Een rechtszaak start met een dagvaarding. Dit is een brief aan de rechter waarin staat wat het conflict is en wat de ene partij van de andere partij eist (vordert). Goed om te weten: wanneer u een rechtszaak start doet u dit in een dagvaardingsprocedure via de rechtbank.
Het kan per aangetekende brief aan de griffie gezonden worden of rechtstreeks op de griffie afgegeven worden. Op vraag van minstens een van de partijen of de rechter, roept de griffier bij gewone brief de partijen op voor een zitting binnen de 15 dagen na het verzoek.
Algemeen geaccepteerd is (gelukkig) dat men de rechter in de rechtbank aanspreekt met mijnheer of mevrouw (de rechter). Maar ook daar zijn uitzonderingen op: zijn er meer rechters, dan spreekt men de voorzitter aan met mijnheer/mevrouw de voorzitter.
Iedereen die rechter wil worden, moet eerst Nederlands recht studeren aan een universiteit. Daarna kan je het beste eerst een ander beroep kiezen waarin je werkervaring opdoet. Want je moet minstens 2 jaar ervaring buiten de rechterlijke organisatie hebben voordat je aan de rechtersopleiding kunt beginnen.
Iedereen is voor de wet gelijk. Bij het doen van een uitspraak kijkt de rechter naar de wet, de feiten (wat is er precies aan de hand), persoonlijke omstandigheden en verklaringen van deskundigen en getuigen.
De kosten voor een procedure bij civiele zaken en bestuursrechtelijke zaken betaalt u meestal zelf. Behalve als de rechter beslist dat de verliezende partij deze kosten betaalt. Een strafzaak kost u geen geld.
Hoe werkt de financiering van de Rechtspraak? De Rechtspraak wordt per zaak betaald. Voor elk vonnis dat een rechter uitspreekt, betaalt de minister van Justitie en Veiligheid een bepaald bedrag. Dus hoe meer vonnissen rechters produceren, des te meer geld krijgt de Rechtspraak, en omgekeerd.
Om als rechter op de arbeidsmarkt binnen te komen is erg lastig, omdat hiervoor de RAIO opleiding (Rechterlijk Ambtenaar in Opleiding) gevolgd moet worden. Voor deze opleiding worden zeer hoge eisen gesteld en er zijn slechts weinig plaatsen beschikbaar.
Als u terecht moet staan voor een strafbaar feit, ontvangt u een dagvaarding om voor de rechter te verschijnen. Als u niet zelf naar de zitting wilt, mag u de verdediging ook overlaten aan uw advocaat. U moet uw advocaat daarvoor wel machtigen. En de rechter moet hiermee instemmen.
Pathos, zegt IJzermans, is bij uitstek een middel om de rechter te boeien. “Zoek een manier om de rechter nieuwsgierig te houden, zodat je de gunfactor krijgt. Je kunt pathetisch zijn in de goede zin van het woord. Bijvoorbeeld de feiten vertellen in de vorm van een verhaal, zoals in een roman.
Ga op gepaste wijze gekleed als je voor moet komen.
Door netjes en zakelijk gekleed te zijn laat zien dat je de rechter en de rechtbank respecteert. Je respectvol gedragen is een belangrijk onderdeel van de etiquette in een rechtbank. Mannen kunnen het best een pak of een jasje met een overhemd dragen.
Als u de eisende partij bent dan moet u, als het een dagvaardingszaak is, deurwaarderskosten betalen voor het betekenen van de dagvaarding. Die kosten bedragen ongeveer € 100,- inclusief BTW. Als u de procedure wint moet uw wederpartij die kosten aan u vergoeden.
Strafrechtelijke procedure: advocaat niet verplicht
Als u verdachte bent in een strafzaak, is een advocaat inschakelen geen verplichting. Maar het is verstandig om dit wel te doen. Een advocaat controleert of tijdens de opsporingsfase alles volgens de regels verloopt. Hij bereidt met u de rechtszitting voor.
Heeft u een laag inkomen en weinig spaargeld? Dan hoeft u de kosten van de advocaat misschien niet te betalen. De overheid betaalt de kosten dan voor u. Dit noemen we 'gesubsidieerde rechtsbijstand' of 'een toevoeging'.
Een procedure bij de rechtbank duurt in de regel zes tot acht maanden. Soms kan het echter langer duren, bijvoorbeeld omdat uitgebreide bewijslevering nodig is. Dat is het geval wanneer er getuigenverhoren moeten plaatsvinden, of deskundigenonderzoeken. In dat geval is een jaar tot anderhalf jaar geen uitzondering.
Advocaatkosten. Voor een strafrechtelijke procedure betaalt u alleen de kosten voor een advocaat, als u deze inschakelt (dit is niet verplicht). Mogelijk heeft u recht op gesubsidieerde rechtsbijstand . Dit betekent dat de overheid (een deel van) de kosten van de advocaat betaalt.
Een pro deo advocaat wordt (gedeeltelijk) door de overheid betaald. Voor wie onder een bepaalde inkomensgrens blijft is deze dienstverlening dus gedeeltelijk betaalbaar of helemaal gratis. Pro deo bijstand wordt gegeven door advocaten die aangesloten zijn bij de Bureau's voor Juridische Bijstand.
Het uurtarief van een advocaat is in consumentenrechtzaken gemiddeld €200. Administratieve werkzaamheden gebeuren weleens kosteloos. Voor reistijd geldt soms een lagere prijs, zoals de helft van het uurtarief. Bij veel kantoren staat de tariefinformatie niet op de website.
De rechters stellen vragen aan u en de officier van justitie, bijvoorbeeld over de bewijzen en uw situatie. De rechters kunnen getuigen ondervragen. De rechters kunnen ook vragen stellen aan deskundigen, zoals een psychiater.
Proceskosten rechtbank
Als uw zaak bij de rechter wordt ingediend, betaalt u griffierechten. Dit zijn de proceskosten van de rechtbank. Meestal betaalt u deze kosten aan uw advocaat en zorgt hij dat de rechtbank wordt betaald.
Strafzaak en civiele zaak
Bent u 16 jaar of ouder, dan vraagt de rechter u om de eed of belofte af te leggen. Hiermee belooft u de waarheid te vertellen. Als u gelovig bent, kunt ervoor kiezen de eed af te leggen. U zegt dan: Zo waarlijk helpe mij God / Allah almachtig.