Hoe komt het? Met borderline word je geboren. Het openbaart zich vaak tijdens de pubertijd. Ook een nare ervaring kan zorgen dat een borderline stoornis problemen geeft.
De oorzaak van een borderline persoonlijkheidsstoornis is waarschijnlijk een combinatie van erfelijke aanleg en gebeurtenissen in de jeugd. Uit onderzoek blijkt dat veel borderline patiënten traumatische gebeurtenissen hebben meegemaakt in hun kindertijd, zoals misbruik, mishandeling of (emotionele) verwaarlozing.
Borderline wordt veroorzaakt door een combinatie van biologische, psychische en sociale factoren. De belangrijkste biologische factor is aanleg. Impulsief gedrag, heftige emoties en stemmingswisselingen kunnen in aanleg aanwezig zijn. Dit heeft te maken met de verwerking van prikkels in de hersenen.
Erfelijke factoren kunnen een rol spelen. Mensen met een genetische aanleg voor stemmingswisselingen zouden gevoeliger kunnen zijn voor borderline maar dit is nog niet onomstotelijk bewezen.
“Borderline gaat voor de meeste mensen weer over. Na 2 jaar voldoet 35% van de klinische populatie niet meer aan de diagnostische criteria voor een borderline persoonlijkheidsstoornis. Na 6 jaar is dat 69% en na 10 jaar is 90% van de lijders 'beter'”.
Mensen met borderline hebben vaak weinig zelfvertrouwen en een negatief zelfbeeld. Ze zijn buitengewoon gevoelig voor opmerkingen die ze als kritiek ervaren. Ze twijfelen constant over wat ze zullen aanpakken en wat ze met hun leven willen. Mensen met borderline kunnen momenten van vervreemding hebben.
hebben een grote angst voor afwijzing, zijn explosief, hebben een slecht zelfbeeld, bedenken verhalen en scenario's in hun hoofd die niet overeenkomen met de werkelijkheid, kunnen liegen en manipuleren, kunnen anderen adoreren (en daarna weer intens haten), kunnen iemand claimen en veel druk op een relatie zetten.
Adolescenten met BPS hebben last van sterk wisselende en heftige emoties, soms afgewisseld met periodes van leegte of depersonalisatie. Ook kunnen ze intense verlatingsangst hebben en op grond hiervan zich vastklampen aan anderen, intense relaties aangaan, maar die dan ook weer plotseling verbreken.
Als je borderline hebt, verandert je humeur om de haverklap. Net als je gedachten en je gedrag. Je bent enorm impulsief, denkt zwart-wit en je reageert vaak extreem. Je relaties zijn intens en je wisselt snel van partner.
Wat is Borderline? Wanneer je een borderline persoonlijkheidsstoornis hebt, voel je je vaak niet in balans, maar erg instabiel en kan je (ook voor jezelf) soms onvoorspelbaar reageren. Je voelt je vaak snel afgewezen en bent bang om door mensen die belangrijk voor jou zijn in de steek gelaten te worden.
Borderline is vaak moeilijk te herkennen. Dit komt doordat mensen met borderline vaak heel spontaan zijn en gemakkelijk contact maken. Dit verbloemt vaak de onderliggende problemen. Daarbij ontstaat borderline vaak in de leeftijd van 17 tot 25 jaar.
“Borderline persoonlijkheidsproblematiek kan op later leeftijd minder herkenbaar zijn voor de omgeving. De aan borderline gerelateerde stemmingsproblemen kunnen echter tot last blijven voor de oudere zelf en zorgen voor een grote beperking in kwaliteit van leven.
Hoe sterk en hoe vaak dat wisselt, hangt af van hoe erg u er last van heeft. Net als bij andere stoornissen zijn er mensen met een milde of met een ernstige vorm. Gelukkig gaat het met de meeste patiënten na een tijd veel beter. Mensen leren beter met hun beperkingen om te gaan.
Mensen met een persoonlijkheidsstoornis uit het cluster B zijn vaak impulsief en vinden het moeilijk om met hun emoties om te gaan. Tot dit cluster horen 4 typen: de borderline, theatrale, antisociale en narcistische persoonlijkheidsstoornis.
Iemand met BPS heeft moeite om zijn emoties te beheersen en heeft vaak het gevoel dat die hem overspoelen. Een kleine tegenslag kan al leiden tot een intense woedeaanval of depressie. Deze onvoorspelbare stemmingswisselingen duren vaak een paar uur en bijna nooit langer dan een paar dagen.
Er is niet één soort borderline: de ernst en impact kunnen erg verschillen per persoon. Bij een milde vorm van borderline heb je wel last van angst en twijfels over jezelf, maar lukt het je vaak ook om goed te functioneren. Voor mensen met een zwaardere vorm van borderline is dit een stuk moeilijker.
Mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) zijn vaker werkloos en verzuimen vaker op het werk. Werknemers met symptomen van BPS ervaren minder vaak beslissingsbevoegdheid, minder baanzekerheid en minder steun van collega's.
In relaties verbreken ze vaak de relatie met een partner die redelijk stabiel en betrouwbaar is, omdat deze als 'te saai' ervaren wordt. Zo blijft het patroon van instabiliteit in stand.
Patiënten met een Borderline Personality disorder (BPD) hebben vaak moeite met het uitvoeren van dagelijkse taken in stressvolle situaties, bijvoorbeeld nieuwe informatie te onthouden of oude informatie te herinneren, in het bijzonder als zij dissociatie ervaren.
Een borderline-persoonlijkheidsstoornis wordt gekenmerkt door een langdurig patroon van instabiliteit van de stemming, zwart-wit denken, instabiele relaties en een fragiel zelfbeeld. Uit angst om in de steek gelaten te worden zijn deze moeders vaak zeer eisend en aanklampend.
De kenmerken van bps beginnen zich meestal te manifesteren tussen 12 en 14 jaar. De eerste symptomen worden vaak gezien op het gebied van emoties en gedrag: jongeren kunnen hun emoties niet meer reguleren en laten impulsief gedrag zien.
Als je borderline hebt, dan kan het zijn dat je doet wat er in je opkomt. Je zoekt spanningen op door nieuwe relaties aan te gaan of door te zoeken naar ander werk. Het kan ook zijn dat je impulsief omgaat met seks, alcohol en/ of drugs, eetbuien en het onverantwoord uitgeven van geld.
Een bipolaire stoornis heeft veel weg van een borderline stoornis, maar de twee persoonlijkheidsstoornis zijn wel verschillend. Een van de grootste verschillen is dat bij een bipolaire stoornis de stemmingsveranderingen een stuk langer duren (weken tot maanden) dan bij een borderline stoornis (uren tot dagen).
Er is geen speciaal geneesmiddel tegen borderline. Vaak krijg je medicijnen voor andere stoornissen. Die werken tegen sommige symptomen van borderline. Denk aan antipsychotica en antidepressiva.
Empathie-test
Mensen met borderline kunnen met beide moeite hebben – in elk geval slagen ze er niet in om op anderen te reageren met een passende emotie, en daarnaast hebben ze mogelijk ook moeite met het goed aflezen van intenties en emoties van de gezichten van anderen.