan telkens met 1 of 2 jaar verlengen. Het wordt pas beëindigd als de TBS'er geen gevaar meer vormt voor de samenleving.
Als het gevaar duidelijk is verminderd, kan de rechter de tbs met dwangverpleging voorwaardelijk beëindigen.
Levenslang is in Nederland levenslang. Levenslanggestraften hebben sinds 2016 een kans om zich te herstellen en mogelijk ooit weer vrij te komen. Na 25 jaar wordt beoordeeld of iemand met levenslang mag gaan werken aan een mogelijke terugkeer in de maatschappij.
beschikbaar (bn) : disponibel, inzetbaar, onbezet, ter beschikking, verkrijgbaar, voorhanden, vrij. voorhanden (bn) : aanwezig, beschikbaar, ter beschikking, voorradig.
Er zijn 11 tbs-klinieken in Nederland. Daarvan zijn 2 tbs-klinieken van de Rijksoverheid. Bij de 9 particuliere klinieken koopt de Rijksoverheid de zorg voor tbs'ers in.
De levenslange gevangenisstraf is in België sinds de afschaffing van de doodstraf in 1996 de hoogste straf die door een rechtbank kan worden opgelegd.
Volgens artikel 394 van het Belgische strafwetboek wordt moord bestraft met een levenslange opsluiting. Om van moord te spreken moeten alle voorwaarden van de doodslag vervuld zijn, dus het doden met de intentie tot doden, maar moet er ook sprake zijn van een voorbedachte rade.
Langste gevangenisstraf
De langste gevangenisstraffen die voor zover tot op heden zijn opgelegd zijn die aan de Amerikanen Darron Bennalford Anderson (10.750 jaar in 1997) en Dudley Wayne Kyzer (10.000 jaar + 2 maal levenslang in 1981).
Is TBS verplicht? Nederland kent in haar wet geen dwangbehandeling. Dit houdt in dat ook iemand aan wie TBS opgelegd is niet verplicht kan worden hier aan mee te werken. Ook al wordt er wel TBS met bevel tot verpleging opgelegd door de rechter.
De dader werd later gearresteerd en uiteindelijk veroordeeld tot gevangenisstraf en tbs. The perpetrator was later arrested and finally sentenced to prison plus detention under a hospital order.
Een gevangenisstraf kan tijdelijk (maximaal 30 jaar), of levenslang zijn. De levenslange gevangenisstraf is de zwaarste straf die Nederland kent. Alleen mensen die de meest ernstige misdrijven hebben gepleegd krijgen deze straf.
32 en p. 39). Na langdurige (verplichte) detentie is (voorwaardelijke) invrijheidstelling (VI) mogelijk in Estland (na 30 jaar), Litouwen en Italië (26 jaar), Polen, Slowakije en Moldavië (25 jaar), Tsjechië, Roemenië en Turkije (20 jaar).
In Marokko betekent levenslang minimaal 30 jaar gevangenisstraf. Pas na 30 jaar is gratie van de koning mogelijk.