Het is belangrijk dat statushouders en asielzoekers die langer dan 6 maanden in Nederland zijn zich zo snel mogelijk inschrijven in de Basisregistratie Personen (BRP). Zij ontvangen dan hun burgerservicenummer (BSN) en kunnen persoonlijke zaken regelen zoals het openen van een bankrekening.
Sommige regelen het binnen een dag, andere doen er weken over. Pas na inschrijving krijgen Oekraïners een burgerservicenummer (bsn), noodzakelijk om te werken, een bankrekening te openen of zorg te ontvangen.
Een gezin met 2 kinderen ontvangt ongeveer € 117,04 per week. Woont een asielzoeker in een opvangcentrum waar hij niet zelf voor de (warme) hoofdmaaltijd hoeft te zorgen? Dan krijgt hij een lagere vergoeding voor eten. Een alleenstaande krijgt dan € 30,59 per week, een gezin met 2 kinderen ongeveer € 75,46 per week.
Rechten. Asielzoekers hebben recht op opvang en onderdak in een opvanglocatie gedurende hun asielprocedure. Asielzoekers hebben recht op leefgeld om bijvoorbeeld boodschappen van te doen en kleding van te kopen.
Een vluchteling met een verblijfsvergunning (statushouder) mag werken en heeft dezelfde rechten en plichten als een Nederlander op de arbeidsmarkt. Werk kan zijn in loondienst, als zelfstandig ondernemer, bij een werkervaringsplek, een stage of vrijwilligerswerk.
Wat is het verschil tussen een vluchteling en een asielzoeker? Niet iedere asielzoeker is een vluchteling. Een asielzoeker vraagt bescherming aan in een ander land, maar er is nog niet bepaald of hij of zij inderdaad internationale bescherming nodig heeft.
Mensen met een asielstatus krijgen eerst een verblijfsvergunning voor bepaalde tijd (5 jaar). Deze vergunning wordt na 5 jaar meestal omgezet in een vergunning voor onbepaalde tijd. Behalve als er belangrijke redenen zijn om de vergunning in te trekken.
Dat kan maximaal 25 uur per week. Hiervoor is geen tewerkstellingsvergunning nodig. De asielzoeker ontvangt hiervoor een kleine vergoeding: € 0,56 tot € 1,10 per uur met een maximum van € 14 per week.
Kosten individuele asielzoeker
De kosten van het COA voor het opvangen van asielzoekers in een AZC zijn gemiddeld ongeveer € 27.900 per persoon per jaar.
Asielzoekers ontvangen een financiële toelage om boodschappen mee te doen. Meestal besteden ze het geld in winkels in de buurt van het azc. Op die manier profiteert de plaatselijke middenstand van extra omzet.
Asielzoeker in huis
Het is niet mogelijk om een asielzoeker (iemand zonder verblijfsvergunning) in huis te nemen, tenzij de asielzoeker afziet van de centrale opvang bij het COA en de bijbehorende verstrekkingen. De asielzoeker is dan zelf verantwoordelijk voor zijn basisbehoeften en verzekeringen.
Krijgen vluchtelingen voorrang voor een sociale huurwoning? Er is al jaren een tekort aan sociale huurwoningen in Nederland. Daarom hebben gemeenten aparte regels voor groepen die met spoed een woning nodig hebben. Vluchtelingen die het asielzoekerscentrum moeten verlaten kunnen daar ook onder vallen.
Het aantal gezinsleden dat zich herenigt met een vluchteling in Nederland is ook flink gestegen: van 3.863 in 2020 naar 10.120 in 2021. Dit betreft met name Syriërs (6.439 personen). Syrië is in 2021 ook opnieuw het herkomstland van de meeste asielzoekers, gevolgd door Afghanistan en Turkije.
De meeste Oekraïense vluchtelingen kunnen zich registreren in de gemeente waar zij (tijdelijk) verblijven. Dit gebeurt in de Basisregistratie Personen (BRP) in het gemeentehuis. Zij krijgen dan ook een BSN (burgerservicenummer).
Registratie van vluchtelingen uit Oekraïne in Nederland
Vluchtelingen uit Oekraïne die hun identiteit, herkomst of rechtmatig verblijf in Oekraïne kunnen aantonen, kunnen zich registreren in de gemeente waar zij opgevangen worden.
In het IND-proces wordt de tijdelijk beschermde status vastgelegd van mensen die uit Oekraïne zijn gevlucht. Ook ontvangen zij hiervan een bewijs in de vorm van een sticker. Zij mogen dan in Nederland verblijven voor de duur van de beschermingsmaatregel, vooralsnog een jaar tot 4 maart 2023.
Een Oekraïense vluchteling in de gemeentelijke opvang krijgt maximaal 260 euro per maand, voor eten, kleding en persoonlijke verzorging. Een vluchteling in de particuliere opvang krijgt maandelijks nog iets extra's voor eventuele woonlasten.
Maandelijks geldbedrag van 316 euro per maand voor een volwassene, 267 euro voor partners en volwassenen kinderen. Maaltijden moeten zij zelf betalen. Als ze de maaltijden krijgen, dan bedraagt de maandelijkse uitkering 93 of 76 euro maand.
Het geld voor de opvang van asielzoekers komt uit de begroting van het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV). Ook het ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ) betaalt een deel van de opvang.
U mag gewoon in Nederland werken als u uit een ander land van de Europese Unie (EU) komt.
Om te mogen werken, moet het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) een tewerkstellingsvergunning afgeven. Zo'n vergunning wordt pas via het UWV verstrekt wanneer de asielaanvraag minstens zes maanden in behandeling is. Het eerste halfjaar kan een vluchteling dus sowieso niet werken.
Wanneer asielzoekers een verblijfsvergunning krijgen, koppelt de regievoerder van het COA hen voor huisvesting aan een gemeente. Daarbij kijken we waar voor hen de beste kansen liggen voor integratie en participatie in de Nederlandse samenleving.
Iemand die een verblijfsvergunning krijgt, blijft in het azc wonen totdat hij of zij eigen woonruimte heeft gevonden buiten het COA. Besluit de IND dat je hier niet mag blijven, dan mag je als asielzoeker nog vier weken bij het COA wonen. Daarna moet de asielzoeker terug naar zijn eigen land of naar een ander land.
Aandeel werknemers onder statushouders neemt toe
De meest recente publicatie van deze cohortstudie CBS (2021) Asiel en Integratie is gepubliceerd op 15 april 2021. Voor dit cohort zien we dat na vijf-en-een-half jaar ruim twee vijfde (41%) van deze statushouders een baan heeft.
Zodra een asielzoeker als vluchteling erkend is en in Nederland mag blijven, krijgt diegene een tijdelijke verblijfsvergunning voor een periode van vijf jaar. Een vluchteling met een verblijfsvergunning wordt een 'statushouder' of 'vergunninghouder' genoemd.