Door jicht heb je een 30% hoger risico op het krijgen van hart- of vaatziekten dan mensen zonder jicht. Dit komt doordat jicht vaak samen gaat met een hoge bloeddruk. Een te hoge bloeddruk is slecht voor je hart en bloedvaten.
Medicijnen bij jicht. Bij een aanval van jicht helpen prednisolon en NSAID's even goed tegen de pijn. Een andere mogelijkheid is colchicine. NSAID's zoals diclofenac, naproxen of ibuprofen kunnen de pijn binnen 1 tot 2 dagen verminderen.
Een jichtaanval geneest meestal vanzelf. Binnen één tot drie weken zijn de klachten weer verdwenen. Het kan bij een eenmalige aanval blijven, of steeds weer terugkomen. Er zijn medicijnen die de aanvallen tegengaan en verlichten.
Als u jicht heeft, is uw purinestofwisseling verstoord. Hierdoor hoopt urinezuur zich op en vormen zich urinezuurkristallen. Deze komen terecht in uw gewrichten en andere weefsels (zoals uw huid, slijmbeurzen, pezen en spieren). Omdat witte bloedcellen de kristallen willen opruimen, ontstaat een ontstekingsreactie.
Chronische jicht ontstaat eveneens doordat urinezuurkristallen zich ophopen in gewrichten en weefsels. In tegenstelling tot acute jicht zijn de ontstekingen echter blijvend. Het kan voorkomen dat een jichtaanval in het verleden niet goed behandeld is, waardoor de jicht blijvend in meerdere gewrichten is gaan zitten.
Het gaat om spiervlees van met name rood vlees (van rund, varken en lam) en orgaanvlees. Vis (behalve vette zeevis, zoals paling en makreel), garnalen en kreeft zorgen ook voor een stijging in urinezuur. Eet hiervan dus geen grote hoeveelheden.
Zuur, base, purine
Basisch vormende voeding kan daarentegen onbeperkt worden gegeten. Basisch vormende voeding is bijvoorbeeld groenten, fruit, pompoen, banaan, komkommer, augurk, tomaat, aardappel, aubergine, selderij. Het valt daarnaast ook aan te bevelen matig te zijn met voeding die veel purine bevat.
Jicht wordt veroorzaakt door een plotselinge ontsteking van het gewricht. Dit komt door een ophoping van urinezuurkristallen rondom het teengewricht. Een jichtaanval zorgt voor een hevige pijn in de voet, waardoor het erg moeilijk is om te lopen. Een jichtaanval duurt gemiddeld 1 tot 3 weken.
In frisdranken met suiker, vruchtensappen en voedingsmiddelen met toegevoegd suiker, kan veel fructose zitten. Urinezuur is een bijproduct bij de afbraak van fructose. Ook in honing zit veel fructose. Hoewel fruit ook fructose bevat, kunnen mensen met jicht prima 200 gram fruit per dag eten.
Tomaten en jicht
Circa 70% van de ruim 2000 mensen met jicht zegt dat bij hen bepaalde voedingsmiddelen een jichtaanval uitlokken. Het meest genoemd worden vis, schaal- en schelpdieren, alcohol en rund- en varkensvlees, gevolgd door tomaten. Van de mensen in deze studie zegt 1 op de 7 dat tomaten jicht uitlokt.
Mengsels waarin brandnetel, paardenbloem, selderij, guldenroede en/of berkenblad verwerkt zijn stimuleren de urineproductie en voeren zo urinezuren af. Alcohol lokt vaak jichtaanvallen uit omdat het zorgt voor verhoging van het urinezuurgehalte.
Het gewricht is gezwollen, rood en warm. Deze gewrichtsontstekingen bij jicht komen in aanvallen en kunnen uitgelokt worden door alcoholgebruik of plaspillen. Een aanval van jicht is zeer pijnlijk en gaat soms samen met koorts. Berucht is de ontsteking aan de grote teen.
Voedsel met hoog purinegehalte: wild, gans, sardines, haring, ansjovis, forel, zalm, kabeljauw, zeevruchten (kreeft, mosselen, oesters) orgaanvlees, peulvruchten en spinazie. Voedsel met een gemiddeld purine gehalte: konijn, schaap, rund, kalf, duif, kalkoen, eend, schaaldieren, asperges, paddestoelen en bloemkool.
Producten waar per 100 gram minder dan 150 gram purine in zit zouden geen problemen op moeten leveren. Beleg voor op brood wat waar minder dan 75 gram purine (oftewel zeer weinig) in zit zijn de volgende: rund-en varkensvlees, kip en leverworstsoorten. Maar waar nog minder in zit zijn groentes en fruit.
Een verhoogde urinezuurgehalte van het bloed kan een jichtaanval veroorzaken. Ook externe factoren (lichamelijke en psychische stress, weersomstandigheden) kunnen een rol spelen bij het ontstaan en uitlokken van een jichtaanval.
U kunt proberen nieuwe aanvallen te voorkomen door veel te drinken, zo'n 2 tot 3 liter per dag. Dit verlaagt de hoeveelheid urinezuur in het bloed. Heeft u meer dan 2 jichtaanvallen per jaar, of heeft u onderhuidse knobbels met urinezuur, dan kan de arts u allopurinol voorschrijven.
Als gevolg van de pijn kun je je gewricht nauwelijks bewegen. Jicht komt vaker bij mannen dan bij vrouwen voor en zelden bij mensen onder de 30. Indien jicht op jonge leeftijd optreedt, zijn de pijnklachten vaak ernstiger dan bij oudere mensen.
Zo leveren zuursmakende vruchten, zoals citroenen en sinaasappels, na vertering en stofwisseling toch een basenoverschot op. Ook is het niet zo dat zuur werkende voedingsmiddelen per definitie ongezond zijn. Zo leveren vis, granen en peulvruchten een zurenoverschot, maar dit zijn waardevolle voedingsmiddelen.
Allopurinol verlaagt de hoeveelheid urinezuur in het bloed door de productie van urinezuur in het lichaam te remmen. Hierdoor neemt de kans op jichtaanvallen af. Allopurinol wordt gebruikt om het aantal jichtaanvallen te verminderen bij mensen die regelmatig jichtaanvallen hebben.
Daarnaast kunnen urinezuurkristallen neerslaan in de nieren waardoor de nieren minder goed gaan werken. Ook komen hart- en vaatziekten vaker voor bij mensen met jicht. Bij een jichtaanval raken één of meerdere gewrichten plotseling heftig ontstoken. De eerste aanval is vaak in het gewricht van de grote teen.
Jicht is een ontsteking in een gewricht, meestal de grote teen of voet. Het gewricht wordt dik, rood, warm en pijnlijk. Het gewricht hoog leggen en koelen kan prettig zijn. Wees niet bang om te bewegen.
Tevens bevat bier ook purine, wat nog een extra verhoogd risico geeft op een jicht aanval. Ook de inname van veel fructose (o.a. fruitsuiker) zorgt voor een verhoogd urinezuur. Echter een verhoogd urinezuurgehalte leidt niet altijd tot een jichtaanval, dit gebeurt bij één op de honderd mensen.
Dieetadvies bij jicht
Ook gistrijke producten zoals Marmite vermijden. Varkensvlees, leverworst, tong, eend, kip, garnalen, heilbot, krab, kreeft, oesters, paling, schol, asperges, bloemkool, peulvruchten, soja(producten), sperziebonen, spinazie en champignons bevatten eveneens veel purine.
De oorzaak van jicht in de voet is te vinden in de stofwisseling. Door de ophoping van de urinezuurkristallen in gewrichten of langs pezen ontstaat er een heftige ontstekingsreactie. Een verhoogde aanmaak van urine of een verminderde afvoer ervan kunnen ervoor zorgen dat er te veel urinezuur in het bloed terecht komt.