Een stoma kan wat teruggetrokken in de buik liggen. Dit noemen we ook wel een stomaretractie. Soms is dit direct na de operatie al zichtbaar. Er was dan niet genoeg ruimte om de stoma verder naar buiten te krijgen.
Wie een stoma krijgt, heeft tijd nodig om dit lichamelijk en geestelijk te verwerken. U zult moet wennen aan de praktische verzorging van de stoma en de invloed die het heeft op uw dagelijks leven; douchen of in bad gaan, kleding, voeding, werk, sport, uw persoonlijke leven en seksualiteit.
Stomapijn kan veroorzaakt worden door een ontsteking, verklevingen of een pijnlijk stomarandje. Het stoma produceert meer en vaak geel/groen vocht. Uw huid rondom het stoma kan rood en gevoelig zijn. Behandeling: maak het stoma vaker schoon met veel water.
Een lekkage kan verschillende oorzaken hebben: Het stomamateriaal past niet goed. De opening in het materiaal is te groot of te klein. Er zitten oneffenheden in de huid, zoals plooien of littekens.
De gemiddelde leeftijd van de stomadragers is 62 jaar (resultaten niet in tabel); 55% van de stomadragers is jonger dan 65 jaar.
Tot wel bijna 50 procent van de mensen die een stoma hebben, ervaart achteruitgang in kwaliteit van leven. Bij mensen die al langer dan 11 jaar een stoma hebben, is het aantal mensen dat hierdoor een mindere kwaliteit van leven ervaart gedaald tot 20 procent.
Welke risico's en complicaties kunnen voorkomen? Elke ingreep brengt de kans op complicaties met zich mee. Zo zijn er ook bij het aanleggen van een stoma de normale risico's op complicaties van een operatie, zoals trombose, longontsteking, nabloeding en wondontsteking.
In principe mag u alles doen met uw stoma. Bij tillen moet u er alleen wel op letten dat u niet te zwaar tilt; we adviseren een gewicht van gemiddeld 5 tot maximaal 15 kilo.
De ontlasting verlaat het lichaam dan via een opening in de buik en wordt opgevangen in speciaal opvangmateriaal. Omdat de stoma geen kringspier heeft, kunt u geen ontlasting en winden tegenhouden.
Veel mensen ontwikkelen een soort zesde zintuig voor de verzorging van het stoma. U kunt midden in de nacht wakker worden en voeen dat uw zakje moet worden verwisseld of geleegd. Ondersteun uw lichaam met kussens en probeer eens een kussen tussen uw benen of onder uw rug.
Psychosociale gevolgen
U leert hoe u de stoma moet verzorgen en dit verloopt in het begin meestal niet vlekkeloos. Vaak voelen mensen zich na de operatie 'beschadigd' en is het zelfbeeld behoorlijk aangetast. In het begin vinden veel patiënten het moeilijk om zichzelf te bekijken en door anderen bekeken te worden.
Als u een stoma heeft dan kan deze vernauwd raken; dit noemen we ook wel stenose. Dit betekent dat de doorgang van de stoma in de huid of de spierlaag van de buik te smal is. Hierdoor kan de ontlasting of de urine moeilijker door de stoma naar buiten komen.
Pancaking kun je voorkomen door het filter af te plakken, zodat de lucht in het stomazakje blijft en het dus niet vacuüm trekt. 'Maar dan ontstaat weer het risico dat het zakje opblaast.
Stoma opheffen
In overleg met u heeft de chirurg besloten om uw stoma, indien mogelijk, binnenkort op te heffen. Hiervoor verblijft u enkele dagen in het ziekenhuis.
U kunt nog steeds aan uw 2 ons groenten en 2 stuks fruit komen. Bepaalde soorten groenten en fruit hebben wel een stevige schil (vooral aardappels en appels), dus die kunt u beter van tevoren schillen om problemen zoals verstopping te voorkomen.
Huidplakken kunt u 2 tot 5 dagen laten zitten. Hoelang verschilt per persoon. Overleg met uw stomaverpleegkundige hoeveel dagen u de huidplak kunt laten zitten. Op de huidplak maakt u het opvangzakje vast.
een pijnlijk of zwaar gevoel van uw buik, vooral 's middags en 's avonds; ontlasting en/of urine komen niet meer zo goed naar buiten; een paarse of donkerder van kleur worden van het slijmvlies van uw stoma.
Seks is niet het eerste waar je aan denkt als je net een stoma hebt gekregen. Door de operatie kan de zin in seks verdwijnen. Toch hoeft een stoma geen belemmering te zijn voor een prettig seksleven.
Stomaverpleegkundige. Een stomaverpleegkundige (of stomaconsulent) is een verpleegkundige die zich in de stomazorg heeft gespecialiseerd. De meeste stomaverpleegkundigen zijn verbonden aan een ziekenhuis. Zij ondersteunen en adviseren mensen die een stoma gaan krijgen en mensen die al een stoma hebben.
Verzorging stoma
Een stoma met een eendelig opvangsysteem dient één keer per dag helemaal vervangen te worden. Bij een stoma met een tweedelig opvangsysteem moet de huidplak 2 à 3 keer per week vervangen worden. Ook dient het zakje dan vervangen te worden.
Doordat u een stoma heeft gehad is een deel van uw darm enige tijd niet in gebruik geweest. Hierdoor is uw ontlasting aan het begin vaak dun en moet u regelmatig naar het toilet. De functie van de darm zal na de operatie vanzelf herstellen. Dit kan een aantal weken duren.
De operatie duurt ongeveer 30-90 minuten. Nadat u onder narcose bent, start de chirurg met het opheffen van de colostoma. Als dat mogelijk is, zal de operatie laparoscopisch plaatsvinden en hoeft de buik niet geopend te worden. Soms is het nodig dat de buik geopend moet worden.
Aantal mensen met een stoma
Ongeveer 38.000 mensen in Nederland hebben een colo-, ileo of urostoma. Elk jaar stijgt het aantal mensen dat een stoma krijgt. Geschat wordt dat er in Nederland circa 7.000 nieuwe stomadragers per jaar bijkomen.